در حالیکه سخنگوی دولت جمهوری اسلامی از احیای کامل دریاچه ارومیه در دوران تصدی ابراهیم رییسی خبر میدهد، گزارشها حاکیست این دریاچه فاصله چندانی با خشک و شورهزار شدن ندارد.
روز شنبه ۲۵ فروردینماه علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت سیزدهم در گفتگویی با اشاره به احیای دریاچه ارومیه در دو سال اخیر گفت: با تصمیم رئیسجمهوری و دولت سیزدهم، مدیریت احیای این دریاچه میدانی شده و با سپردن مسئولیت به استاندار، این دریاچه احیای کامل شده است.
به گفتهی بهادری جهرمی اهتمام ویژه دولت و برنامه.ریزی مناسب حال خوبی را برای مردم به ارمغان آورده است.
اظهارات سخنگوی دولت در حالی بیان میشود که چندی پیش آرزو اشرفی زاده مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست ضمن هشدار نسبت به خشک شدن قریب الوقوع دریاچه ارومیه گفته بود که قطع به یقین این دریاچه کاملا خشک میشود و امیدی به احیای آن نیست.
به نظر میرسد که مقامات جمهوری اسلامی بار دیگر با تحریف واقعیت و دستاوردسازی از اقدامات انجام نشده سیاست فرافکنی را در پیش گرفتهاند. خشک شدن دریاچه ارومیه اگرچه تا حدی به بحران آب و خشکسالی مرتبط است اما به اعتقاد کارشناسان این سهم تنها ۵ درصد است و ۹۵ درصد علت اصلی، انسانی عنوان شده است.
افراط گری در برداشت کردن از آبخوانها، سوء مدیریت، دست کاری در وضعیت طبیعی دریاچه و برداشت کردن بیرویه از آبهای زیرزمینی برای کشاورزی به صورت غیر استاندارد و غیر علمی تنها بخشی از علل حال بد این دریاچه در سالهای اخیر شده است.
دریاچه ارومیه که در شمال غربی ایران و در منطقه ی آذربایجان واقع شده است بزرگترین دریاچهی داخلی ایران و دومین دریاچهی آبشور دنیا به حساب میآید.
این دریاچه با تمام جزایر آن در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از تالابهای بینالمللی در کنوانسیون رامسر ثبت و از سوی موسسه بینالمللی تالابها به عنوان یکی از مهمترین مناطق پرندگان انتخاب شد.
چند سالی است که عوامل مختلف دست به دست هم دادهاند تا منحصر بهفردترین تالاب جهان به دلیل میزان پسرفت آب، به تهدیدی جدی برای ساکنان منطقه تبدیل شود، در نتیجه پس روی آب دریاچه، وسعت آن به میزان قابل توجهی کاهش یافته و برخی قسمتهای جنوبی دریاچه غیرقابل دسترسی و تبدیل به نمکزار شده است که این پدیده میتواند فجایع زیست محیطی بسیار زیادی را همراه داشته باشد که یکی از آنها، به جای ماندن روستاهای خالی از سکنه در شرق این دریاچه است. هم اکنون بیش از ۱۵ روستای حاشیه این دریاچه، خالی از سکنه شدهاند.
بنا به گفته کارشناسان دریاچه ارومیه در خطر خشک شدن کامل قراردارد و طی ۱۳ سال گذشته ۶ متر کاهش سطح داشته است.اختصاص ۹۰٪ منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی ، تبخیر زیاد در پی گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آبهای زیر زمینی در پی حفر چاه از دلایل خشک شدن این دریاچه میباشند.
کارشناسان هم چنین ابراز داشتهاند در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و زیست محیط منطقه را تغییر خواهد داد.
به عقیده فعالان محیط زیست با توجه به شرایط اقلیمی و خشکسالی و همچنین سو مدیریت گسترده، دریاچه ارومیه رو به خشک شدن است و اگر سال آبی آینده هم مثل سال آبی گذشته باشد، به احتمال بسیار زیاد باقیمانده آب تبخیر میشود و دریاچه کاملا خشک میشود و به هر روی باید دید مسوولان و آگاهان امر چه راههایی را برای جلوگیری از خشک شدن کامل دومین دریاچه آب شور دنیا اندیشیدهاند.
