روز دوشنبه در پی حمله شبهنظامیان اسلامگرا به رهبری هیئت تحریر شام و مخالفان بشار اسد به حلب و تصرف دومین شهر بزرگ آن کشور، دهها سرباز ارتش سوریه کشته شدند و سربازان از حلب عقبنشینی کردند.
«هیئت تحریر الشام» و گروههای مسلح همپیمانش، یکشنبه کنترل کل شهر حلب را به استثنای دو محله تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه «قسد» در دست گرفتند و همچنین توانستند مناطق بیشتری را در حومه شهر به کنترل خود درآورند.
همزمان ارتش سوریه متعهد شد که تمام مناطق تصرفشده را پس بگیرد و بر تلاش برای بردن نیروهای کمکی بیشتر به سمت حومه حلب و حماه، تاکید کرد. این در حالی بوئد که جنگندههای روسیه و سوریه نیز حملات شدیدی را به چندین منطقه در ادلب که تحت کنترل این گروهها است، انجام دادند.
از سویی دیدبان حقوق بشر سوریه یکشنبه گزارش داد که گروههای مسلح تحت حمایت آنکارا موفق شدند شماری از شهرها و روستاها در حومه شمالی حلب را تصرف کنند، زیرا یگانهای ارتش بدون مقاومت از این شهر عقبنشینی کردهاند.
ایالات متحده و متحدانش فرانسه، آلمان و بریتانیا یکشنبه ۱۱ آذر در بیانیهای مشترک با تاکید بر لزوم «کاهش تنشها» در سوریه و «حفاظت از غیرنظامیان و زیرساختها» شدند.
در بیانیه صادرشده از وزارت خارجه آمریکا آمده است: «تشدید تنشهای کنونی، نیاز فوری به راه حل سیاسی این منازعه، همخوان با قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل مصوبه سال ۲۰۱۵ در خصوص روند صلح در سوریه را به رهبری سوریه تاکید میکند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز پیشتر طی تماسی با هاکان فیدان، همتای ترک خود، بر «ضرورت توقف تنشها» در سوریه در پی اعمال کنترل گروههای مسلح تحت حمایت ترکیه بر چندین منطقه در روزهای اخیر تاکید ورزید.
در همین حال بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به حملات گروههای مسلح مخالف دولت بشار اسدواکنش نشان داد و گفت تحولات سوریه را دائما و از نزدیک زیر نظر دارد.
یک مقام اسرائیلی به تایمز اسرائیل گفت این کشور همواره به دقت در حال پیگیری اتفاقات در سوریه بوده و آماده هر سناریویی است. او گفت نتانیاهو روز جمعه نشستی در خصوص حمله گروههای مخالف دولت اسد برگزار کرده و افزود که ممکن است نشست دیگری هم در روزهای آینده برگزار شود. به گفته این مقام، اسرائیل در گفتوگوهای اخیر با مقامهای روسی حامی اسد، صراحتا تاکید کرده که توقف انتقال سلاح از سوریه به لبنان به نفع مسکو است.
او افزود مقامهای اسرائیلی به مسکو گفتند اگر انتقال تسلیحات ادامه یابد، اسرائیل به حملاتش علیه اهداف رژیم اسد «در مناطق مرزی و فراتر از آن» ادامه خواهد داد.
در واکنش جمهوری اسلامی به بحران سوریه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی عصر یکشنبه به سوریه رفت. خبرگزاری ایرنا نوشت که عراقچی در بدو ورود به فرودگاه دمشق مورد استقبال مقامات سوری قرار گرفت.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی صبح یکشنبه قبل از سفرگفت به دمشق میرود تا حامل پیام تهران به دولت سوریه باشد و افزود: «ما قاطعانه از ارتش و دولت سوریه حمایت میکنیم.»
عراقچی در این گفتوگو تاکید کرد ارتش سوریه «بار دیگر همچون گذشته» بر گروههای مخالف دولت پیروز خواهد شد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه حمهوری اسلامی، پس از دیدار با بشار اسد، رییس حکومت سوریه، در دمشق گفت در این ملاقات پیام حمایت جمهوری اسلامی از «دولت و ارتش سوریه و شخص بشار اسد» را منتقل کرده است.
او «شجاعت و روحیه» اسد را «تحسینبرانگیز» خواند و افزود: «درباره جزییات حمایتهایی که باید از سوریه انجام شود، با اسد صحبت کردم.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پس از دیدار با بشار اسد، رییسجمهوری سوریه، در دمشق، راهی آنکارا شد.
