حال دارو و داروسازی در ایران خوب نیست و اگر توافقی بین ایران و کشورهای غربی صورت نگیرد، می‌تواند بدتر هم بشود.
فقط نایابی برخی داروها نیست که خبر از این حال خراب می‌دهد، مرگ بیماران کلیوی بر اثر تولید داروی بی‌کیفیت، تبهکاری با داروهای شیمی‌درمانی در تبریز که منجر به مرگ دستکم ۲۰ نفر شده و ۳ هزار میلیارد تومان چک برگشتی داروخانه‌ها در دست شرکت‌های پخش، در کنار بدهی ۲۲هزار میلیارد تومانی دولت به صنعت دارو دیگر نشانه‌های این حال خراب است.
دکتر «مجتبی سرکندی»، داروساز در تحلیل بحران صنعت داروسازی ایران تاکید می‌کند: «صنعت دارو چه به لحاظ فروش ریالی و چه به لحاظ تولید عددی و سرمایه در گردش به ورطه سقوط و ورشکستگی کشیده‌شده است.»
در همین حال یک عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران می‌گوید افزایش قیمت برخی داروها باعث «ایجاد شوک» در مردم شده و از هر ۱۰ نفر که وارد داروخانه‌ها می‌شوند، سه نفر دارو خریداری نمی‌کنند.
هادی احمدی روز یکشنبه ۷ بهمن به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت: «چرا باید مردم از دریافت دارو امتناع کرده یا پول خرید دارو را نداشته باشند؟»
این گزارش از قول فعالان حوزه دارو می‌نویسد قیمت دارو به واردات مواد اولیه و در نتیجه نرخ ارز بستگی دارد و تغییر نرخ ارز دارو می‌تواند تاثیر نامناسبی در تولید بگذارد.
در غیاب آمارهای شفاف دولتی مانند گمرک یا وزارت بهداشت درباره واردات دارو و محصولات بهداشتی، بانک مرکزی مدعی است که در سال جاری ۳.۴ میلیارد دلار ارز دارو و محصولات بهداشتی تامین کرده که ۷۰ درصد آن ارز ترجیحی با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان بوده است.
اما جزئیات آمارهای اتاق بازرگانی حجم واردات دارو و محصولات پزشکی در سال جاری را حدود یک میلیارد دلار نشان می‌دهد و دقیقا نیز مشخص نیست این رقم مربوط به چند ماه از سال ۱۴۰۳ است
از سوی دیگر، در حالی که مقامات جمهوری اسلامی بارها طی سال‌های اخیر مدعی هدف قرار گرفتن حوزه واردات دارویی کشور توسط تحریم‌ها شده‌اند، اما جزئیات آمارهای اتاق بازرگانی نشان می‌دهد ایران از طیف گسترده‌ای از کشورها، از ایالات متحده تا سوئیس، فرانسه، بریتانیا، کره جنوبی، ژاپن و حتی اوکراین در سال جاری دارو وارد کرده است.
به رغم چنین آزادی عملی در واردات دارو، قیمت آن روند جهشی را ادامه می‌دهد و گزارش‌های زیادی از کمبود دارو در کشور منتشر شده است.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، ۲۵ دی گزارش داد پس از حذف ارز ترجیحی و جهش قیمت‌ها، نرخ دارو در ایران تا ۴۰۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
تسنیم به نقل از فعالان صنفی کارگری و بازنشستگان نوشت این اقشار قادر به تهیه داروی مورد نیازشان نیستند و وضعیت سلامتی جامعه در پی افزایش قیمت‌ها تحت تاثیر قرار گرفته است.
شهرام غفاری، معاون درمان سازمان تامین اجتماعی، به ایرنا گفته است افزایش قیمت دارو توسط سازمان غذا و دارو انجام می‌شود و بر اساس سرجمع تعرفه‌های امسال، میانگین قیمت دارو نباید بیش از ۲۰ درصد افزایش داشته باشد، ولی افزایشی که انجام شده «به مراتب» بیشتر از ۲۰ درصد است.
در این میان علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران اخیرا به خبرگزاری ایسنا گفته بود در سال گذشته بین ۳۵ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان دارو در ایران فروخته شده، اما شرکت‌های بیمه تنها پول ۱۲ تا ۱۳ درصد آن را پرداخت کرده‌اند و بقیه را مردم از جیب خودشان پرداخت کردند.
شرکت‌های بیمه نیز مسئولیت مشکلات دارویی کشور را به دوش بدهی گسترده دولت به آنها انداخته و عدم تناسب رشد هزینه‌ها و درآمدها عنوان می‌کنند.
برای نمونه اخیرا مدیرعامل سازمان بیمه سلامت اعلام کرد هزینه‌ها در حوزه بهداشت و درمان به‌ویژه در بخش درمان، رشد چشمگیری داشته؛ به طور‌ی که رشد منابع ۳۶ درصد بوده، اما هزینه‌ها بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته است.
انجمن داروسازان ایران نیز دو هفته پیش با انتشار نامه‌ای سرگشاده از دولت خواست تا با تخصیص منابع مالی، مانع از «فروپاشی» این رکن مهم نظام سلامت کشور شوند.
علی رضا اذانی، داروساز، به ایرنا گفته است کارخانه‌های داروسازی با «۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت» کار می‌کنند و میانگین وصول مطالبات شرکت‌ها به بیش از ۴۰۰ روز رسیده و نمی‌توانند این مبالغ را از شرکت‌های پخش دارو دریافت کنند و کمبود نقدینگی دارند.
