مصاحبه خبری روحانی و پیشنهادهای تنش زدایی با عربستان

حسن روحانی رییس جمهور ایران عصر دیروز در یک مصاحبه خبری با خبرنگاران خارجی شرکت کرد او در این نشست خبری چیز چندان جدیدی نسبت به موضوعات قبلی که گفته بود مطرح نکرد فقط در مورد آزادی تبادل زندانیان آمریکایی و نیز دریافت پیامهای از سوی عربستان سعودی برای تنش زدایی توسط عمران خان مطالبی را بیان کرد .
روحانی در ابتدا گفت ملاقات‌ها و گفتگوهای ما عمدتا پیرامون مسأله برجام و نحوه اجرای توافقات هسته‌ای و نیز موضوع ثبات و حساسیت و ضرورت صلح و امنیت در منطقه و پایان جنگ خونین بی‌ثمر یمن بود.وی افزود طرح ابتکار صلح هرمز را ارایه کردیم و نظر ما بر این بود که در مسأله خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان، تنها راهی که وجود دارد گفتگوی سازنده بین کشورهای منطقه، تفاهم بین آنها و همکاری برای امنیت و پایان یافتن جنگ یمن است که می‌تواند امنیت منطقه را تضمین کند.او گفت در برخی موارد در مذاکرات‌مان موفقیت‌هایی داشتیم و در برخی از موارد همچنان باید موضوع را دنبال کنیم تا به ثمر برسد؛ روحانی در سوالی در مورد حمله به آرامکو گفت ایران در آن دخالتی نداشته است .او گفت همه دنیا می‌دانند که نیروهای یمنی و ارتش یمن دارای هم موشک‌های برد بلند و هم دارای پهپاد است و اینها بارها به مناطقی از عربستان و امارات حمله کردند.وی تاکید کرد آنهایی که به دیگران اتهام می‌زنند، باید سند و مدرک خودشان را ارایه بکنند؛اوگفت از برخی رهبران اروپا که در این باره اظهارنظر نادرستی کرده بودند پرسیدم که مدرک شما چیست و آنها گفتند که ما مدرکی نداریم؛ منتها فکر کردیم که نیروهای یمنی توانمندی‌شان کمتر از آن چیزی است که در این حمله واقع شده است
و در پاسخ آنها گفتم آیا عدم اطلاع شما از توانمندی‌های جدید یمن باعث می‌شود که شما به دیگران تهمت بزنید و آنها پاسخی نداشتند.وی افزود: حتی به آنها گفتم اگر مدارکی دارید حتماً برای شخص من بفرستید و مایلم که مدارک شما را ببینم که چه است؛ بنابراین باید به جای اتهام‌پراکنی به این یا آن همه بیاییم دست به دست هم بدهیم و شعله آتش را در منطقه خاموش کنیم.روحانی افزود: به آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان که مداوم اسلحه می‌دهند به عربستان و امارات برای کشتار مردم یمن ، توصیه می کنم که ارسال اسلحه را متوقف کنند و به عربستان و امارات برای صلح فشار بیاورند.وی همچنین گفت اینکه چه کسی رییس جمهور آمریکا شود برای ما اهمییتی ندارد اما بهترین آرزوی ما این است که رئیس دولت آمریکا هر کسی که هست، سیاست‌های درست را انتخاب کند.روحانی در مورد برجام گفت ما 7 کشور بودیم که 2 سال مذاکره کردیم و به نتیجه رسیدیم و علاوه بر ما سازمان ملل متحد و شورای امنیت نیز در قطعنامه 2231، این توافق را تأیید کرده است ، بنابراین، چنین حرکتی نقض قطعنامه سازمان ملل است.وی افزود برای ما این مهم است که دولت آمریکا اعتمادی را که خدشه دار‌ کرده به جهان برگرداند و بگوید اگر توافقی با 6 کشور دیگر انجام دادم آنها را نقض نمی‌کنم
