آمریکا چند فرد و شرکت در هنگکنگ و امارات متحده عربی را که تامینکننده مالی دولت و ارتش ایران هستند را تحریم کرد. این افراد و شرکتها متهم به انتقال بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ارز دیجیتال حاصل از فروش نفت ایران هستند.
وزارت خزانهداری آمریکا روز سهشنبه ۲۵ شهریور برابر با ۱۶ سپتامبر دو تأمینکننده مالی ایرانی و بیش از ۱۲ فرد و شرکت در هنگکنگ و امارات متحده عربی را به اتهام نقش داشتن در انتقال ۱۰۰ میلیون دلار ارز دیجیتال حاصل از فروش نفت ایران برای سود رساندن به دولت و ارتش جمهوری اسلامی تحریم کرد.
به گفته وزارت خزانهداری، علیرضا درخشان و آرش استاکی علیوند خرید بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ارز دیجیتال را برای فروش نفت بهنفع دولت ایران تسهیل کردهاند. وزارت خزانهداری میگوید این دو نفر سپس با استفاده از شبکهای از شرکتهای صوری در کشورهای مختلف این وجوه ارز دیجیتال را به ایران منتقل کردهاند.
شبکههای موسوم به “بانکهای سایه” با پولشویی از طریق شرکتهای صوری خارجی و ارزهای دیجیتال تحریمها را دور میزنند.
جان ک. هرلی، معاون وزیر خزانهداری در امور تروریسم و اطلاعات مالی، در بیانیهای گفت: «ایالات متحده به کار خود برای مختلکردن این جریانهای مالی کلیدی که برنامههای تسلیحاتی و فعالیتهای مخرب ایران در خاورمیانه و فراتر از آن را تأمین مالی میکنند، ادامه خواهد داد.»
برای صدور این تحریمها، آمریکا از فرمان اجراییای استفاده کرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا، در فوریه صادر کرده بود. این فرمان خواستار رساندن صادرات نفت ایران به صفر است و همچنین تأکید دارد که ایران “هرگز نباید اجازه داشته باشد سلاح هستهای بهدست آورد یا توسعه دهد.”
این تحریمها، از جمله، دسترسی افراد و شرکتهای مشمول تحریم به هرگونه دارایی یا سرمایه مالی در ایالات متحده را مسدود میکند و شرکتها و شهروندان آمریکایی را از معامله با آنها منع میکند.
همزمان دادستانی ایالت ماساچوست آمریکا اقدام حقوقی برای مصادره حدود ۵۸۴ هزار و ۷۴۱ دلار توکن تتر (USDT) از یک تبعه ایرانی که برای ارتش ایران فناوری تأمین میکرده است، آغاز کرد. گفته میشود این توکنها در یک کیفپول رمزارزی غیرمتمرکز نگهداری میشده، اما مقامات جزئیات بیشتری ارائه نکردهاند.
محمد عابدینی، ۳۹ ساله، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت “صنعت دانش رهپویان افلاک” است؛ شرکتی ایرانی که فناوری مورد استفاده در پهپادها را به ارتش کشور تحویل میدهد.
این شرکت تجهیزات ناوبری به شرکتی میدهد که پهپادهای شاهد را تولید میکند؛ پهپادهایی که در حملات پهپادی ایران، همچنین در جنگ روسیه علیه اوکراین و توسط چند گروه نظامی در خاورمیانه مورد استفاده قرار گرفتهاند.
در ژانویه ۲۰۲۴، سه نظامی آمریکایی در یک پایگاه در شمال اردن کشته شدند. به گفته وزارت دادگستری آمریکا، بررسیهای بعدی نشان داد یک پهپاد شاهد ایرانی که مجهز به سامانه ناوبری سپهر ساخت این شرکت بوده، مسئول این حمله است.
عابدینی متهم است که با حمایت مادی از سازمانهای تروریستی خارجی باعث کشته شدن سربازان آمریکایی شده و در توطئهای برای تهیه فناوری حساس آمریکایی مورد استفاده در پهپادهای نظامی مشارکت داشته است. او در دسامبر ۲۰۲۴ توسط مقامات ایتالیایی بازداشت شد اما در ژانویه ۲۰۲۵ آزاد شد. طبق گزارش وزارت دادگستری آمریکا، او اکنون در ایران به سر میبرد.
بر اساس ادعاهای سازمان غیرانتفاعی Iran Watch، عابدینی و شریک تجاریاش بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۴ قطعات الکترونیکی و دادههای فنی با منشأ آمریکا را از تولیدکنندگان آمریکایی قاچاق کرده و از سوئیس به ایران ارسال کردهاند. گفته میشود این قطعات آنقدر کوچک بودند که حتی میشد آنها را با یک چمدان حمل کرد. این اتهامات هنوز در دادگاه اثبات نشدهاند.
