انتقادات مشاور سابق امنیت ملی آمریکا از مدل تصمیم گیری ترامپ


با بالاگرفتن تنش‌ها و درگیری‌ها بین ایران و امریکا، سوزان رایس مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا در دوره اوباما، طی یادداشتی که آن را در نیویورک تایمز منتشر کرده است، از ترامپ خواسته است برای کاهش تنش‌ها بین ایران و امریکا به برجام باز‌گردد و جان بولتون و پمپئو دو دیپلمات جنگ‌طلب کاخ سفید را برکنار کند. وی همچنین در واکنش به سرنگونی پهپاد امریکا بر فراز دریای عمان و در انتقاد از روند تصمیم‌گیری در کاخ سفید، با اشاره به خطای فاحش ترامپ به خاطر خروح از برجام، تاکید کرد دونالد ترامپ باید از شرایط پیش آمده، به عنوان فرصتی برای برداشتن گام‌های اعتمادساز با ایران و عقب‌نشینی از اشتباهاتش استفاده کند.وی با بیان این موضوع که ایران به راحتی از کنار حمله به این کشور نمی‌گذرد، اظهار داشت اگر دونالد ترامپ طبق گفته خودش دستور حمله به ایران را صادر می‌کرد، جنگی آغاز می‌شد که می‌توانست هم جان سربازان امریکایی و هم اسرائيل را در منطقه به خطر بیندازد و شوک بزرگی به اقتصاد جهانی وارد کند. 

رایس در بخش دیگری از یادداشتش با اشاره به واقعی بودن خطر جنگ، با تاکید بر ناکارآمدی تصمیمات کاخ سفید در زمینه امنیت ملی، با انتقاد از جان بولتون به این علت که بدون ارائه‌ی استدلال درستی درباره دلایل آغاز جنگ، همواره از جنگ حمایت می‌کند، اظهار داشت اگر ترامپ تصمیم دارد به ایران حمله نکند، از ان خویشتنداری می‌تواند به عنوان یک گشایش دیپلماتیک استفاده کند و از فرصت‌های پیش‌آمده برای تعدیل وضعیت کنونی استفاده کند. سوزان رایس  از ترامپ خواسته است برای کاهش تنش بین ایران و امریکا، دونالد ترامپ باید وزیر امور خارجه جنگ‌طلب و همچنین مشاور امنیت ملی غیرقابل کنترل خود را برکنار کند. وی همچنین به ترامپ توصیه کرده است با بکارگیری افرادی با تجربه و آشنا به امور ایران در سمت مشاور، از افراد عاقل و با تجربه برای گفتگو با مقام‌های ایرانی و همچنین مذاکره با نماینده دائم ایران در سازمان ملل استفاده کند. 

وی همچنین تاکید کرده است  در راستای برخی اقدامات اعتمادساز بین طرفین ایران و امریکا، ترامپ می‌تواند خروج از توافق هسته‌ای  را برای یک مدت معین با محدوده زمینی مشخص به تعویق بیندازد و در صورت اقدام ایران برای آزادی همه زندانیان امریکایی  در ایران،‌ تحریم‌های وضع‌شده‌ی جدید را لغو کند و در صورت به نتیجه ‌رسیدن مذاکرات، امریکا رفع تحریم‌ها را وسعت دهد. 

در این میان ایران معتقد است این کشور بر اساس برجام به همه تعهدات خود در زمینه هسته‌ای عمل کرده است و شرط ایران برای عمل به تعهدات برجام و محدودکردن فعالیت‌های هسته‌ای، این بوده که تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران به طور کامل لغو شود و ایران بتواند از مزایای تجارت بین‌المللی و  مبادلات آزاد بین‌المللی که بر اثر تحریم‌های هسته‌ای به ایران تحمیل شده بود، استفاده کند. 

اینکه امریکا با برداشتن تحریم‌هایی که در هفته‌ها و ماه‌های اخیر به ایران تحمیل کرده،‌ از ایران انتظار داشته باشد که به میز مذاکرات بر گردد، حتی اگر امریکا به برجام باز گردد، موضوعی نیست که مورد انتظار ایران باشد. ایران انتظار دارد تعهدات برجام در زمینه توافق هسته‌ای که در دولت گذشته بین ایران و ۶ کشور غربی منعقد شده، برای ایران تامین شود، تا بعد ایران بتواند پای میز مذاکرات بنشیند. 

ایران تاکید دارد که پایبندی ایران به برجام مبتنی بر فراهم بودن امکان مبادلات تجاری و بانکی برای ایران طبق توافق هسته‌ای است و تا زمانی که این اقدام صورت نپذیرد، ایران تاکید دارد که اقدامی برای مذاکره انجام نخواهد داد.