عباس عراقچی، در بدو ورود به ترکیه درباره حملات گروههای مسلح مخالف دولت اسد گفت: «جولان تروریستها در اثر شرایط منطقه یک اشتباه محاسباتی است و ارتش و دولت سوریه قادر هستند که با آنها مقابله کنند.» او افزود: «البته گروههای مقاومت هم کمک میکنند و ایران هم هرگونه پشتیبانی که لازم باشد، انجام خواهد داد.»
عراقچی امروز با هاکان فیدان همتای ترکیهای خود دیدار و گفتگو کرد. خبرگزاری فرانسه گفته است وزیر خارجه جمهوری اسلامی با رجب طیب اردوغان نیز دیدار خواهد کرد اما خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی به این موضوع اشارهای نکرده است.
در همین حال اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی بدون نام بردن از ترکیه اما با اشاره به نقش این کشور در تحولات سوریه گفت: «هرگونه ناامنی در سوریه محدود به این کشور نخواهد بود.» او ترکیه را کشوری «تاثیرگذار و تاثیرپذیر» در تحولات سوریه خواند و به حملات ارتش ملی سوریه که گروههای مسلح مخالف دولت اسد و مورد حمایت ترکیه هستند اشاره کرد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: «وزیر خارجه ترکیه صراحتا اعلام کرد که اتفاقات سوریه ارتباطی به ترکیه ندارد و از این وضعیت ابراز نگرانی کرد.» بقائی گفت «برنده اصلی ناامنی در سوریه و در منطقه، اسرائیل است».
او تاکید کرد: «حضور مستشاری جمهوری اسلامی در سوریه امر جدیدی نیست، از قبل وجود داشته و در آینده هم ادامه خواهد داشت.»
سخنگوی وزارت خارجه به سفر عباس عراقچی به سوریه و انتشار عکس و پستی در ایکس از حضورش در رستورانی در دمشق اشاره کرد. او افزود پیام حضور عراقچی در یک مکان عمومی این بود که «دمشق امن است».
بقائی در بخش دیگری از این نشست خبری گفت: «خوشبختانه ما به موقع کنسولگری حلب را تخلیه کرده بودیم و همکاران دچار مشکل نشده بودند.»
شنبه دهم آذر، ویدیوهایی در رسانههای اجتماعی منتشر شدند که نشان میدادند نیروهای مسلح مخالف اسد وارد ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در حلب شدهاند.
رویترز گزارش داد گروههای نیابتی وابسته به جمهوری اسلامی شامگاه یکشنبه برای مبارزه با نیروهای مسلح مخالف اسد از عراق وارد سوریه شدند.
همزمان «رویترز» دوشنبه ۱۲ آذر گزارش داد که دو منبع نظامی سوری فاش کردند، «گروههای شیعه تحت حمایت ایران از عراق وارد شدند تا به نیروهای سوری در جنگ کمک کنند.»
یک منبع ارشد در ارتش سوریه نیز توضیح داد که دهها نفر از عوامل «حشد الشعبی» با عبور از یک جاده نظامی در نزدیکی شهر البوکمال در مرز بین دو کشور، به سمت حماه در شمال سوریه حرکت کردند. این منبع افزود: «این نیروهای کمکی جدید در طول شب برای کمک به ارتش سوریه در خط مقدم شمال، اعزام شدند.»
منبع مزبور همچنین خاطرنشان کرد که این گروهها، «گردانهای حزبالله عراق و شبهنظامیان فاطمیون را شامل میشوند.»
جمهوری اسلامی در طول جنگ داخلی سوریه هزاران جنگجوی شیعه را به سوریه فرستاد و در کنار روسیه با نیروی هوایی خود، بشار اسد، رئیس جمهوری مادامالعمر سوریه را قادر ساخت تا شورشها را سرکوب کند و بیشتر قلمرو خود را پس بگیرد.
بنابرهمین گزارش، به گفته دو منبع دیگر ارتش، کمبود نیروی انسانی برای کمک به خنثی کردن حمله شورشیان در روزهای اخیر به عقبنشینی سریع نیروهای ارتش سوریه و عقبنشینی از شهر حلب کمک کرده است. شبه نظامیان متحد جمهوری اسلامی به رهبری حزب الله در منطقه حلب حضور پررنگی دارند.
گروه حزب الله که تحت حمایت و وابسته به جمهوری اسلامی است طی سال گذشته در جنگ با اسرائیل به شدت تضعیف شده است.
عبدالامیر الشمری، وزیر کشور عراق نیز روز گذشته تاکید کرد که نیروهای کمکی جدید به مناطق هممرز با سوریه اعزام شدند و مرزها کاملا بسته و امن هستند.
از سوییدیگر طبق گفته دیدبان حقوق بشر سوریه، شمار قربانیان حملات برقآسا گروههای مسلح به شمال غربی سوریه به بیش از ۴۴۶ نفر افزایش یافته است.