مصادره رمزارز از کیفپول خصوصی کار سادهای نیست. بر خلاف صرافیهای متمرکزی مثل کوینبیس یا بایننس، دولتها نمیتوانند یک واسطه را مجبور به همکاری کنند، چون مالک کیفپول خود کلیدهای خصوصی را در اختیار دارد. با این حال دولت آمریکا پیشتر توانسته چنین کاری انجام دهد.
در سال ۲۰۲۲، وزارت دادگستری آمریکا ۹۴ هزار بیتکوین (به ارزش حدود ۳.۶ میلیارد دلار در آن زمان) را از ایلیا لیختنشتاین و هدر مورگان، عاملان هک تاریخی صرافی Bitfinex توقیف کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز بریتانیا روز چهارشنبه ۲۵ شهریور (۱۶ سپتامبر) شبکههای مالی را که به گفته این کشور توسط روسیه برای دور زدن تحریمهای غربی استفاده میشوند، از جمله شبکههای رمزارزی در قرقیزستان، تحریم کرد. این اقدام بخشی از تشدید فشارها علیه مسکو بر سر جنگ در اوکراین است.
این تحریمها هشت فرد و نهاد را هدف قرار داده و همچنین زیرساخت پشت استیبلکوین روبلمحور A7A5 را که در قرقیزستان راهاندازی شده و به گفته بریتانیا طی چهار ماه ۹٫۳ میلیارد دلار جابهجا کرده است، شامل میشود. استیبلکوین A7A5 یک ارز دیجیتال با پشتوانه روبل روسیه است که در قرقیزستان راهاندازی شده است. ایده اصلی آن این است که قیمت ارز دیجیتال نسبت به روبل ثابت بماند و نوسانات شدید رمزارزهای معمولی را نداشته باشد، مثل همان کاری که USDT (تتر) با دلار انجام میدهد.
استفن داوتی، وزیر مسئول تحریمها در دولت بریتانیا گفت: «اگر کرملین فکر میکند میتواند تلاشهای ناامیدانه خود را برای خنثی کردن اثر تحریمهای ما با پولشویی از طریق شبکههای رمزارزی مشکوک پنهان کند، سخت در اشتباه است.»
این اقدامات پس از گفتوگوهای اوایل هفته در واشنگتن بین دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، و رهبران اروپایی از جمله کیر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، درباره جنگ اوکراین انجام شد.
تحریمهای بریتانیا یک شرکت مستقر در لوکزامبورگ و چهار شرکت قرقیز از جمله گرینسک (Grinex LLC) واولد وکتور(Old Vector LLC) را که به زیرساخت استیبلکوین A7A5 مرتبط هستند، هدف قرار داد.
همچنین سه فرد را تحریم کرد که به گفته دولت بریتانیا در حمایت از زیرساخت مالی روسیه نقش داشتند، از جمله فردی مرتبط با بانکی در قرقیزستان که برای پرداخت هزینه کالاهای نظامی استفاده میشد، فردی که به دور زدن تحریمها کمک میکرد و شخص دیگری که به بانک دولتی روسیه Promsvyazbank خدمات ارائه میداد.
ایالات متحده نیز هفته گذشته Grinex و Old Vector را بهدلیل نقششان در تسهیل دور زدن تحریمها و حمایت از فعالیتهای غیرقانونی رمزارزی تحریم کرده بود.
از زمان بازگشت به کاخ سفید، ترامپ بار دیگر سیاست فشار حداکثری را علیه حکومت ایران در دستور کار قرار داده است.
در جریان جنگ ۱۲ روزه، جنگندههای آمریکایی تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی در فردو، نطنز و اصفهان را هدف قرار دادند.
دولت ترامپ پس از برقراری آتشبس در این جنگ نیز از میزان فشارهای خود بر جمهوری اسلامی نکاسته و همچنان به اعمال تحریم علیه شبکههای متنوعی که در دور زدن محدودیتهای بینالمللی تهران نقش دارند، ادامه داده است.
پیشتر در ۲۰ شهریور، آمریکا در بزرگترین بسته تحریمی خود علیه حوثیهای یمن، چند شبکه تامین مالی و قاچاق تسلیحاتی این گروه مورد حمایت تهران را هدف قرار داد.
بخشی از این تحریمها متوجه شبکه گسترده قاچاق نفت حوثیهاست که از طریق واردات فرآوردههای نفتی ایران، میلیاردها دلار درآمد برای این گروه فراهم کرده است.