رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، توسعه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را موجب «نگرانی جدی» خواند و گفت که گزارش جامعی از تخلفات حکومت ایران در این زمینه تهیه و ارائه خواهد کرد.
گروسی دوشنبه ۱۳ اسفند در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین هشدار داد جمهوری اسلامی در چهار سال گذشته عمل به تعهدات برجامی خود، از جمله اجرای موقت پروتکل الحاقی را متوقف کرده و در نتیجه، آژانس بین‌المللی از آن زمان تاکنون «دسترسی‌های تکمیلی در ایران» را از دست داده است.
او در تازه‌ترین گزارش خود که آن را در شبکه اجتماعی ایکس نیز بازنشر کرد، نوشت: «پس از آخرین گزارش من، ذخایر اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی ایران به ۲۷۵ کیلوگرم افزایش یافته که به معنای آن است که در سه ماهه گذشته ۱۸۲ کیلوگرم افزایش را شاهدیم. جمهوری اسلامی ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که تا این حد غنی‌سازی اورانیوم می‌کند و این موضوع باعث نگرانی جدی من شده است.»
در بیانیه گروسی اشاره شده است: «چهار سال از توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، از جمله اجرای موقت پروتکل الحاقی‌اش می‌گذرد و بنابراین چهار سال از زمانی که آژانس قادر به دسترسی به برنامه هسته‌ای ایران بود، می‌گذرد.»
او تاکید کرد: «تهران می‌گوید همه مواد، فعالیت‌ها و مکان‌های هسته‌ای مورد نیاز طبق توافقنامه پادمان ان‌پی‌تی را اعلام کرده، با این حال، این ادعا با یافته‌های آژانس در مورد ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در مکان‌های اعلام نشده در ایران مغایر است. از این رو، آژانس باید اطلاعات دقیقی درباره مکان‌های فعلی مواد هسته ای و یا تجهیزات آلوده مربوطه به دست بیاورد».
گروسی در ادامه گزارش خود افزود: «من به طور جدی نگرانم که مسائل پادمانی حل نشده باقی بماند. این موارد جزو تعهدات ایران محسوب می‌شوند و باید حل و فصل شوند تا آژانس در موقعیتی باشد که بتواند تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز است.»
دبیرکل آژانس انرژی اتمی با اظهار تاسف از این که جمهوری اسلامی ایران چهار بازرس مجرب آژانس را نپذیرفت، افزود: «هیچ پیشرفت قابل توجهی در راستای اجرای بیانیه مشترک چهارم مارس ۲۰۲۳ حاصل نشده است و من از ایران می‌خواهم که فورا بیانیه مشترک را از طریق تعامل جدی اجرا کند.»
او با تاکید بر این که «مشارکت در سطح بالا برای پیشرفت واقعی ضروری است»، اظهار امیدواری کرد که به تهران سفر کند تا گفتگوهایی با مقامات جمهوری اسلامی درباره برنامه هسته‌ای ایران داشته باشد.
او همچنین تاکید کرد که در پاسخ به درخواست قطعنامه نوامبر ۲۰۲۴، گزارش جامع و به‌روزشده‌ای در مورد مواد هسته‌ای اعلام نشده در ایران، مسائل باقی‌مانده گذشته و فعلی برنامه هسته‌ای ایران ارائه خواهد کرد. او البته زمان مشخصی را برای ارائه این گزارش مشخص نکرد.
گروسی در عین حال هشدار داد: «در آزمایش‌های مربوط به تولید اورانیوم فلزی، آزمایشگاه چندمنظوره جابر ابن حیان، اختلافی در تراز مواد اورانیوم وجود دارد که ایران درباره آن توضیحی نداده است.»
مدیر کل آژانس بین‌المللی اتمی، ایران را تنها کشور غیرهسته‌ای توصیف کرده که به خالص‌سازی اورانیوم تا این درجه دست زده و آن را موجب «نگرانی جدی» خوانده است.
به گزارش نشریه «جروزالم پست»، آژانس معتقد است مقدار اورانیوم غنی‌شده دارای خلوص ۶۰ درصدی که حکومت ایران در اختیار دارد برای تبدیل سریع به خلوص ۹۰ درصدی تسلیحاتی و ساخت شش سلاح هسته‌ای کفایت می‌کند.
بنا بر این گزارش، این در شرایطی‌ست که جمهوری اسلامی دارای اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصدی و خلوص پایننتر از آن هم هست.
بر پایه ارزیابی‌های اسرائیل و برخی تخمین‌های آمریکا در مقایسه با ارزیابی‌های آژانس، حکومت ایران به شکل بالقوه قادر است سلاح‌های هسته‌ای بیشتری، بویژه در قالب بمب‌های هسته‌ای کوچکتر، تولید کند.
افزایش تولید اورانیوم غنی شده از سوی جمهوری اسلامی پس از آن صورت گرفت که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حدود چهار ماه قبل نقض مقررات هسته‌ای از سوی حکومت ایران را محکوم کرد.
روز ۲۷ فوریه برابر با نهم اسفند نیز وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت بر اساس گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که این نشریه آن را مشاهده کرده، ایران در حال انباشت ماده خام حیاتی برای سلاح هسته‌ای است و در هفته‌های اخیر میزان ذخایر اورانیوم با غنای بالا را به‌شدت افزایش داده است.
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد، که نزدیک به سطح تسلیحاتی است، به جمهوری اسلامی امکان تولید شش سلاح هسته‌ای را می‌دهد و جمهوری اسلامی اکنون در هر ماه برای ساخت یک سلاح هسته‌ای به‌اندازه کافی مواد شکافت‌پذیر تولید می‌کند.
به نوشته وال استریت ژورنال، گزارش‌های اطلاعاتی آمریکا در دسامبر حاکی از آن است که تهران هنوز تصمیمی برای ساخت سلاح هسته‌ای نگرفته، اما احتمال چنین تصمیمی رو به افزایش است. مقامات آمریکایی گفته‌اند که تهران در حال انجام تحقیقات و فعالیت‌هایی است که می‌تواند به تولید بمب اتمی کمک کند.
در حالی که کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید تهدید کرده بود که اگر فشار بر جمهوری اسلامی افزایش یابد، دکترین هسته‌ای خود را تغییر می‌دهد، اکنون می‌گوید که در مقابل استراتژی فشار حداکثری ترامپ باید «صبر حداکثری» داشت.
به گفته رافائل گروسی، جمهوری اسلامی از چهار سال قبل پایبندی خود به تعهدات در قالب توافق هسته‌ای را متوقف کرد.
از سوی دیگر، به رغم تشدید تحریم‌های آمریکا علیه حکومت ایران، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، تاکنون هیچ نشانه‌ای مبنی بر تمایل به مذاکره با دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، بر سر مسائل هسته‌ای بروز نداده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه ۱۶ بهمن با امضای یک دستورالعمل اجرایی، کارزار «فشار حداکثری» بر جمهوری اسلامی ایران را از سر گرفت.
بر اساس این دستورالعمل، فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی ایران از سر گرفته می‌شود، مسیرهای دستیابی به سلاح هسته‌ای مسدود می‌شود، و با نفوذ مخرب حکومت ایران در منطقه مقابله می‌شود.
در بخش دیگری از این دستورالعمل آمده است که دونالد ترامپ در اختیار داشتن توانایی‌های تسلیحات هسته‌ای جمهوری اسلامی، و همچنین حمایت پایدار آنها از تروریسم، به‌ویژه علیه منافع ایالات متحده، را تحمل نخواهد کرد.