.روحانی در پاسخ به اینکه شما چندین بار شرط مذاکره با آمریکا را لغو تحریم‌ها و بازگشت به برجام و سپس مذاکره در داخل برجام اعلام کرده اید ، چند درصد احتمال مذاکره را محتمل می‌دانید؟ او در پاسخ گفت که آنچه ما می‌گوییم این است که آمریکا پیش‌شرطش را بردارد.زیرا آمریکا شرط کرده که تحریم‌های شدید و فشار حداکثری بر ملت ایران وارد کند و بعد مذاکره کند و ما می‌گوییم این پیش شرط، پیش شرط غلطی است و باید پیش شرط و تحریم‌ها را بردارد و دست از سیاست فشار حداکثری بردارد
.روحانی با بیان اینکه بعد از خروج آمریکا از برجام کشورهای 1+4 جلساتی در سطوح مختلف داشتند و به ما قول دادند که می‌توانند جبران کنند و برجام ادامه پیدا کند، گفت: علاقه‌ای نداشتیم که این توافق ضربه آنچنانی ببیند و می‌خواستیم به سهم خودمان کمک کنیم که این توافق باقی بماند؛ بنابراین به حرف‌ها و طرح‌های آنها گوش کردیم.وی افزود اروپایی‌ها طرح‌های مختلفی ارایه دادند؛ ابتدا گفتند از طریق بانک‌های مرکزی با ایران کار کرده و مسأله را حل می‌کنیم؛ بعد از چند ماه گفتند که از طریق بانک مرکزی دچار مشکل شده و از طریق یک سیستم مالی دیگری تحت عنوان اس پی وی با شما تبادلات مالی را انجام می‌دهیم؛ بعد از چند ماه گفتند این سیستم هم دچار مشکلاتی شده و ما از طریق یک سیستمی به نام اینستکس با شما معامله می‌کنیم که این هم تا کنون در مقام عمل نتوانسته راه بیفتد.وی گفت بنابراین، اروپا متأسفانه در مقام عمل ناتوانی و بی‌ارادگی خودش را در این زمینه ثابت کرده و یا اینکه می‌خواهد هیچ هزینه‌ای پرداخت نکند؛ می‌گوید من در یک توافقی می‌خواهم باشم که در اسم من هم باشم اما هزینه‌هایش را یکجانبه ایران پرداخت کند که این کار امکان‌پذیر نیست.روحانی گفت ما در 2 مرحله تعهدات‌مان را کاهش دادیم؛ مرحله سوم کاهش تعهدات را هم آغاز کردیم؛ امیدواریم تا پایان این مهلت 2 ماهه‌ای که دادیم بتوانیم به توافق برسیم؛ اگر باز هم اروپا نتواند به وظایف‌اش عمل کند به طور طبیعی قدم‌های بعدی را برمی‌داریم.
روحانی در مورد میانجیگری فرانسه برای گفتگوی میان ایران امریکا گفت: در جلساتی هم که در نیویورک داشتیم باز هم اینگونه مباحث مطرح بوده است. نمی‌خواهم بگویم هیچ وقت این طرح‌ها به نتیجه نمی‌رسد اما فعلاً در این سفر به نتیجه نرسیده، البته مسیرهای دیگری هم غیر از مسیر فرانسه وجود دارد که آنها هم روند کار خودشان را دنبال می‌کنند.روحانی در مورد اینکه چرا ترامپ حاضرنیست برای دست یافتن به یک توافق جدید و باز شدن راه مذاکره، تحریم ها علیه ایران را لغو کند، گفت: آمریکا از ابتدا بدنبال این بود که با خروج از برجام و اعمال تحریم ها به مردم ایران بگوید که حکومت یا دولت ایران مقصر است که کارها به خوبی پیش نمی‌رود.او افزود سبکی که آقای ترامپ انتخاب کرد، جواب نمی داد و نمی‌توانست به نفع‌شان باشد برای اینکه نگفت چون این توافق مشکل دارد من از آن خارج می شوم بلکه گفت این توافق اصلاً خوب نبودروحانی افزود: درحالی که آژانس بین المللی انرژی اتمی هم می‌گفت ایران به تعهدات خودش عمل می‌کند، آقای ترامپ می‌گفت من از این توافق خوشم نمی‌آید درحالی که برجام تعهد یک دولت است و یک غذای روزانه نیست که کسی از آن خوشش بیاید یا نیاید و یا اینکه بخواهد آن را عوض کرده و چیز دیگری انتخاب کند .
