حسن روحانی رئیس جمهور ایران، روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت ضمن دفاع مجدد از الحاق ایران به لوایح FATF کنوانسیون پولشویی و تروریسم ، آن را بهترین راه مبارزه با فساد دانست و با بیان اینکه تنها دولایحه باقی مانده است، که در دستورات اخیر رهبری بر رسیدگی به آن تاکید شده است، گفت تصویب این لوایح همهی حرکتهای مالی و پولی را روشن میکند. وی با اشاره به اینکه برخی ممکن است از این موضوع رضایت نداشته باشند، اظهار داشت این راه تنها راه مبارزه با فساد است. بر خلاف تاکید رئیس جمهور شفاف شدن حرکتهای مالی و پولی دلیل اصلی مخالفت بسیاری از مخالفان با تصویب این لوایح با الحاق ایران به FATF است.
پیش از این هم محمدجواد ظریف از پولشوییهای چندین هزار میلیاردی صحبت کرده و تاکید کرده بود که با الحاق ایران به FATF این مبادلات پنهان مالی با چالش جدی مواجه خواهند شد و دلیل مخالفت بسیاری را عملکردهای غیرشفاف مالی عنوان کرده بود؛ موضوعی که وزیر امور خارجه را با تهدید و چالش تعقیب قضایی مواجه ساخت.
به گفتهی ناظران، نه تنها مبادلات مالی غیر شفاف در داخل، بلکه احتمال شفاف شدن مبادلات مالی ایران در خارج از کشور نیز از جمله محورهایی است که نگرانی عمدهای را در بین برخی ایجاد کرده که ممکن است با الحاق ایران، امکان کمک ایران به گروههای شبه نظامی از بین برود.
رئيس جمهور در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به اینکه در دولت وی امکان مشاهدهی بودجه برای همه فراهم شده است، آن را کاری بیسابقه دانست و اظهار داشت که این اولین بار است که کل بودجه در اختیار مردم قرار میگیرد و مردم میتوانند بودجه را مشاهده کنند و دربارهی آن بحث کنند.
حتی اگر اظهارات حسن روحانی در این خصوص درست باشد، که به گفتهی ناظران چندان دقیق هم نیست و پیش از این هم امکان رویت بودجه وجود داشت و لایحهی بودجه برای قابل بررسی بود، بسیاری از تحلیلگران تاکید دارند که گفتگو درباره بندهای لایحهی بودجه و حتی متخصصان و کارشناسان چه اهمیتی دارد وقتی که نهادهای ذیربط از این اظهارات و انتقادها برای حداقل تغییرات در بودجه استفاده نمیکنند و ملاحظات مردم و متخصصان و کارشناسان، نه تنها باعث اعمال تغییراتی در بودجه سال جاری نمیشود بلکه در بودجههای سالهای بعد نیز هیچگاه این ملاحظات مورد توجه قرار نگرفته است و با وجود انتقادهای گسترده از تخصیصهای غیرمعقول به برخی نهادها این تخصیصها همچنان در سالهای آتی تکرار میشود و حتی افزایش هم می يابد.
روحانی در ادامهی اظهاراتش شفافیت را تنها راه مبارزه با فساد دانست و با تاکید بر اینکه باید همهی فعالیتهای اقتصادی را از طریق فضای مجازی و دولت الکترونیک در اختیار مردم قرار داد،آن را راه مبارزه با فساد دانست و گفت راه مبارزه با فساد این است که همه مطلع باشند و همه بدانند و همه بتوانند نقد و بیان کنند.
اظهارات روحانی گرچه اظهارات درستی است، اما به گفتهی تحلیلگران در مورد لایحه بودجه صدق نمیکند و گرچه شفافیت نسبی در این خصوص حاصل شده است، اما این شفافیت و حتی نقد، زمینهساز تغییر و مبارزه با فساد نشده است.
رئیس جمهور در بخش دیگری از اظهاراتش شفافیت دولت در حوزهی تجارت را از دیگر دستاوردهای دولت خود عنوان کرد و اظهار داشت ترتیبی داده شده است که تا پایان این دولت، با توسعهی سامانهی تجارت، همهی جزئیات تجاری کشور و تمامی اطلاعات مربوط به تجارت کشور، از کالاهای روی کشتی گرفته تا انبارهای مختلف در اختیار مردم قرار گیرد و جلوی فساد گرفته شود.
روحانی در بخش دیگری از اظهاراتش به اقدام دولت برای بستن موسسات اعتباری غیرمجاز اشاره کرد و با بیان این موضوع که این موسسات غیرمجاز دکان فساد بودند، اظهار داشت دولت برای تعطیلی آنها بار مالی سنگینی را تحمل کرد، اما توانست این موسسات غیرمجاز را تعطیل کند.
وی البته توضیحی در این خصوص نداد که این موسسات غیرقانونی چطور توانستند با وجود دولت از نهادهای مالی موجه و قانونی مجوز فعالیت بگیرند و با دارا بودن مجوز فعالیت چنین کلاهبردیهای بزرگی را انجام دهند، اما حتی تعطیلی این موسسات هم که دولت از آن به عنوان موفقیت خود یاد میکند، بار مالی سنگینی نه به دولت بلکه به بیتالمال تحمیل کرد که هزینهی آن به مردم تحمیل شد و بار مالی مضاعفی را به مردم تحمیل کرد.
