سیدعباس عراقچی» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در نخستین مصاحبه پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید ایالات متحده به پرسشهای خبرنگار اسکای نیوز در محل وزارتخارجه جمهوری اسلامی پاسخ داده است. براساس متنی که در وب سایت اسکای نیوز منتشر شده، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در این گفت و گو هرگونه حمله آمریکا و رژیم اسرائیل به تأسیسات هستهای این کشور را اقدامی دیوانه وار خوانده که منجر به «فاجعه بسیار بد» برای منطقه خواهد شد.
اسکای نیوز درباره این موضع گیری عراقچی مینویسد: این هشدار در اولین مصاحبه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی پس از آغاز ریاستجمهوری دونالد ترامپ مطرح شده است.
عراقچی در این مصاحبه تأکید کرد که هرگونه حمله به تأسیسات هستهای ایران با پاسخ فوری و قاطع مواجه خواهد شد، اما گفت که فکر نمیکند آنها چنین اقدام «دیوانهواری» انجام دهند.
وی اضافه کرد: این کار میتواند منطقه را به فاجعهای بزرگ تبدیل کند.
دونالد ترامپ تاکید کرده که یک راه حل دیپلماتیک را ترجیح می دهد و می گوید توافق جدید با ایران «خوب» خواهد بود. اما وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران میگوید اگرچه او آماده شنیدن (غیرمستقیم) سخنان ترامپ است اما با توجه به آنچه در مورد برجام رخ داد (اشاره به خروج آمریکا از برجام در نوامبر ۲۰۱۸ و در دولت نخست ترامپ) متقاعد کردن ایران برای مذاکره با آمریکا به منظور رسیدن به یک توافق جدید به اقدام های بیشتری نیاز خواهد داشت.
عراقچی در خصوص مذاکره با آمریکا و اظهارات ترامپ درباره راهحل دیپلماتیک و این که گفته «توافق جدید با ایران خوب خواهد بود» گفت که این موضع گیری ها و سخنان کافی نخواهد بود و ایران برای شروع مذاکرات باید اعتماد بیشتری نسبت به آمریکا پیدا کند. او در این باره گفت: امروز وضعیت نسبت به دور پیشین مذاکرات (که به احیای برجام منتهی شود) متفاوت و سختتر است. کارهای زیادی باید از سوی طرف مقابل انجام شود تا اعتماد ما جلب شود. فعلا فقط کلمات خوب می شنویم و این قطعا کافی نیست.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر این که «روند جایگزین» ایران چه خواهد بود که گفته در صورت شاهد نبودن اراده ای واقعی از سوی غرب برای حل این مسئله در پیش خواهد گرفت، توضیح داد: صادقانه بگویم که نمیدانم راهکار جایگزین ما چه خواهد بود. اما میتوانم توضیحی در این باره بدهم و فکر میکنم درک خواهید کرد. ما در گذشته برای اعتمادسازی درباره برنامه صلحآمیز هستهایمان در مذاکرات قبلی تلاش کردیم که بعد، به تجربهای بد تبدیل شد؛ تحریمها بازگردانده شدند. نمیدانم جایگزین چه خواهد بود چرا که تحت بررسی است. صادقانه بگویم که مباحثات پرشوری درباره این جایگزین در تمامی سطوح، حتی در خیابانها و در میان مردم عادی مطرح است. دیدگاههای متفاوتی وجود دارد و نمیدانم کدام یک غالب خواهد شد.
عراقچی با اشاره به پایان تاریخ توافق هستهای در مهرماه سال آینده برابر با اکتبر ۲۰۲۵ گفت: ما باید تا اکتبر در این باره به تصمیم برسیم. اکتبر امسال ممکن است با بحران مواجه شویم و باید از آن پرهیز کنیم.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این که «آیا مایل است به ترامپ فرصتی برای شنیدن صحبتهایش را بدهد»، گفت: بله البته.
او در پاسخ به اینکه «آیا اگر ترامپ به درستی گفتوگو کند و با احترام به تعامل با ایران بپردازد، آیا ایران آماده مذاکره با او خواهد بود؟»، گفت: آن وقت در این باره تصمیم میگیریم. نمیگویم چیزهایی که او خواهد گفت را رد میکنیم، بلکه آن را بررسی میکنیم. ما همواره تصمیماتی منطقی گرفتهایم و این را ثابت هم کردهایم.
خبرنگار اسکای نیوز در ادامه این گزارش به تحولات جاری در منطقه پس از هفت اکتبر ۲۰۲۳ اشاره و گفت که متحدان ایران در منطقه در این بازه زمانی تضعیف شدهاند. مطابق با متن منتشر شده در اسکای نیوز، عراقچی در پاسخ به این پرسش میگوید: «حماس و حزبالله آسیب دیدهاند. اما در عین حال، آنها در حال بازسازی خود هستند، چون همانطور که گفتم، این یک مکتب فکری است، این یک ایده است، این یک آرمان است که همیشه خواهد بود.»
عراقچی در این مصاحبه دونالد ترامپ را به دلیل پیشنهاد «پاکسازی» فلسطینیها از غزه مسخره کرد. او در پاسخ به اینکه آیا پیشنهاد ترامپ برای غزه پساجنگ، مبنی بر انتقال موقت و طولانی مدت مردم غزه به کشورهای دیگر به بهانه بازسازی آن خط قرمزی برای ایران است، با کنایه به چشمداشت ترامپ به گرینلند که تحت حاکمیت دانمارک قرار دارد، گفت: فکر میکنم این پروژهای است که همه کسانی که در گذشته آن را امتحان کردهاند، با شکست مواجه شدهاند. نمیتوان فلسطین را از این منطقه حذف و فلسطینیان را اخراج کرد. پیشنهاد من چیز دیگری است؛ به جای فلسطینیها، تلاش کنید اسرائیلیها را اخراج کنید و به گرینلند به ببریدشان تا آنجا زندگی کنند. با یک تیر دو نشان میزنید و مشکل گرینلند و اسرائیلیها را حل میشود.
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به اینکه آیا فکر میکنید «اسرائیلیها حق زندگی در جایی را ندارند که آن را وطن خود میدانند»، با انتقاد از سیاستهای اشغالگرانه رژیم صهیونیستی بیان کرد: همه حق زندگی دارند اما کسی حق ندارد سرزمینهای بقیه را اشغال کند. این سرزمین فلسطینیها است و فلسطینیها باید درباره سرزمین و سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
عراقچی در بخش دیگری از این گفتوگو و در پاسخ به اینکه با توجه به ترور رهبران مقاومت و سرنگونی دولت «بشار اسد» در سوریه، در پاسخ به این سوال که «آیا فکر نمیکنید که راهبرد ایران کارآمد نیست و باید آن را تغییر داد»، اظهار کرد: نه، فکر نمیکنم. این اتفاقات در جهان میافتد. از نظر من، مقاومت چند ضربه جدی دیده است اما باید بدانیم که مقاومت یک جنبش فکری و یک آرمان است که هنوز زنده است. حماس و حزبالله آسیب دیدهاند اما در عین حال، در حال بازسازی خود هستند، چراکه یک جنبش فکری، یک هدف و آرمان است که همواره پابرجا خواهد ماند.