تحولات واکنش‌ها به گفت‌وگوهای ایران و آمریکا

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه می‌گوید همراه با آلمان و بریتانیا و دیگر متحدان «هشیار» خواهند بود تا مطمئن شوند هر مذاکره‌ای که بین ایران و آمریکا صورت بگیرد با منافع ملی‌شان در ارتباط با برنامه هسته ای ایران «مطابقت» دارد.

آقای بارو همچنین گفت که از انجام دور اول این مذاکرات «بسیار استقبال» می‌کند.
او گفت ما «با دوستان و شرکای بریتانیایی و آلمانی خود وضعیت را رصد خواهیم کرد، تا اطمینان حاصل کنیم که هرگونه مذاکره‌ای با منافع امنیتی اروپا سازگار باشد.»

وزیرخارجه فرانسه این اظهارت را پیش از نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ بیان کرد.
این یکی از نخستین اظهارنظرهای مقام‌های اروپایی درباره گفت‌وگوی ایران و آمریکا است که شنبه با میانجی‌گری عمان در مسقط انجام شد.

شاهزاده رضا پهلوی نیز در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز گفت که جمهوری اسلامی تلاش می‌کند مذاکرات با نماینده آمریکا در عمان را به‌عنوان یک پیروزی جلوه دهد اما در واقع این نشانه‌ای از ضعف آن‌ها است.
شاهزاده رضا پهلوی افزود جمهوری اسلامی هرگز به اندازه امروز ضعیف نبوده و باید همزمان از مواضع زیادی عقب‌نشینی کند.
شاهزاده رضا پهلوی گفت سوال اصلی این است که آیا مردم ایران باید از نتایج مذاکرات بهره‌مند شوند یا در عوض با احتمال درگیری و بحران در کشورشان روبه‌رو شوند.

در همین حال گروهی از ایرانیان از سراسر آمریکا به دعوت گروه «معترضان واشینگتن در حمایت از ایران» در مقابل کاخ سفید و در حمایت از شاهزاده رضا پهلوی تجمع اعتراضی برگزار کردند. معترضان در این تجمع خواستار فشار بر جمهوری اسلامی شدند.

مسعود پزشکیان و اعضای هیئت دولت هم در جلسه شامگاه یک‌شنبه هیئت وزیران با ابراز قدردانی از علی خامنه‌‌ای بابت صدور مجوز برای آغاز مذاکرات «غیر مستقیم» با آمریکا، از وزیر خارجه جمهوری اسلامی قدردانی کردند.
این در حالی است که پیشتر علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی گفته بود که مذاکره با دولت ترامپ «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه» نیست.

روزنامه کیهان، رسانه زیر نظر نماینده علی خامنه‌ای نیز، توافق احتمالی جمهوری اسلامی با دونالد ترامپ را «از بنیان سست و نامعتبر» خواند و رییس‌جمهوری آمریکا را به «باج‌خواهی» متهم کرد.

کیهان نوشت: «انکار واقعیت و خوش‌خیالی به جای هوشمندی و درایت، واقعیت را تغییر نمی‌دهد. ترامپ، قاتل سلیمانی و نقض‌کننده توافق برجام است. او، این مدل را توسعه داده و حالا از متحدان اروپایی و اوکراین و کانادا و دانمارک و عربستان و … هم باج‌خواهی می‌کند.»

این رسانه افزود: «توافق با چنین شخصیت مذبذب، آشفته، متوهم، خودشیفته و در عین حال سست عنصر و ضعیفی، از بنیان سست و نامعتبر است. با او باید زبان اقتدار و طلبکاری سخن گفت.»

کیهان برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را «صلح‌آمیز» خواند و نوشت: «حتی اگر ایران بتواند یک یا چند بمب اتمی هم تولید کند، در برابر چند ده هزار بمب اتمی آمریکا و متحدانش، تهدیدی محسوب نمی‌شود.»

از سویی دیگر روزنامه جمهوری اسلامی در مطلبی، به انتقاد از مخالفان مذکرات اخیر حکومت ایران و آمریکا پرداخت و نوشت این «بدگویان» در اقلیت هستند و «کسر قابل اعتنایی از جامعه نمی‌شوند».
این روزنامه افزود: «همه کسانی که منافع شان در خطر است به صف شده‌اند، حتی اسکول نظام، حتی آن مستندساز ناکام، حتی سخنرانان همه چیزدان، حتی توپخانه‌چی‌های کلمات، حتی وکیل‌الحرف‌های همیشه عصبانی. این‌ها که در نیت شاید هزار فرسنگ فاصله داشته باشند، اما لبه دوم قیچی صهیونیست‌ها را کامل می‌کنند.»
این روزنامه هشدار داد: «نمی‌توان از حضور نفوذی‌هایی که با نقاب سوپر انقلابی به سینه انقلاب شلیک می‌کنند، هم غافل شد.»

در مجلس شورای اسلامی نیز عباس گلرو، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد مذاکره با آمریکا «تصمیم کل نظام» است.

گلرو گفت: «مذاکره تصمیم کل نظام حاکمیتی است و طبیعتا کسی نمی‌تواند در موضوع حساسی چون مذاکره با آمریکا بدون تصمیم نهادهای بالادستی مذاکره کند… طبیعتا آنچه که تیم مذاکره‌کننده در عمان انجام داده و موضوع در دست اقدام است، یک تصمیم کلان حاکمیتی است.»
او افزود: «دیپلماسی یعنی باز بودن درهای مذاکره برای تامین منافع و موضع کلی مجلس هم حمایت از تیم مذاکره‌کننده است.»

