لارا روزن، روزنامهنگار آمریکایی که مذاکرات هستهای را بهطور تخصصی دنبال و گزارش میکند، بهنقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشت ایالات متحده در حال حاضر چشمانداز روشنی برای ازسرگیری مذاکرات با ایران در آینده نزدیک نمیبیند.
بهگفتهٔ روزن، دولت ترامپ در عین حال در حال رایزنی با متحدان اروپایی برای دستیابی به توافقی گستردهتر با ایران است.
دونالد ترامپ دو روز پیش گفت مقامات تهران «بهشدت خواهان مذاکرهاند» و در عین حال تأکید کرد که برای مذاکره با ایران عجلهای ندارد.
همزمان رسانههای اسرائیل هم گزارش دادند که این کشور از قدرتهای اروپایی خواسته است بیش از این منتظر نمانند و «مکانیسم ماشه» برای بازگشت خودکار تحریمها علیه جمهوری اسلامی را به سرعت فعال کنند.
یدیعوت آحرونوت شامگاه چهارشنبه ۲۵ تیر نوشت یک «مقام ارشد سیاسی» اسرائیل به دولتهای آلمان، فرانسه و بریتانیا گفته است که «هیچ بهانهای برای عدم استفاده از مکانیسم یادشده وجود ندارد و تمام بهانههایی که تا کنون برای عدم کاربرد این سازوکار مطرح میشد، موضوعیت ندارد».
یدیعوت آحرونوت نام این «مقام ارشد سیاسی» اسراییل را نبرده اما نوشت گیدئون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، روزهای دوشنبه و سهشنبه این هفته با وزیران خارجه آلمان و فرانسه در حاشیه نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل دیدار کرد.
این گزارش افزود که بنیامین نتانیاهو نیز در مذاکراتش با سران کشورهای اروپایی درخواست کرده «مکانیسم ماشه» به سرعت علیه جمهوری اسلامی اجرا شود.
با این حال، بهنوشتهٔ یدیعوت آحرونوت، وزیران خارجه قدرتهای اروپایی به اسرائیل گفتهاند که اگر این سازوکار را سریعاً عملی کنند، این احتمال مطرح است که ایران غنیسازی اورانیوم خود را از ۶۰ درصد به ۹۰ درصد، که درجهٔ تسلیحاتی است، افزایش دهد.
مقامات اسرائیلی و اروپایی بهطور رسمی در این باره اظهارنظر نکردهاند و رادیوفردا مستقلاً قادر به تأیید یا رد این گزارشها نیست.
بپیشتر وبسایت اکسیوس به نقل از «سه منبع آگاه» گزارش داد که اروپا و آمریکا در جریان گفتوگوی تلفنی وزیر خارجه آمریکا با همتایانش از فرانسه، آلمان و بریتانیا، آخرین روز ماه اوت برابر با نهم مهرماه، را ضربالاجل مذاکرات جهت دستیابی به یک توافق جدید با ایران تعیین کردهاند و در غیر این صورت، «مکانیسم ماشه» فعال خواهد شد.
لارا روزن میگوید، با این حال، حتی در میان اروپاییها نیز روشن نیست دقیقاً از ایران چه چیزی خواسته میشود. یک مقام اروپایی هم اذعان کرده که گفتوگوهای زیادی در جریان است ولی مطالبات هنوز شفاف نیستند.
در سوی مقابل، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، گفته است اروپا و آمریکا حق قانونی، سیاسی یا اخلاقی برای این اقدام ندارند. او با وجود این اعلام کرده تهران هنوز به دیپلماسی متعهد است اما تنها در صورتی به مذاکرات بازمیگردد که «به اثربخشی دیپلماسی اعتماد حاصل شود».
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی هم روز چهارشنبه، در اولین سخنرانی عمومی خود پس از جنگ با اسرائیل، ادامهٔ فعالیت دیپلماسی «با جهتگیری دقیق» را بهموازات فعالیت نظامی تأیید کرد و آن را اقدامی «درست» خواند.