اسعد حسن شیبانی، وزیر خارجه در دولت موقت سوریه روز سه‌شنبه ۲۴ دسامبر (۴ دی‌ماه) با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی اکس از ایران خواست تا “به اراده مردم سوریه و حاکمیت ملی و امنیت آن احترام بگذارد”.
او در پیام خود همچنین تصریح کرد: «ما به آنها (مقامات جمهوری اسلامی) در مورد گسترش هرج و مرج در سوریه هشدار می‌دهیم و آنان را مسئول پیامدهای اظهارات اخیرشان می‌دانیم.»
این اولین بار است که مقامات جدید سوریه آشکارا به اظهارات علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، و دیگر مقامات حکومت ایران در مخالفت با گروه تحریر شام و تحولات جاری در سوریه واکنش نشان می‌دهند.
احمد الشرع، رهبر گروه تحریر شام که اکنون قدرت را در سوریه در دست دارد، پیش از این چند بار از عملکرد جمهوری اسلامی در این کشور انتقاد کرده بود و حضور نظامی جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش برای دفاع از حکومت بشار اسد را عامل کشته و آواره شدن میلیون‌ها شهروند سوری دانسته بود.
وزیر خارجه دولت موقت سوریه در پیام خود به این اشاره‌ای نکرد که منظورش اظهارات کدام یک از مقام‌های ایرانی است.
فراخوان و هشدار شیبانی اما احتمالا واکنشی است به سخنان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی که به تازگی در نطقی تلویزیونی گفته بود که جوان‌های سوری “به پا خواهند خواست و با ایستادگی و حتی دادن تلفات مناطق تصرف‌شده را پس خواهند گرفت”.
علی خامنه‌ای روز یکشنبه دوم دی ماه، در یک سخنرانی در جمع مداحان گفت:« پیش‌بینی می‌کنیم مجموعه‌ای قوی و شرافتمند در سوریه نیز سربرآورد چرا که امروز جوانان سوری چیزی برای از دست دادن ندارند و مدرسه، دانشگاه، خانه و خیابان آنها ناامن است بنابراین باید با قوت اراده در مقابل طراحان و مجریان ناامنی بایستند و بر آنها فائق آیند.» خامنه‌ای همچنین مدعی شده بود که “البته این کار در سوریه ممکن است زمانی طولانی ببرد، اما نتیجه حتمی و قطعی است”.
او پیشتر نیز در یک سخنرانی در روز ۲۱ آذر گفته بود:«همه بدانند قضایا این‌گونه باقی نخواهد ماند که گروهی بیایند در دمشق و به خانه‌های مردم تعرض کنند و رژیم صهیونی هم با بمباران و توپ و تانک پیشروی کند. قطعاً جوانان غیور سوری به‌پا خواهند خاست و با ایستادگی و حتی دادن تلفات، به این وضع فائق خواهند آمد، همچنان‌که جوانان غیور عراق پس از اشغال آن به دست آمریکا، با کمک و سازمان‌دهی و فرماندهی شهید عزیز ما (قاسم سلیمانی) توانستند دشمن را از خانه و خیابان‌های خود بیرون کنند. البته این کار در سوریه ممکن است زمان طولانی ببرد اما نتیجه، حتمی و قطعی است.»
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم، تأکید کرده بود هنوز برای قضاوت درباره آنچه در سوریه می‌گذرد زود است و تحولات آینده بسیاری در پیش خواهد بود.
عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسفلامی در گفت و گویی با خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسفلامی درباره آینده تحولات سوریه گفت: فعلا زود است که درباره تحولات آینده قضاوت کنیم چرا که عوامل موثر زیادی در سوریه وجود دارد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسفلامی تاکید کرد این تحولات زیاد است و به شدت می‌تواند آینده این کشور را تحت تاثیر قرار دهد.
عباس عراقچی بیان کرد به نظر اکنون نباید قضاوت کنیم. هم برای ما و هم برای دیگران که فکر می کنند در آن جا به پیروزی رسیدند و همه باید بدانند در آینده تحولات زیادی را در سوریه شاهد خواهند بود.
در حالی که پس از سقوط بشار اسد، آمریکا و کشورهای اروپایی و کشورهای منطقه به‌سرعت هیات‌هایی دیپلماتیک به دمشق اعزام کردند تا با حاکمان جدید در این کشور دیدار و گفت‌وگو و برخی کشورهای مانند ترکیه و فرانسه سفارتخانههای خود در سوریه را بازگشودند، مقامات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی تایید کرده‌اند که هیچ ارتباط مستقیمی با دمشق ندارند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، روز سوم دی ماه در یک نشست خبری گفت که جمهوری اسلامی همچنان نتوانسته کانال ارتباط مستقیمی برای ارتباط با حاکمان جدید سوریه برقرار کند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز روز چهارم دی ماه، در سخنانی متناقض با اظهارات علی خامنه‌ای، درباره بازگشایی احتمالی سفارت جمهوری اسلامی در دمشق گفت:«رویکرد ما دیپلماتیک است و هم ما و آنان آمادگی داریم و در حال رایزنی‌های دیپلماتیک برای بازگشایی سفارتخانههای دو کشور هستیم.»
سفارت جمهوری اسلامی در دمشق، تنها مکان دیپلماتیک در سوریه بود که روز ۱۸ آذرماه و با فرار بشار اسد به روسیه مورد حمله نیروهای شورشی قرار گرفت.
حکومت جدید سوریه که پس از سقوط رژیم اسد زمام قدرت را در دست دارد، تأکید کرده که جمهوری اسلامی و حزب‌الله لبنان از این پس دیگر نقشی در این کشور نخواهند داشت و اجازه نخواهد داد که سوریه در آینده “تهدیدی” برای همسایگانش باشد.
سرنگونی بشار اسد ضربه سنگینی به “محور مقاومت” جمهوری اسلامی است که ایران آن را با تکیه بر نیروهای نیابتی خود در منطقه از جمله حزب‌الله، حماس و حوثی‌های یمن شکل داده است. در این میان، حزب‌الله و حماس متحمل شکستی سنگین مقابل اسرائیل شده‌اند و با سقوط رژیم اسد، نفوذ تهران در دمشق نیز به صورت جدی صدمه دیده است.