در سویی دیگر، مهدی کوچک‌زاده، نماینده تهران، روز یکشنبه ۲۴ فروردین‌ماه در صحن مجلس در تذکری گفت: ملت عزیز ایران،حواستان باشد، این روزها لحظاتی بسیار حساس و تاریخی را پشت سر می‌گذاریم. مراقب باشید از کسانی که با نقاب خیرخواهی و با شعارهایی مانند «دفع شر جنگ»، «آبادانی کشور» یا «حفظ منافع ملی» وارد صحنه می‌شوند، اما تجربه نشان داده جز غارت اموال عمومی، بهره‌برداری شخصی، قرار دادن فرزندان خود در مناصب کلیدی، کشیدن راه‌های اختصاصی به سمت ویلاهای شخصی، تلاش برای تصرف املاک نهادهایی همچون بنیاد مستضعفان و موارد مشابه، کارنامه‌ای ندارند.

وی افزود: ای ملت، فریب این ظاهرسازی‌ها را نخورید.دنبال کسانی که تنها به فکر منافع خود هستند نروید. ملت بزرگ ایران، این لحظه، لحظه‌ای سرنوشت‌ساز است. هوشیار باشید، ممکن است شرایطی پیش بیاید که چاره‌ای جز پذیرش آن نداشته باشیم، اما باید دوست را از دشمن تشخیص دهید.

این نماینده مجلس مطرح کرد: بدانید که مجلس شورای اسلامی هیچ‌گونه اطلاعی از روند مذاکرات نداشته است. حتی آقای قشقاوی که عضو کمیته هسته‌ای مجلس است، به صراحت به من گفت: «من هیچ اطلاعی ندارم.» ما نمایندگان مجلس هم بی‌اطلاع هستیم. اما اگر بنا بر تصمیمی تلخ است، ما مخالفتی با آن نداریم، ولی حقیقت را باید گفت.

قالیباف رییس مجلس در واکنش به صحبت کوچک زاده مبنی بر اینکه مجلس اطلاعی از مذاکرات عمان ندارد، گفت: شما نمی‌توانید از طرف مجلس سخن بگویید که مجلس در جریان مذاکرات نبوده است؛ مجلس حتما در جریان بوده است. هیچ کاری و هیچ اقدامی خارج از مسیر قانونی انجام نمی‌شود و حرف جناب‌عالی حرف صحیح و درستی نبود.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم، صبح دوشنبه در نشستی خبری گفت: «موضوع هسته‌ای ما بهانه‌ای برای ‌ایجاد یک بحران غیرضروری شده است. برنامه هسته‌ای ما مطلقا صلح‌آمیز بوده و این را آژانس انرژی اتمی تایید کرده است.»

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اسفند ۱۴۰۳ گفت جمهوری اسلامی همچنان با این نهاد همکاری نمی‌کند تا ثابت کند که به‌دنبال سلاح هسته‌ای نیست. این اظهارات با واکنش تند سازمان انرژی اتمی و وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی مواجه شد.

شبکه بلومبرگ پنجم فروردین امسال گزارش داد بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال تهیه گزارشی ویژه درباره تخلفات جمهوری اسالمی در سال‌های اخیر هستند. یکی از مسائل کلیدی این گزارش، عدم ارائه توضیحات فنی معتبر از سوی تهران درباره وجود ذرات اورانیوم در سایت‌هایی است که قبلا اعلام نشده بودند.

بقائی با اشاره به حضور قریب‌الوقوع گروسی در تهران، گفت درباره اصل سفر او تفاهم شده و جزییات و برنامه سفر در حال پیگیری است. او افزود: «فکر می‌کنم گروسی همین هفته به تهران سفر کند.»

بقائی در این نشست خبری به موضوع مذاکره نیز پرداخت و گفت مذاکره مستقیم با آمریکا «موثر و مفید نیست».
این مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرد: «مادامی که زبان فشار و تهدید وجود دارد، مذاکره با آمریکا به صورت مستقیم اتفاق نمی‌افتد.»

او افزود: «محل مذاکرات موضوع مهمی نیست اما طبق اعلام وزیر خارجه احتمالا دور بعدی مذاکرات در محلی غیر از عمان خواهد بود. شکل و چارچوب مذاکرات با آمریکا به صورت غیرمستقیم و با واسطه عمان باقی خواهد ماند.»

سخنگوی وزارت خارجه دولت پزشکیان مواضع آمریکایی‌ها را «متناقض» خواند و گفت: «شما نمی‌توانید مدعی مذاکره باشید و از طرفی فشار بیاورید و تهدید کنید.»

بقائی گفت در همین هفته، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه دولت پزشکیان، در سفری «از قبل برنامه‌ریزی شده» به روسیه می‌رود اما از این فرصت برای گفت‌وگو درباره آخرین تحولات مذاکرات مسقط استفاده خواهد کرد.

بقائی همچنین بار دیگر تکرار کرد مطالبه اصلی جمهوری اسلامی، رفع تحریم‌ها و موضوع مذاکرات با آمریکا منحصر به موضوع هسته‌ای است و هیچ موضوع دیگری در دستور کار قرار ندارد.
او به همکاری اقتصادی تهران و واشینگتن هم اشاره کرد و گفت: «جمهوری اسلامی هیچ وقت مانعی بر سر راه همکاری اقتصادی طرف‌های مقابل نبوده و این مشکل خود آمریکاست که با وضع قوانین پیچیده، شهروندان خودش از هرگونه مراوده اقتصادی با ایران محروم کرده است.»