جیدی ونس، معاون رئیسجمهور ایالات متحده، با لحنی محتاطانه و واقعگرایانه هشدار داده است که جنگ در اوکراین بهاین زودیها پایان نخواهد یافت. ونس که در مصاحبهای با شبکه فاکس نیوز سخن میگفت، تأکید کرد: «چالش اصلی برای دولت آمریکا اکنون این است که چگونه میتوان به روسیه و اوکراین کمک کرد تا به یک نقطه میانی برای پایان دادن به این درگیری بیش از سه ساله برسند.»
او افزود: «این به خود روسیه و اوکراین بستگی دارد که به توافقی دست یابند و به این جنگ وحشیانه پایان دهند.» این موضعگیری ونس بازتابی از واقعیت پیچیده و دشوار جنگ اوکراین و نیز چالشهایی است که سیاست خارجی ایالات متحده در مواجهه با آنها با آن روبهرو است.
اظهارات ونس پس از آن مطرح شد که آمریکا توافقی با کییف امضا کرد که بر اساس آن، واشنگتن در ازای ارائه کمکهای امنیتی آینده، در سود حاصل از منابع طبیعی کمیاب اوکراین شریک خواهد شد. این توافق واکنشهای گستردهای را در صحنه بینالمللی به همراه داشت.
ونس همچنین از رویکرد دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، نسبت به جنگ اوکراین دفاع کرد. او گفت: «بله، کاملاً روشن است که اوکراینیها از حملهای که به کشورشان شده خشمگین هستند. اما آیا قرار است ما همچنان هزاران سرباز را به خاطر چند کیلومتر اینطرف یا آنطرف از دست بدهیم؟» این سخنان ونس اشاره مستقیم به پیشنهاد اخیر ترامپ داشت که گفته بود شاید اوکراین حاضر باشد برای رسیدن به توافق آتشبس، شبهجزیره کریمه، که روسیه در سال ۲۰۱۴ به آن حمله کرد، را واگذار کند.
اما ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، با صراحت تأکید کرده که بر اساس مفاد قانون اساسی کشورش، واگذاری کنترل کریمه به روسیه ممکن نیست. زلنسکی پیشتر در سخنانی گفته بود: «ما در برابر هیچگونه واگذاری سرزمینی تسلیم نخواهیم شد، حتی اگر فشارهای بینالمللی ادامه داشته باشد.»
در مصاحبهای جداگانه، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، نیز به فاکس نیوز گفت: «باید بهزودی گشایشی در این جنگ ایجاد شود؛ وگرنه رئیسجمهور ترامپ مجبور خواهد شد تصمیم بگیرد که چقدر زمان و انرژی به این مسئله اختصاص دهد.» روبیو همچنین افزود که واشنگتن در حال بررسی همه گزینههاست و همزمان بهدنبال فشار دیپلماتیک و تقویت دفاعی متحدان اروپایی است.
در همین حال، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، این هفته از یک آتشبس موقت سهروزه از تاریخ ۸ مه خبر داد که همزمان با سالگرد پیروزی در جنگ جهانی دوم خواهد بود. با این حال، وزیر خارجه اوکراین در واکنش، خواستار برقراری آتشبس ۳۰ روزه شد و تأکید کرد که آتشبسهای نمادین و کوتاهمدت کمکی به کاهش درد و رنج مردم اوکراین نخواهد کرد.
کارشناسان بینالمللی معتقدند که وضعیت کنونی به بنبست نزدیک شده است. آنها هشدار میدهند که درگیریهای طولانیمدت نهتنها هزینههای انسانی سنگینی بهبار میآورد، بلکه میتواند پیامدهای ژئوپلیتیکی گستردهای داشته باشد. برخی تحلیلگران اروپایی ابراز نگرانی کردهاند که کاهش تدریجی حمایت ایالات متحده از اوکراین میتواند موضع روسیه را تقویت کرده و موجب بیاعتمادی میان کشورهای اروپای شرقی و واشنگتن شود.
در داخل ایالات متحده، این موضوع به یکی از مباحث جدی در کنگره تبدیل شده است. چاک شومر، رهبر اقلیت سنا، هشدار داده که هرگونه نشانه ضعف یا عقبنشینی از حمایت از اوکراین میتواند پیام نگرانکنندهای به دشمنان جهانی آمریکا، از جمله چین و ایران، ارسال کند. شومر در مصاحبهای با شبکه سیانان گفته بود: «اگر آمریکا عقبنشینی کند، نه فقط اوکراین بلکه امنیت کل اروپا و حتی اعتبار ما در سطح جهان آسیب خواهد دید.»
با وجود همه این چالشها، ونس در سخنانش بر اهمیت یافتن راهحلی دیپلماتیک تأکید کرده و گفته است: «در نهایت، این یک درگیری است که تنها طرفهای اصلی آن میتوانند متوقفش کنند. ما باید آنها را به سمت مذاکره سوق دهیم، نه اینکه دامنه جنگ را گستردهتر کنیم.»
در نهایت، سخنان ونس تصویری پیچیده از آینده جنگ اوکراین ارائه میدهد: آیندهای که بدون یک توافق واقعی، همچنان پر از ابهام و خطر باقی خواهد ماند. هفتهها و ماههای پیشرو برای سرنوشت اوکراین و حتی برای سیاست خارجی آمریکا تعیینکننده است.