رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برای دیدار با احمد الشرع، رئیس دولت موقت سوریه و دیگر مقامات این کشور به دمشق سفر کرده است، روز چهارشنبه در گفتگو با اسوشیتدپرس گفت که به غیر از ایده تشکیل کنسرسیوم با حضور ایران، آمریکا و کشورهای عرب منطقه برای غنی‌سازی اورانیوم، ایده‌های دیگری نیز در این زمینه مطرح شده است.
اکسیوس پیش‌تر طی گزارشی اعلام کرد که پیشنهاد توافق هسته‌ای آمریکا بر تشکیل یک کنسرسیوم منطقه‌ای برای غنی‌سازی اورانیوم متمرکز است.
به گزارش نیویورک‌تایمز، این پیشنهاد که روز شنبه از طریق بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان به ایران رسید، در واقع پلی میان وضعیت فعلی و هدف نهایی آمریکا مبنی بر توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم در ایران است.
بنابر این پیشنهاد، ایالات متحده ساخت راکتورهای هسته‌ای را برای ایران تسهیل می‌کند و مذاکراتی را برای احداث تاسیسات غنی‌سازی تحت مدیریت کنسرسیومی متشکل از کشورهای منطقه آغاز خواهد کرد. زمانی که ایران از هریک از این وعده‌ها منتفع شود، متعهد به توقف غنی‌سازی در خاک خود خواهد بود.
در نتیجه، به گزارش نیویورک‌تایمز، بر اساس این طرح پیشنهادی، جمهوری اسلامی تنها در سال‌های ابتدایی و تا زمانی که تاسیسات غنی‌سازی جدید که قرار است با مشارکت کشورهای عربی منطقه ساخته شود، به بهره‌برداری برسد، اجازه غنی‌سازی با غلظت پایین در خاک خود را خواهد داشت.
آقای گروسی روز چهارشنبه درباره این پیشنهاد آمریکا گفت: « مذاکرات طبعا فرایندی شامل بده‌بستان است. طرف آمریکایی پیشنهاد مشخصی ارائه کرده است. من خودم آن را ندیده‌ام. این موضوع بخشی از گفتگوی ویژه و منحصر به فرد آن‌هاست. ایرانی‌ها نیز برخی تردیدها را ابراز کرده‌اند، اما هنوز پاسخی رسمی ارائه نداده‌اند. آن‌ها در حال بررسی پیشنهاد هستند و جای تعجب ندارد که استخوان لای زخم همچنان غنی‌سازی اورانیوم است.»
آقای گروسی افزود: «شما به کنسرسیوم اشاره کردید؛ ایده‌های دیگری هم مطرح شده است. نکته مهم از دید من این است که دست از تلاش نکشند و روند ادامه یابد.»
یکی از مسائل مهم در مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی و آمریکا، موضوع ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران است. بنابر گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران اکنون به مقدار مورد نیاز برای ساخت ۱۰ سلاح هسته‌ای اورانیوم غنی‌شده با غلظت ۶۰ درصد در اختیار دارد. به گزارش وال‌استریت ژورنال به نقل از مقامات آمریکا، جمهوری اسلامی در عرض دو هفته می‌تواند این اورانیوم را به غلظت ۹۰ درصد که سطح مورد نیاز برای تولید سلاح هسته‌ای است برساند. در نتیجه، مساله مهم این است که جمهوری اسلامی در جریان توافق با آمریکا باید با این اورانیوم چه کند.
آقای گروسی گفت: «وقتی برجام به نتیجه رسید، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به خارج از کشور فرستاده شد و سر از روسیه درآورد. نمی‌دانم آیا مدل مشابهی می‌تواند در این مورد هم اعمال شود یا نه.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزود: «تفاوت بزرگ در اینجا این است که اکنون ما درباره حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد صحبت می‌کنیم. این سطحی بسیار بالا از غنی‌سازی است. بنابراین موضوعی حساس و ظریف است، اما فکر می‌کنم اگر این موضوع، مساله‌ای باشد که دستیابی به توافق به آن وابسته شود، اطمینان دارم که بیش از یک کشور حاضر به کمک در این زمینه خواهد بود.»
به گزارش اکسیوس، انتظار می‌رود که دور ششم مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا آخر هفته جاری برگزار شود.
آقای گروسی معتقد است که در این مذاکرات هر دو طرف خواهان دستیابی به توافق هستند. او گفت: « فکر می‌کنم هر دو طرف خواهان توافق هستند. این البته به معنای آسان بودن رسیدن به توافق نیست، اما این‌که دو طرف خواهان توافق باشند، مزیت بسیار بزرگی است. در دوران طولانی فعالیت دیپلماتیک خود در مذاکراتی حضور داشتم که لزوما این‌گونه نبود و طرفین سر میز مذاکره می‌آمدند چون گزینه دیگری نداشتند. اما هدفشان از حضور پشت میز مذاکره، گاهی انحراف یا حتی شکست مذاکرات بود.»
رافائل گروسی افزود: «در این مورد خاص، وقتی با استیو ویتکاف، فرستاده دونالد ترامپ در امور خاورمیانه صحبت کردم، تمایل رئیس جمهوری آمریکا را برای حصول توافق حس کردم. از دیگر سو، وقتی با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری و عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز صحبت کردم، متوجه شدم که آن‌ها نیز چنین تمایلی دارند.»
آقای گروسی همچنین گفت: «فراموش نکنید که مذاکره مستقیم با آمریکا برای طرف ایرانی کار دشواری است. آن‌ها به طور سنتی از گفتگوی مستقیم با آمریکا اکراه دارند و برخلاف گذشته که افراد و کشورهای بیشتری در این مذاکرات دخیل بودند، اکنون این گفتگوها یک به یک است. خواهیم دید چه می‌شود، با این حال به نظر من این مساله مهمی است و برای همین هم از آن‌ها حمایت می‌کنیم.»
