جان باختن دو برادر ۱۴ و ۱۷ ساله کرد که در حین کولبری در ارتفاعات کردستان از سرما یخ زده و جان خود را از دست دادهاند، احساسات عمومی را جریحهدار کرده و بسیاری از فعالان مدنی را به انتقاد از شرایط شغلی و زیستی در مناطق محروم وادار کرده است، و در مراسم تشییع جنازه انها شعارهای ضد دیکتاتوری نیز سرداده شد . گفته میشود جدا از مرگ افراد بخاطر سوانح طبییعی برخی از کولبرها نیز بخاطر تیراندازی هنگ مرزی نیز کشته میشوند
برخی از فعالان سیاسی در دفاع از فعالیت کولبری و تاکید بر ضرروت قانونمندشدن آن، تاکید دارند که با صدور کارت شناسایی و نظارت بر فعالیت کولبران از آسییبهای این فعالیت کاسته شود.
این در حالی است که غیرانسانی بودن فعالیت کولبری که در مناطق محروم به یکی از مشاغل و فعالیتهای عادی در استان تبدیل شده است، از جمله مهمترین دلایل مخالفت بسیاری از فعالان مدنی با انجام چنین فعالیتهایی در هر شرایطی در این استانها است.
در عین حال، گرچه جان باختن دو کولبر نوجوان حساسیت زیادی را در فضای مجازی و اجتماعی ایجاد کرده است، اما بنا به اظهارات بسیاری از فعالان اجتماعی و تحلیل گران، سالهاست که فعالیت پرخطر کولبری جان این افراد را میگیرد، اما به علت رسانهای نشدن گسترده و کمتوجهی فضای مجازی، کم و بیش نادیده گرفته میشود.
در طی سالهایی که فعالیت کولبری به یک فعالیت دائمی کردها تبدیل شده است، بارها کولبرها از ارتفاعات پرت شده یا در شرایط سخت کوهستانی منطقه آسیبهای جدی دیدهاند.
علاوه بر این، حتی افرادی هم که از این مهلکه جان به در میبرند، به علت فعالیت بسیار دشوار کولبری، عمر فعالیت بسیار کوتاهی دارند و به علت فرسودگی بسیار زودتر از موعد، عملا در سنین جوانی توان ادامه فعالیت را از دست میدهند.
حمل بارهای بیش از دویست کیلو در مناطق سخت کوهستانی در کردستان، عمر کولبرها را بسیار کوتاه میکند و آنها را خیلی زود زمینگیر و غیرفعال میسازد.
فعالیت کولبری در حالی به فعالیت اصلی بسیاری از مردم در مناطق مرزی تبدیل شده است که اگر آنها این فعالیت را انجام ندهند، فعالیت و شغل دیگری برای آنها وجود ندارد که بتواننند از آن طریق امرار معاش کننددولت مرکزی تمایلی چندانی به سرمایه گذاری برای اشتغال در این مناطق ندارد .
اجناس وارد شده توسط کولبرها دارای قیمتهایی بسیار پایینتر از قیمت اصلی آنها در بازار هستند و به همین علت عده ای از افراد جامعه از فعالیت کولبری سود میبرند که به علت پایین بودن اجناس حملشده توسط کولبرها که به اجناس بانه مشهور هستند، بیشتر به نتایج کار انها نگاه میکنند تا شرایط کارشان .نمایندگان مجلس که انتظار میرود بیشترین حساسیت را در بهبود شرایط این افراد داشته باشند، به سادگی از کنار موضوع عبور کردند و به انجام نطق پیش از دستور درباره دو کولبر جانباخته و چند شعار در این خصوص اکتفا کردند.
فاطمه حسینی نماینده پرحاشیهی اصلاحطلب، که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز هست، روز یکشنبه در نطق پیش از دستور خود با اشاره با حق شهروندی افراد بر اساس اصل ۲۸ قانون اساسی، ضمن اشاره به وظیفه دولت برای فراهم کردن امکان شغل برای همه افراد، خواستار رسیدگی دولت به وضعیت اشتغال شد.
محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید نیز در نطق مشابهی، با بیان این موصوع که این دو جوان کرد برای تامین معاش والدین معلول خود جان خود را از دست دادند، این اتفاق را نشاندهندهی بیمسئولیتی در مقابل فقر و آسیبهای اجتماعی دانست و اظهار داشت همه کسانی که دردها را نمیبینند و در مسیر رفع آنها گام بر نمیدارند، در این فقر مسئول هستند.
وی افزود مسئولان نتوانستهاند در خصوص حقوق مردم، به تکالیفی که وجدان، انسانیت، دیانت و قانون بر دوش آنها گذاشته، عمل کنند.
وی ابراز امیدواری کرد که نظام این حوادث ناگوار را جدی بگیرد و با هشیاری، و قبل از آنکه دیر شود اقدامی کند. این نماینده اصلاحطلب همچنین گفت چشم پوشی و بیتوجهی به زندگی اقشار آسیبپذیر، مخاطرات سهمگینی برای ایران در پی خواهد داشت.
