در حالی که نگرانیها در خصوص آیندهی برجام همچنان پابرجاست، و ایران در تلاش است تا با تهدید به کاهش تعهدات برجامی، امریکا را متقاعد سازد تا امکان فروش نفت و انجام مبادلات بانکی را فراهم سازد، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، روز دوشنبه از انجام طراحی جدید راکتور اراک خبر داد و اعلام کرد اقدامات لازم در این خصوص با چینیها انجام شده است
.وی با اشاره به قدیمی بودن راکتور اراک، اظهار داشت به علت طراحی قدیمی راکتور، تاکنون امکان تولید بسیاری از ایزوتوپها در این راکتور وجود نداشته است و بر اساس طراحی قبلی جمهوری اسلامی قادر به انجام تولیدات لازم نبود.
صالحی تاکید کرد جمهوری اسلامی پیش از این و طی مذاکرات برجامی، برای اطمینانبخشی به طرفهای گفتگو در این خصوص که پلوتونیم تولیدشده در راکتور برای مقاصد غیرصلحآمیز به کار گرفته نخواهد شد، میزان تولید پلوتونیم را به کمتر از یک کیلوگرم در سال کاهش داده بود.وی همچنین بار دیگر به فتوای آیتالله خامنهای در خصوص ممنوعیت تولید سلاح اتمی توسط جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و اظهار داشت جمهوری اسلامی تلاش کرده است تا نگرانی کشورها در خصوص تولید پلوتونیم در راکتور اراک را برطرف کند.
رئيس سازمان انرژی اتمی همچنین در بخش دیگری از اظهاراتش، سخنان برخی از متخصصان را در این خصوص که سالانه میلیاردها دلار برای تولید انرژی هستهای هزینه میشود، نادرست خواند و گفت به طور کلی در این زمینه حدود 200 میلیون دلار در سال هزینه می شود که مبلغ زیادی نیست.وی افزود علاوه بر این، نیروگاه بوشهر حدود 700 میلیون دلار در سال ارزش افزوده برای جمهوری اسلامی تولید میکند. صالحی همچنین خاطرنشان کرد که در زمینه اکتشاف و استخراج هم در سالهای آینده درآمدهای قابل توجهی برای کشور ایجاد خواهد شد.رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه اظهاراتش با اشاره به اینکه اختلاف غرب با ایران دربارهی انرژی هستهای بهانه است و واقعیت ندارد، اظهار داشت غرب در واقع با اصل انقلاب اسلامی مشکل دارد.صالحی در بخش از سخنانش در خصوص تلاشها و رایزنیها برای رفع یا کاهش تنش هستهای بین ایران و امریکا و تلاشها برای از سرگیری مذاکرات هستهای بین ایران و امریکا، احتمال انجام مذاکرات جدید هستهای بین ایران و امریکا را رد کرد و با اشاره به تلاشهای فرانسویها در این خصوص اظهار داشت در مقابل پیشنهاد فرانسویها امریکاییها اعلام کردند که تنها شرط آنها این است که جمهوری اسلامی به سمت سلاح هستهای نرود.
صالحی گفت جمهوری اسلامی تاکید دارد که در برجام مذاکرات مجدد معنا ندارد و تا تحریمها برداشته نشود ایران اقدامی انجام نمیدهد.
وی افزود در مقابل، جمهوری اسلامی هم اعلام کرده است امریکاییها اولین کاری که باید انجام دهند، برداشتن تحریمهاست. وی گفت اگر این دو مساله بین طرفین ایرانی و امریکایی برطرف شود بقیه مسائل در چارچوب ۵+۱ قابل طرح و گفتگو است.
صالحی در بخش دیگری از اظهاراتش طی پیشنهادی غیر متعارف اعلام کرد به منظور ایجاد اطمینان در این خصوص که جمهوری اسلامی به سمت انرژی اتمی نخواهد رفت، می توان فتوای آیتالله خامنهای را معیار قرار داد و رئیس جمهور و نیز ۵+۱ آن را امضا کنند. وی گفت در مقابل امضای فتوای رهبری، آنها هم میتوانند تحریمها را بردارند.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین به پیشنهاد ظریف در خصوص تصوبیب زودهنگام پروتکل الحاقی اشاره کرد و گفت جمهوری اسلامی به منظور اطمینانبخشی می تواند تصویب آن را نیز تسریع کند.
صالحی افزود سازمان انرژی اتمی برای برداشن گام چهارم کاهش تعهدات برجامی از آمادگی کافی برخوردار است. وی پشتوانه مردمی را عامل اصلی برای مقاومت جمهوری اسلامی دانست و گفت فشارهای اخیر بر روی هر کشوری دیگری که بود تاکنون سقوط کرده بود.
صالحی همچنین بعد امنیتی برجام را برای اروپاییها مهم ارزیابی کرد و اطهار داشت مکانیسم ماشه که اروپاییها به آن اشاره کردهاند، خلاف نیت اروپاییهاست و اروپاییها به آن عمل نخواهند کرد.
جمهوری اسلامی تلاش میکند تا با صبوری و کج دار و مریز وضعیت سیاسی برجامی خود را حفظ کند و به تدریج امریکارا وادار به بازگشت به برجام کند و در عین حال امتیاز زیادی هم از دست ندهد.
در همین حال، بر اساس برخی روایتها که هنوز کاملا تایید نشده است اینکه به آیتاله خامنهای اعلام شده که ترامپ در دورهی بعدی هم رئيس جمهور خواهد بود، ولذاوی به وزارت امور خارجه ابلاغ و اعلام کرده است که وصعیت نه مذاکره نه جنگ را تا شش سال دیگر ادامه دهد، و ادامه مذاکرات با امریکا را با دولتی به غیر از دولت ترامپ بکشاند.
