محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در گفتگویی که به تازگی با سایت خبری انتخاب انجام داده است، در توضیح اظهارات پیشین خود در خصوص آشنایی سیساله با جو بایدن، این ارتباط و آشنایی را یک ارتباط کاری بر اساس احترام متقابل توصیف کرد و اظهار داشت در زمان نمایندگی ایران در سازمان ملل، در سطح تخصصی چندین جلسه با جو بایدن داشته است.
وی همچنین با اشاره به اینکه در زمان ترامپ سیاست خارجی امریکا به اسرائیل و شخص نتانیاهو واگذار شده بود، تاکید کرد از ابتدای تشکیل رژیم اسرائیل گروههای فشار صهیونیستی در سیاست خارجی امریکا نقش موثری داشتهاند.
ظریف همچنین با اشاره به افزایش تنش بین ایران و امریکا در دوران ترامپ، اظهار داشت در وزان اوباما مقداری از تنش غیرضروری بین ایران و امریکا کاهش یافت. وی افزود دلیلی وجود ندارد که تنش ایران و امریکا که در دوران ترامپ به مرحله اوج خود رسیده، همچنان تداوم یابد.
وزیر امور خارجه در ادامهی اظهاراتش با اشاره به احتمال بازگشت بایدن به برجام در روزهای باقی مانده از دولت روحانی با بیان این موضوع که سیاست خارجی باید بر پایه فراجناحی بودن طراحی شود، ضمن تاکید بر اینکه منافع ملی در اولویت قرار دارد، اظهار داشت مذاکره با امریکا در دولت دهم آغاز شده است. وی با بیان اینکه سیاست خارجی در چارچوب کل نظام طراحی و اجرا میشود، تاکید کرد اگر از سیاست خارجی دعوای جناحی ساخته شود، حتما به ضرر منافع ملی خواهد بود.
ظریف همچنی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به موافقت خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در خصوص انجام مذاکرات بین ایران و امریکا و همچنین موافقت او با انجام مذاکرات مسقط، اظهار داشت خامنهای مخالفتهای خود با این گفتگوها را به صورت مشروط عنوان میکند و هواره تاکید کرده است که اگر ملاحطات خاصی مدنظر قرار نگیرد، سراسر خسارت خواهد بود.
ظریف همچنین با اشاره به اینکه خامنهای بر عدم اعتماد به امریکاییها تاکید دارد، اظهار داشت برجام هم بر اساس همین عدم اطمینان نوشته شده است و سایه بیاعتمادی بر تک تک بندهای آن حاکم است.
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین با رد ادعای کسانی که معتقدند تیم مذاکرهکنندهی هستهای به امضای جان کری و قسم باراک اوباما اعتماد کرده است، اظهار داشت بر خلاف این ادعاها موضوع به خروج ترامپ از تمامی توافقها منجمله برجام بر میگردد. وی یادآور شد که ترامپ نه تنها از برجام،بلکه از توامی توافقهای بینالمللی امریکا خارج شده است. ظریف افزود اگر برجام به نفع امریکا بود، از آن خارج نمیشد.
وزیر امور خارجه در تایید تاثیر مثبت برجام بر شرایط داخلی در ایران، برجام را برای ایران موفقیتآمیز خواند و تاکید کرد فشارهای ترامپ به ایران پس از برجام نشاندهندهی موفق بودن برجام بوده است. ظریف همچنین به احاطه امریکا بر بازارهای مالی و پولی جهانی اشاره کرد و با بیان این موضوع که سیستم بانکی جهان متکی به آمریکا است، اظهار داشت سیاستهای ترامپ در استفاده افراطی از توان مالی و پولی امریکا، موجب فاصله گرفتن جامعه جهانی از امریکا بوده است. وی در عین حال تایید کرد سرعت ان فاصلهگیری کند و در همان حال زمان بر است.
ظریف همچنین بار دیگر با رد احتمال کاندیداتوری ریاست جمهوری خود در انتخابات آتی ، این اقدام را خارج از تخصص خود دانست و تاکید کرد هیچگاه کاری خارج از تخصص خود انجام نمیدهد. وی در عین حال تاکید کرد برای پیشرفت کشور ضروری است که جمهوری اسلامی با جهان رابطه معقول داشته باشد و تنش زدایی کند. ظریف افزود علاوه بر این لازم است برای پیشرفت و توسعه کشور از تشنجآفرینی پرهیز شود و روابطی متعادل و فراگیر در سراسر جهان ایجاد شود. وی همچنین سیاست خارجی را یک عنصر در آینده کشور دانست و با رد این ادعا که تمام مشکلات داخلی به خارج از کشور ارجاع شود، اظهار داشت سیاست خارجی تنها بخشی از راه حل مشکلات کشور است. وی افزود مشکلات کشور نیازمند راهکارهای جامع در سیاست داخلی همراه با تمرکز بر توان ملی و تمرکز بر تشنجآفرینی است.
ظریف در عین حال ابراز امیدواری کرد در انتخابات ریاست جمهوری کسی روی کار بیاید رابطهی همراه با تعامل با دنیا داشته باشد.
ظریف با اشاره به رشد اقتصادی کشور پس از برجام با بیان این موضوع که وزارت امور خارجه در دوران سرپرستی او همواره تلاش کرده است تا کمک معیشت مردم باشد، گفت وزرارت امور خارج تمام تلاش خود را در این باره انجام داده و کاهش نرخ تورم پس از برجام موید همین نکته است.
