در حالی که انتشار خبر وجود بیماران کرونایی در قم و ورود کرونا به ایران، درست یک روز قبل از برگزاری انتخابات مجلس، نتیجه انتخابات را که پیش از این هم شور زیادی در بین مردم ایجاد نکرده بود، به حاشیه برده است، با گذشت چند روز از شیوع بیماری و گذشت انتخابات و تلاش گروه‌های سیاسی در کشور برای عادی‌تر شدن جامعه، واکنش‌ها و تحلیل‌ها درباره انتخابات مجلس و تحلیل دلایل مشارکت یا عدم مشارکت مردم و نیز تحلیل پیامدهای انتخابات آغاز شده است.
در حالی که میزان مشارکت در شهر تهران در انتخابات اخیر به پایین‌ترین میزان خود در انتخابات سال‌های اخیر رسیده، مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز با بیان این موضوع که اصولگرایان در تهران توانستند آرای خاکستری را جذب کنند، اظهار داشت اصولگرایان در انتخابات اخیر توانستند بر آرای ۱۶ میلیونی خود اضافه کنند و هشت میلیون به آن اضافه کنند. این تحلبل توسط مصباحی مقدم در حالی عنوان می‌شود که در شهر تهران آرای بسیاری از شرکت‌کننده‌ها به غیر از قالیباف با رای آنها در دور قبلی مجلس از نطر عددی تفاوت محسوسی نکرده است و تنها به واسطه عدم حضور کاندیدای رقیب در انتخابات، و با وجود ثابت بودن تعداد آرای آنها نسبت به دوره‌ی قبل، رنبه‌ی آنها از رتبه‌های بالای ۳۰ به رتبه پایین‌تر از ده ارتقا پیدا کرده است. مصباحی مقدم همچنین با رد این موضوع که دلیل پیروزی اصولگرایان در انتخابات اخیر مجلس، عدم حضور رقیب در صحنه انتخابات است، تاکید کرده است اصولگراها توانستند آرای خاکستری را جذب کنند. آرای خاکستری که در انتخابات اخیر به حوزه سیاسی انتخابات در کشور وارد شده، عبارت از آرای کسانی است که به طور سنتی در انتخابات شرکت نمی‌کنند و در شرایط خاص و با توجه به حساسیت یا نگرانی‌های که ممکن است داشته باشند معمولا به نفع اصلاح‌طلبان وارد عرصه‌ی انتخابات می‌شوند. این افراد تقریبا امکان ندارد که به نفع اصولگرایان در انتخابات شرکت کنند. رای‌دهنده‌های به اصولگرایان معمولا همان کسانی هستند که به طور سنتی همواره در انتخابات شرکت می‌کنند و تحریمی‌ها که اصطلاحا رای خاکستری‌ها خوانده می‌شوند،هیچ گاه به نفع اصولگراها وارد انتخابات نمی‌شوند.
مصباحی مقدم همچنین ابراز امیدواری کرد نتیجه انتخابات مجلس در سال ۹۸ در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ نیز تکرار شود. وی تاکید کرد موفقیت اصولگرایان منوط به این است که انها بتوانند وعده‌های خود را عملی کنند.
این اظهارات در حالی عنوان می‌شود که اساسا برای تعدد زیادی از مردم مفهوم اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی موضوع تعیین‌کننده‌ای در انتخابات نیست که بر اساس تحقق وعده‌های انتخاباتی، مردم تصمیم بگیرند به اصولگراها رای دهند یا اصلاح‌طلبان.
شرکت در انتخابات در ایران به ویژه در انتخابات مجلس، در شهرهای کوچک بیشتر تحت تاثیر احساسات و یا رویکردهای قومی و قبیله‌ای است و بر اساس این رویکردهای احساسی یا قبیله‌ای به کاندیداهای خاصی رای می‌دهند. مصباحی مقدم در ادامه اظهار داشت اگر تورم تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری کاهش جدی پیدا کند، می‌تواند بر نتیجه‌ی انتخابات ریاست جمهوری تاثیرگذار باشد. وی جلوگیری از جهش نرخ ارز را نیز عامل دیگری دانست که بتواند نتیجه انتخابات ریاست جمهوری را به نفع اصولگراها تغییر دهد.
این در حالی است که هیچ کدام از اینها جزو وظایف مجلس نیست و مجلسی‌ها گرچه در وعده‌های انتخاباتی خود بر کاهش تورم و حفظ ارزش پول ملی تاکید می‌کنند، اما انجام آن در حیطه وظایف نمایندگی نیست. حتی قانون‌گذاری در این حوزه‌ها هم در ساختار به هم ریخته‌ی سیاسی ایران نمی‌تواند از طریق ساختاری این معضلات را حل کند.
این عضو جامعه روحانیت اشتغال را نیز مشکل دیگری دانست که می‌تواند بر نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری تاثیرگذار باشد.
اصلاح‌طلبان نیز با وجود حضور کمرنگ در انتخابات مجلس در تلاش هسنتد تا از این حضور حداقلی حداکثر استفاده را ببرند.
محمدرضا خباز عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی روز دوشنبه با بیان اینکه اقلیت ضعیف اصلاح‌طلب با مستقلین می‌توانند با تشکیل یک فراکسیون مانع از اتخاذ تصمیمات و قوانین تند شوند، اظهار داشت این اقدامات می‌تواند آنها را به گروهی موثر در مجلس تبدیل کند.
خباز پیشنهاد داده است این فراد در صورت تشکیل فراکسیون حتی قادر خواهند بود با آبستراکسیون مجلس را از اکثریت بیندازند وجلوی تصویب قوانین تند را بگیرند. به گفته‌ی خباز اقلیت ۱۶ نفره اصلاح‌طلبان در مجلس، به تنهایی قادر به تاثیرگذاری در مجلس نیستند، اما با تشکیل فراکسیون با حدود ۵۰ نفر که جزو مستقلین هستند می‌توانند تاثیرگذاری و اثربخشی خود را افزایش دهند.خباز همچنین با اشاره اینکه نظارت استصوابی در مجلس چهارم به تصویب رسیده است اظهار داشت وقتی اصولگرایان اکثریت کرسی های مجلس را در اختیار دارند در تصویب قوانین اتفاقات ناگواری رخ می‌دهد. اصلاح‌طلبان هرگاه در اقلیت قرار می‌گیرند، از امکاناتی که می‌توانند استفاده کنند صحبت می‌کنند، اما زمانی که امکانات را در اختیار دارند معمولا با رفتارهای خنثی فرصتهای حداقلی به دست امده را از دست می‌دهند.
تاکون چندین باز اصلاح‌طلیان در مجلس انقدر تاثیرگذار بوده‌اند که بتوانند اقدامات شاخصی را انجام دهند، و با تصویب قوانین راه را برای اصلاحات ساختاری لازم مهیا سازند، اما همواره انقدر درگیر بازی‌های سیاسی می‌شوند که فرصتهای حداقلی را نیز از دست می‌دهند.