روحانی افزود راهی را که آقای ترامپ انتخاب کرد، ایجاد فاصله بین ملت ایران و دولت آمریکا بود. البته این فاصله قبلاً هم بود که آن را بیشتر کرد و امروز بیشترین فاصله و تنفر بین ملت ایران و دولت آمریکا وجود دارد و معلوم بود کاری که آنها آغاز کردند، هیچ وقت به ثمر و نتیجه نمی‌رسد.رئیس جمهور در ادامه اظهار داشت: در حین فشار و در تخلف مدعی هستند که می خواهند با ایران صحبت هم بکنند، ما برای حرف زدن و مذاکره کردن مشکلی نداریم اما با پیش‌شرط حاضر نیستیم مذاکره کنیم
.خبرنگار شبکه ان بی سی از رئیس جمهور ایران پرسید آیا آزاد کردن آمریکایی های زندانی در ایران و عمل متقابل آمریکا می تواند گامی برای کاهش تنش و برای بوجود آوردن اعتماد بیشتری بین دو کشور باشد؟ ، روحانی در پاسخ گفت: به دفعات با مقامات آمریکایی در گذشته برای آزادی زندانیان در دو طرف حرف زدیم و مذاکره کردیم و گاهی هم موفق بودیم.او افزود در دولت آقای ترامپ هم یکی دو بار این بحث انجام شد که ما راجع به زندانیان با هم حرف بزنیم. یک بار هم یک زندانی دو تابعیتی که تابعیت آمریکا و لبنان را داشت از سوی ایران آزاد شد و به جای اینکه آمریکایی‌ها به وعده‌شان درمورد اقدام متقابل عمل کرده و چند نفر ایرانی را آزاد کنند، فقط به تشکر از ایران اکتفا کردند، ما همیشه آمادگی داشتیم و باز هم آمادگی داریم اما توپ در زمین آمریکاست.
روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان مبنی بر اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده که از سوی ایران با استفاده از سانتریفیوژها نقض برجام صورت گرفته است، گفت: ما این موضوع را رسماً از پیش اعلام کردیم. سومین کاهش تعهدات ما در برجام بود. ما آن محدودیت‌ها را کنار گذاشتیم و این نکته را رسماً به آژانس هم اعلام کردیم.نکته بسیار مهمی که در این زمینه لازم است تاکید کنم اینست که ما نظارت آژانس را کم و محدود نکردیم. آژانس به همان صورتی که از ابتدای برجام در سال 2015 فعالیت خودش را در ایران ادامه می‌داده، عیناً آنرا ادامه می‌دهد و نظارت آژانس را کاهش ندادیم.
روحانی افزود: در ایران برخی از تعهدات‌مان را در برجام کاهش دادیم و این یکی از تعهدات در زمینه تحقیق و توسعه بوده ست .الان بحث این را نداریم که سطح و یا مقدار غنی‌سازی را افزایش دهیم. این موضوع، هدف ما نیست. هدف ما تحقیق وتوسعه است است . سانترفیوژهای پیشرفته‌ای که بنا بود که مثلاً از چند سال بعد زنجیره‌اش را برقرار و فعال کنیم، این را جلو انداختیم و این کار را انجام می دهیم و برخی از سانتریفیوژهای پیشرفته را نصب می‌کنیم. این زنجیره وقتی تکمیل ‌شود، البته فعال خواهد شد و این در راستای تحقیقی و توسغه است .است .رییس جمهور در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگار بلومبرگ مبنی بر اینکه آیا هنوز پیشنهاد راه اندازی اعتبار 15 میلیارد دلاری مکرون روی میز است و اینکه آیا ابزارهای دیگر مالی هم پیشنهاد شده است ، گفت: البته در مذاکرات اخیر بیشتر درباره مسأله برداشته شدن کل تحریم بحث بود. موضوع اعتبار،بحث موقتی بود..
