رئیس سازمان هواپیمایی کشوری خبر داد که «سوریه تا ۲۲ ژانویه برابر با سوم بهمن پروازهای ایران را معلق کرده است».
حسین پورفرزانه روز سه‌شنبه ۴ دی با اعلام این خبر گفت: «البته در ایام تنش سوریه هم با مجوزهای خاص پروازهای ایران برقرار بود.» این مقام دولتی توضیحی در مورد این پروازهای «با مجوزهای خاص» نداد.
مشخص نیست که دقیقاً چه زمانی ایران پروازهای خود به سوریه را متوقف کرده است.
در همین حال حسین پورفرزانه رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ایران با ذکر این‌که در حال حاضر، پروازها به سوریه تا ۲۲ ژانویه، پس از تعطیلات سال نو، امکان‌پذیر نخواهد بود، گفت که پروازها بین ایران و مصر نیز همچنان برقرار نیست.
حسین پورفرزانه در ادامه نیز گفت که «در ایران از تأمین مالی محروم هستیم و نمی‌توانیم از مدل‌های مالی جهانی و بیمه‌ای استفاده کنیم و اگر از این صنعت مراقبت نکنیم، اقتصاد هوایی در ایران سقوط می‌کند.»
بشار اسد، رئیس جمهور مخلوع سوریه، اوایل ماه جاری میلادی پس از آنکه نیروهای شورشی به رهبری گروه اسلام‌گرای سنی «هیئت تحریر الشام» طی یک حمله برق‌آسا وارد پایتخت دمشق شدند، از کشور گریخت.
هزاران ایرانی از زمان تصرف سوریه توسط «تحریر الشام»، که در جریان آن سفارت جمهوری اسلامی در دمشق تخریب شد، این کشور را ترک کرده‌اند. و احمد الشرع، حاکم جدید سوریه و رهبر «تحریر الشام»، علیه نقش جمهوری اسلامی ایران در سوریه در سال‌های گذشته موضع گرفته است. تهران در طول جنگ داخلی طولانی‌مدت سوریه از بشار اسد حمایت کرده و به او مشاوران نظامی ارائه داده است.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه اعلام کرد که «هیچ تماس مستقیمی» بین جمهوری اسلامی با حکومت جدید سوریه برقرار نشده است. این وزارتخانه همچنین به ایرانیان هشدار داده که از سفر به سوریه پس از تحولات اخیر خودداری کنند.
دو روز پیشتر، روز دوم دی، روزنامه بریتانیایی تایمز خبر داده بود که جمهوری اسلامی ایران با از دست دادن سوریه به عنوان مسیر انتقال تسلیحات برای گروه‌های نیابتی خود در منطقه، اکنون در صدد برآمده مستقیماً از فرودگاه بیروت جنگ‌افزار برای حزب‌الله که مهم‌ترین بازوی نیابتی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، ارسال کند.
جمهوری اسلامی ایران که در طول ۴۶ سال موجودیت خود متحد رهبران سوریه تا پیش از سرنگونی حکومت بشار اسد در روز ۱۸ آذر امسال بود، در مظان اتهام بین‌المللی قرار داشت که از طریق سوریه سلاح برای گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه ارسال می‌کند و به ویژه تسلیحات را از راه سوریه برای حزب‌الله در لبنان ارسال می‌کند.
احمد الشرع، رهبر دوفاکتوی سوریه که نیروهایش با رسیدن به دمشق موجب گریختن بشار اسد به روسیه شدند، تأکید کرده که سوریه دیگر تهدیدی برای همسایگان نخواهد بود و به هیچ نهادی غیر از دولت و ارتش مرکزی اجازه نخواهد داد که سلاح در اختیار داشته باشد.
رسانه اسرائیلی والانیوز یکشنبه به نقل از یک منبع امنیتی اسرائیلی نوشت سوریه حریم هوایی خود را به روی پروازهای نظامی و غیرنظامی ایران بسته است. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری روز دوشنبه خود در این باره سکوت کرد. سکوت او ظاهراً به معنی تأیید تلویحی این خبر بود.
روزنامه تایمز در لندن خاطرنشان کرده که پروازهای فرودگاه بین‌المللی تهران به بیروت از چند روز پیش از سر گرفته شده اما دیگر از حریم هوایی سوریه عبور نمی‌کند.
«یک منبع آشنا به گفت‌وگوهای در حال انجام در تهران» به تایمز گفت کشورهای غربی نگران هستند که ایران در پی از دست دادن دمشق به عنوان گذرگاه اصلی قاچاق سلاح در منطقه، اکنون تلاش کند تا فرودگاه بیروت را به مرکز لجستیک خود تبدیل کند.
اسرائیل در دو ماه آخر از جنگ شدید علیه گروه حزب‌الله در لبنان، چند بار هواپیماهای ایرانی را که قصد فرود در فرودگاه بیروت داشتند، با دادن هشدارهای جدی، از نیمه راه به ایران برگرداند.
