عباس عراقچی معاون وزیرخارجه ایران روز سهشنبه در ترکیه اعلام کرد واشنگتن مسئول هرگونه برخوردی است که بین سپاه و ارتش آمریکا در منطقه صورت پذیرد. معاون وزیر امور خارجه ایران با بیان این موضوع که صبر ایران در آستانه لبریز شدن است، گفت هردو گروه سپاه و نیروهای ارتش امریکا متقابلا توسط ایران و امریکا گروه تروریستی خوانده شدهاند و اگر این نیروها در خلیج فارس با هم رودررو شوند، مسئولیت آن به عهده امریکا قرار دارد. وی اظهار داشت برجام یک توافق بینالمللی و متعلق به جامعه جهانی است و تاکید کرد هیچکس این اعتقاد را ندارد که اگر برجام وجود نداشت، منطقه در وضعیت بهتری قرار داشت. عراقچی گفت امریکا درصدد است نا تنها موفقیت دیپلماتیک در منطقه را از بین ببرد. وی با بیان اینکه اقدامات امریکا موجب کاهش اعتماد ایران به قراردادهای بینالمللی شده گفت خروج آمریکا از برجام برخلاف مصوبات شورای امنیت سازمان ملل است.
عراقچی همچنین با اشاره به اینکه با وجود تاسیس مکانیزم مالی اتحادیه اروپا برای ایران پس از خروج امریکا از توافق هسته ای هنوز فعال نشده، گفت با خروج آمریکا از برجام، سه کشور اروپایی طرف برجام از ایران خواستند برجام را ترک نکند و قول دادند راه حلهای عملی اجرا کنند.
وی تاکید کرد با وجود سپری شدن بیش از یک سال از خروج آمریکا از برجام، و با وجودی که آژانس بینالمللی انرژِی اتمی تاکنون در 14 گزارش پایبندی ایران به برجام را تایید کرده، این کشورها هنوز راهحلهایی برای حفظ منافع ایران در چارچوب برجام نیافتهاند.پیش از این برخی از تحلیلگران با بدبینی گفته بودند هدف کشورهای اروپایی از تاکید بر ایجاد سازوکار ویژه جایگزین برای جبران مشکلات ناشی از خروج امریکا از برجام، وقت کشی است و اروپا حتی در صورت تمایل، قادر نخواهد بود با وجود سیطره امریکا بر همه سازوکارهای اقتصادی، مالی و تجاری در سراسر جهان، راهی برای برون رفت از مخمصه تحریمهای امریکا و مجازاتهای آن بیابد.
اروپایی ها همچنان وعدههای خود را در خصوص اجرایی شدن هرچه سریعتر اینستکس تکرار میکنند، اما در عمل، حلقه تحریمهای امریکا علیه ایران روز به روز تنگتر می شود و عملا با افزایش محدودیتهای نفتی و اتمام مهلت ششماههی برخی کشورها برای خرید نفت از ایران، تقریبا امکانی برای فروش نفت ایران نه در اروپا و نه دیگر کشورهایی که امریکا آنها را برای ۶ ماه مستثنی کرده بود، وجود ندارد.
امریکا با استفاده از قدرت اقتصادی جهانی خود کشورها را تهدید کرده است در صورت دورزدن تحریمها و در صورتی که بر خلاف محدودیتهای اعمالشده توسط امریکا، از ایران نفت خریداری کنند،این کشورها نیز با تحریم سخت نفت ایران مواجه خواهند شد.
ایران تاکید کرده است تحت هیچ عنوان فروش نفت ایران به صفر نخواهد رسید، اما با توجه به محدودیتهای بانکی حتی اگر هم ایران بتواند نفت خود را به صورت قاچاق به برخی کشورها بفروشد، امکان دریافت ارز از این کشورها نخواهد داشت و تنها قادر خواهد بود با کمبود کالایی در داخل کشور مقابله کند و تن به واردات کالاهای موردنظر کشورهای دریافتکننده نفت ایران را بدهد.
کره جنوبی، چین و هند بارها تاکید کردهاند امکان جایگزینی نفت ایران برای این کشورها فراهم نیست. بنا به گفته کارشناسان، نه تنها از نظر حجم مبادلات نفتی، بلکه به این خاطر که نفت سنگین ایران قابل جایگزینی با نفت سبک عربستان نیست، برخی کشورها منجمله چین و هند قادر نیستند کمبود نفت خود از ایران را از طریق دیگری جبران کنند.