. رییس جمهور خاطرنشان کرد: در نیویورک بحث ما فراتر از اعتبار و برداشته شدن کل تحریم ها و برخی از مسایل مهم منطقه‌ای مطرح بود که این بحث البته به توفیق کامل نرسید و ممکن است در فرصت‌های دیگر باز هم ادامه پیدا کند..خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال از روحانی پرسید که درصورت لغو تحریم ها از سوی آمریکا، آیا گفت و گوها فراتر از پرونده هسته ای موضوعاتی همچون فعالیت های موشکی و یا منطقه ای را هم در برخواهد گرفت؟روحانی در پاسخ با بیان اینکه معتقدیم برجام به معنای یک توافق حداکثری نیست، گفت: برجام توافقی است که در حد ممکن در زمان خودش مورد قبول همه قرار گرفته و باید اجرا و پیاده شود
رئیس جمهور با اشاره به اینکه اگر بخواهیم فرای برجام قدم دیگری برداریم این کار امکان‌پذیر است، تاکید کرد: اما پایه‌اش این است که اول برجام اجرا و پیاده شود. همه طرف ها برجام را پیاده کنیم یعنی همه ما به همین حداقل متعهد باشیم. در عین حال می‌توانیم راجع به اقدامات بالاتر حرف بزنیم و مذاکره کنیم.روحانی با بیان اینکه درمورد اقدامات بالاتر مشخص کرده ایم که در چه زمینه‌هایی امکان‌پذیر است که حرف بزنیم، تاکید کرد: به نفع همه است که راجع به موشک از ما سوالی نکنند. چون خیلی بدهکار می‌شوند.او گفت آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها آنقدر سلاح به منطقه می‌فرستند که اگر بخواهند در این زمینه صحبت کنند ابتدا باید فروش این سلاح‌ها در منطقه را فوری متوقف کنند چون عدم توازن ایجاد کردند.روحانی تصریح کرد: همانطور که به همسایگان ما سلاح می‌فروشند باید به ما هم سلاح بفروشند مخصوصاً اینکه چند ماه دیگر از لحاظ سازمان ملل تحریم سلاح ایران هم برداشته می‌شود و می‌توانند به ما بفروشند. د، اما در عین حال در سایر مسایل می‌توانیم با هم صحبت کنیم، نوع صحبت‌هایمان و حدود آن را کم و بیش با اروپایی‌ها صحبت کرده ایم و از طریق دیگران به آمریکایی‌ها هم منتقل شده است.خبرنگاری با اشاره به اظهارات نخست وزیر پاکستان مبنی بر درخواست رئیس جمهور آمریکا و ولیعهد عربستان از وی برای میانجیگری بین ایران و این کشورها، پرسید آیا امکان صحبت برای حل مشکلات و پایان دادن به جنگ خونین در یمن وجود دارد؟
روحانی در پاسخ با اشاره به اینکه در ملاقات با آقای عمران خان هر دو مسأله مربوط به عربستان و آمریکا مطرح بوده و ایشان نکاتی درمورد مذاکراتش با مقام های دو کشور بیان کرده است، گفت: اعتقاد ما بر این است که باید به جنگ یمن خاتمه داده شود زیرا به نفع کسی نیست و ما باید در منطقه دنبال صلح برویم.وی با بیان اینکه مشکل ایران با عربستان عمدتاً به مسأله یمن برمی گردد، اظهار داشت: اگر در یمن آتش‌بس برقرار شود، مسائل ما هم با عربستان در یک روال سریع‌تری به نتیجه می‌رسد.روحانی با بیان اینکه جنگ یمن به نفع کسی نیست ، خاطرنشان کرد: با آقای عمران خان در تماس خواهیم بود و آنطور که خواسته بود راجع به مسایل دیگر گفتگویمان را ادامه می‌دهیم. روحانی نتوانست راه حل ابتکاری در هیچ کدام از حوزه ها ارایه کند تا بتواند بحران کنونی را تخیف دهد . در مورد بحران عربستان هم در مورد یکن بنظر میرسد که ایران مدعی است که طرفدار اتش بس موقت در یمن است که باید دید در روزهای اینده عملی میشود . همچنین در مورد مواردی که روحانی گفت از سوی عمران خان رییس جمهور پاکستان به وی منتقل شده ست تاکید کرد که سعی میشود به ان موارد عمل کند که نتایج ان در روزهای اینده مشخص خواهد شد . . روحانی در این سفر از این لحاظ موفقیت داشت که حداقل در حمله به پالایشگاه عربستان کشورهای اروپایی ایران را مقصر دانستند ولی موضوع به شورای امنیت هنوز احاله نشده است .. باید دید درزوهای اینده و بعد از بازگشت روحانی چه اقداماتی از سوی حاکمییت صورت میگیرد .