فرمانده ارشد سپاه: «عامل نفوذی آمریکا پورهاشمی را در حلب کشت»
محمد جعفر اسدی، معاون قرارگاه خاتم الانبیا و از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران که پیشتر خود در سوریه مستقر بوده، به‌طور تلویحی تأیید کرد که مرگ کیومرث پورهاشمی، از فرماندهان بلندپایه سپاه که ماه گذشته در سوریه کشته شد، در صحنه جنگ نبوده است.
به گزارش سایت انتخاب، محمد جعفر اسدی روز دوشنبه سوم دی در تهران گفت: «آن نفوذی که فرمانده ایرانی را شهید کرد، عامل آمریکایی‌ها بود و افسرهای ارتش (سوریه) را هم در کنار فرمانده ایرانی به شهادت رساند».
محمد جعفر اسدی به گزارش بیان شده از سوی یک روزنامه‌نگار ترکیه واکنش نشان می‌داد که در روزهای گذشته گفته بود کیومرث پورهاشمی توسط یک افسر ارشد ارتش سوریه در جریان یک نشست پرتنش در شهر حلب کشته شد.
نیروهای «هئیت تحریر شام» به فرماندهی احمد الشرع، ملقب به ابومحمد الجولانی، روز هشتم آذر از استان ادلب به سوی حلب به حرکت درآمدند تا این شهر و استان حلب را به تسخیر خود درآورند. آن‌ها یک روز بعد به این هدف خود دست یافته و در روزهای بعد به سوی حماه و حمص رفته و سرانجام روز ۱۸ آذر زمانی به دمشق رسیدند که بشار اسد به پایگاه روسیه در غرب کشور گریخته و همان روز از سوریه به روسیه برده شد.
ایران تأیید کرده که کیومرث پورهاشمی روز هشتم آذر، در نخستین روز از غافلگیر شدن حکومت بشار اسد و نیروهای مستشاری ایران در سوریه، کشته شد. در بیانیه رسمی سپاه در مورد مرگ پورهاشمی با این ادعا که او در مقام «مدافع حرم» توسط «تروریست‌های تکفیری» کشته شد، ظاهراً این مفهوم القا شده بود که او در میدان جنگ کشته شده است.
به گزارش العربیه به نقل از یعقوب اصلان، روزنامه‌نگار ترکیه‌ای، در نشستی که با شرکت مستشاران ایرانی و فرماندهان ارتش سوریه در «اتاق عملیات» در حلب در آن روز برگزار شد، مستشاران ایرانی «فشار زیادی بر فرماندهان نظامی سوری وارد کردند تا برای مقابله با پیشروی نیروهای شورشی دستور حمله متقابل صادر کنند… و در اوج تنش‌ها، یک ژنرال سوری وارد اتاق عملیات شد و با شلیک گلوله، کیومرث پورهاشمی را هدف قرار داد».
آقای اصلان گفته بود که ژنرال سوری از دو ماه پیش از آن با گروه‌های مخالف بشار اسد در ارتباط بود و از طایفه‌ای بود که آن‌ها نیز از وفاداری به اسد دست کشیده بودند.
محمد جعفر اسدی به سایت انتخاب گفت ادعای کشتن پورهاشمی به دست ژنرال ارتش سوریه، ادعای اسرائیل است که می‌خواهند «بین ایران و ارتش سوریه و بشار اسد مشکل ایجاد کنند». این گفته معاون قرارگاه خاتم‌الانبیا در حالی است که ارتش سوریه خود را تسلیم نیروهای احمد الشرع کرده و بشار اسد نیز دیگر در سوریه وجود ندارد.
محمد جعفر اسدی این را نیز گفت که «ارتش سوریه نان و آب نداشت» و «روس‌ها هم خودشان مدت‌هاست به خاطر اوکراین گرفتار هستند» (نمی‌توانستند برای نجات حکومت اسد کاری کنند).
این فرمانده ارشد سپاهی همچنین فاش کرد که نیرویی که قاسم سلیمانی، فرمانده کشته شده نیروی قدس، در سوریه تشکیل داد با مخالفت‌هایی در میان ارتش سوریه روبه‌رو بود. او گفت ارتش سوریه به این نیرو «روی خوش نشان نمی‌داد و بشار اسد هم نمی‌فهمید که چرا مردم باید (برای بقای او) به میدان بیایند اما بعد از توجیهات فراوان (از سوی ایران) به تدریج یک نیرو با ۱۲۰ هزار تن برای دفاع مردمی جمع شد… اما «نیروی دفاع ملی سوریه» این سربازان را در دل خود جا داد و آن سرمایه بزرگ را از ۱۲۰ هزار تن به ۲۰ هزار نفر کاهش دادند».
در کمتر از سه هفته پس از فروپاشی حکومت بشار اسد، فرماندهان نظامی و مقامات سیاسی جمهوری اسلامی ایران به تدریج مطالب بیشتری را از پشت پرده مناسبات پرتنش خود با سوریه بیان می‌کنند در حالی که تا پیش از این بر «روابط راهبردی» و حسنه با دمشق تأکید داشتند. رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز روز دوم دی مدعی شد که تهران اصولاً «نیروی نیابتی» در منطقه ندارد.
