مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و از منتقدان شناخته‌شده رهبر جمهوری اسلامی، که برای شرکت در مراسم درگذشت برادرش به مرخصی کوتاه‌مدت از زندان آمده بود، شامگاه سه‌شنبه ۱۳ آبان، با یورش نیروهای امنیتی بازداشت و به زندان اوین بازگردانده شد.
فخرالسادات محتشمی‌پور، همسر تاجزاده، در پیامی در شبکه اجتماعی اکس اعلام کرد که مأموران دادستانی تهران با پنج خودروی انتظامی و امنیتی به منزل دختر تاجزاده یورش برده و او را بازداشت کردند. به گفته محتشمی‌پور، این اقدام ناگهانی بدون هیچ اخطار قبلی و در حالی صورت گرفت که خانواده تاجزاده انتظار داشت او چند روزی در مرخصی بماند.
مرکز رسانه قوه قضاییه با صدور بیانیه‌ای بازداشت دوباره تاجزاده را تأیید کرد و او را «محکوم امنیتی» خواند. در این بیانیه آمده است که مرخصی او صرفاً برای شرکت در مراسم ترحیم صادر شده بود، اما وی پس از پایان مراسم «به زندان بازنگشته و تلفن خود را نیز از دسترس خارج کرده است». خبرگزاری حکومتی میزان نیز نوشت که تاجزاده «از بازگشت به زندان خودداری کرده و به یکی از شهرهای شمالی کشور رفته بود» و نیروهای امنیتی «با رعایت موازین قانونی» او را بازداشت و به زندان منتقل کرده‌اند.
با این حال، هوشنگ پوربابایی، وکیل تاجزاده، گفته است که مدت مرخصی به‌صورت رسمی مشخص نشده بود و خانواده انتظار داشتند چند روز بیشتر ادامه یابد. به گفته او، نحوه بازداشت و نحوه اطلاع‌رسانی درباره پایان مرخصی «خارج از چارچوب‌های معمول قضایی» بوده است.
مصطفی تاجزاده که از چهره‌های برجسته جریان اصلاح‌طلب و از منتقدان صریح علی خامنه‌ای است، پیش‌تر در سمت‌هایی چون معاونت سیاسی وزارت کشور در دولت محمد خاتمی فعالیت داشت و از سال ۱۳۸۸ تاکنون چندین بار بازداشت و زندانی شده است. او تاکنون حدود ده سال از عمر خود را در زندان گذرانده و بر اساس حکم فعلی، باید تا میانه سال ۱۴۰۶ در حبس بماند.
تاجزاده در ماه‌های اخیر از درون زندان بارها نسبت به وضعیت بحرانی کشور هشدار داده بود. او در پیامی که ۲۸ مرداد از زندان منتشر کرد، نوشته بود: «تورم افسارگسیخته، گرانی کمرشکن، رکود نفس‌گیر و بیکاری رو به رشد، تداوم وضع را حتی برای حامیان نظام نیز تحمل‌ناپذیر کرده است.» او در همان نوشته با اشاره به اشتباهات راهبردی رهبر جمهوری اسلامی گفت: «کارنامه حاکمیت در تحقق توسعه همه‌جانبه و تأمین رفاه مردم منفی و در هشت سال گذشته فاجعه‌بار بوده است.»
تاجزاده در بیانیه‌ای دیگر، علی خامنه‌ای را مسئول مستقیم بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور دانسته و تأکید کرده بود که رهبر جمهوری اسلامی یا باید به خواست ملت تن دهد و زمینه تغییرات بنیادین را فراهم کند یا از قدرت کناره‌گیری کند. به گفته او، «راهبردهای اشتباه و خطاهای محاسباتی رهبر، جمهوری اسلامی را در ضعیف‌ترین و شکننده‌ترین وضعیت تاریخ خود قرار داده است.»
در بخشی از یادداشت‌های اخیر خود نیز، تاجزاده با اشاره به نفوذ گسترده عوامل موساد در ساختار امنیتی جمهوری اسلامی، نوشته بود این نفوذ «بیش از انتظار و در حد غافلگیری» بوده و نشان‌دهنده «دست بالای اسرائیل در نبرد اطلاعاتی و عملیاتی» است.
به گفته نزدیکان او، بازداشت ناگهانی تاجزاده در مرخصی کوتاه، بیش از آنکه اقدامی قضایی باشد، تصمیمی سیاسی برای ساکت‌کردن یکی از منتقدان جدی ساختار قدرت است.
تاجزاده در نوشته‌های پیشین خود بارها از ناکارآمدی ساختار تصمیم‌گیری، تمرکز قدرت در دست رهبر و ناتوانی دولت‌ها در اجرای اصلاحات واقعی سخن گفته و خواستار بازگشت به حاکمیت قانون، شفافیت و پاسخ‌گویی شده بود.
در حالی که مقامات قضایی جمهوری اسلامی اقدام به بازداشت دوباره او را در چارچوب قانون معرفی کرده‌اند، فعالان سیاسی و ناظران داخلی و خارجی این اقدام را نشانه‌ای از تشدید فضای امنیتی و نبود تحمل نسبت به کوچک‌ترین صدای منتقد می‌دانند.
تاجزاده در سال‌های گذشته از معدود چهره‌های اصلاح‌طلبی بود که حتی در دوران زندان، به‌طور منظم مواضع خود را درباره بحران‌های کشور منتشر می‌کرد و تلاش داشت گفتمان اصلاح از درون نظام را زنده نگه دارد. بازداشت دوباره او، در حالی که در مرخصی خانوادگی به‌سر می‌برد، نه‌تنها نشانه‌ای از شدت فشارهای سیاسی در آستانه تحولات داخلی تلقی می‌شود، بلکه یادآور محدودیت‌های عمیق در فضای سیاسی ایران است؛ فضایی که هر صدای مستقل و منتقدی را با برچسب امنیتی سرکوب می‌کند.