ظریف با تاکید بر اینکه در انتخابات ریاست جمهوری کاندید نخواهد شد، اظهار داشت با وجود تمامی دشواریها این آمادگی را دارد که وزیر امور خارجه دولت بعدی باشد. وی در عین حال خاطرنشان کرد وزیر امور خارجه باید با اجماع ملی کار کند.
ظریف در گفتگو در خصوص احتمال کار با کسانی مانند رئیسی و قالیباف،اظهار داشت وی نمیتواند با کسانی در خصوص سیاست خارجی دور یک میز بنشیند که دیدگاههای وی در خصوص سیاست خارجی را خیانت به کشور و مخل امنیت ملی می دانند.
ظریف در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی در حوزه ی سیاست خارجی و منافع ملی، یک مقداری، از مردم سالاری عبور کرده و به هرج و مرج رسیده است، اظهار داشت برای موفق بودن در سیاست خارجی نیازی به یک دست بودن حاکمیت نیست. وی یادآور شد لازمه این موضوع تنها این است که چارچوبهایی و به ویژه چارچوب منافع ملی رعایت شود.
ظریف همچنین با اشاره به اینکه تاکنون ارتباط ایران با روسیه تا این مثبت نبوده است، ضمن اینکه تمام تلاش راهبردی خود در حوزهی سیاست خارجی را در کشورهای منطقه متمرکز ساخته است، اظهار داشت برخی افراد در داخل کشور به امریکا گرا میدهند که با آنها بهتر میتوانند کار کنند.
وی افزود با وجود سکوت وزارت خارجه، این سکوت به این معنی نیست که وزارت امور خارجه متوجه این گراها نیست.
ظریف همچنین به حاشیه امن این افراد اشاره کرد و اظهار داشت این افراد میتوانند هر ادعایی را مطرح کنند و در عین حال هیچ اتفاقی هم برای آنها نیفتد.
وی به اتهامات به خود در خصوص جاسوس بودن، و تربیت در مدرسه جاسوسی اشاره کرد و با بیان این موضوع که مسجد اعظم قم و مسجد هامبورگ با هزینه پدربزرگ وی ساخته شده، اظهار داشت پدربزرگ وی را متهم میکنند که عامل بهاییها بوده،گفت حتی پدر وی را نیز به ساواکی بودن متهم میکنند.
ظریف با اشاره به اینکه پدر وی به گاوصندوق علما مشهور بوده است، گفت افراد هر اتهامی منجمله عامل بهاییها بودن و نیز ساواکی بودن به پدربزرگ و پدرش میزنند و اتفاقی در ای خصوص نمیافتد.
ظریف در ادامه با بیان این موضوع که سیاست خارجی باید ملی باشد و دستاوردی داشته باشد که همهی جناحها باید به این دستاورد کمک کنند. وی این موضع را مرتبط با زندگی مردم دانست و گفت چه کسی دوست دارد مردم در شرایط بد زندگی کنند. وزیر امور خارجه همچنین با فرض این که ممکن است گروهی در هشت ماه بعدی به توافق برسد اظهار داشت بر فرض هم که این اتفاق بیفتد چرا مردم باید در این هشت ماه بد زندگی کنند. و تحت فشار باشند و زجر بکشد. ظریف افزود چه فایده ای دارد که دولت روحانی و یا دیدگاه تعامل با دنیا منکوب شود که مردم زجر بکشند و تحت فشار باشند.
وزیر امور خارجه در بخشی از اظهاراتش با اشاره به توافقهای دولت احمدی نژاد با غربیها با بیان این موضوع که تیم مذاکرهکننده بدون دریافت هیچچیز تعهداتی به طرف مقابل داده است، گفت آنها در مقابل چیزهایی که قولش را داده بودند، چیزی هم دریافت نکرده بودند. وی تخطئه خودی و هم میهن در مقابل خارجیها را خارج از مرام و انسانیت دانست و گفت انصاف نیست که این افراد همکار خود را در مقابل خارجیها تخطئه میکنند و دست او را در مقابل خارجی خالی میگذارند.
بلافاصله پس از این اظهارات، حامیان احمدی نژاد در واکنش به اظهارات ظریف در این خصوص با استناد به یک فیلم خارجی که درباره جمهوری اسلامی ایران ساخته شده، و همچنین مذاکرات خصوصی او با البرادعی، بلافاصله دست به کار شده و در تلاش هستند تا ظریف را فردی نشان دهند که برای پیروزی روحانی به بیگانگان برای حمایت از دولت روحانی برای پیروزی در انتخابات التماس کرده است.
موضوع مذاکره با غرب یا تمرکز بر تعامل دیپلماتیک با بلوک شرق از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مهمترین چالشی در میان طرفداران و حامیان جمهوری اسلامی بوده است و در بسیاری از موارد به موضوع رقابتی در انتخابات ریاست جمهوری و قطبی شدن انتخابات تبدیل شده است.
از همان ابتدای پروزی انقلاب اسلامی طرفداران برقرار ارتباط عادی با غرب تحت عنوان خودفروخته و عامل بیگانه شناخته شده و مخالفان گفتگو با غرب به افرادی معتقد به مقاومت با غرب و متکی به توانمندی داخلی قلمداد شدهاند.
گرچه در طول سالهای پس از انقلاب اسلامی، گروه مخالف با تعامل با غرب در پیشبرد استرتژی خود در حوزهی سیاست خارجی موفقتر بوده است و راهبردهای آنهاست که در عمل سیاست خارجی جمهوری اسلامی در سطح کلان را رقم میزند، اما بسیاری از موفقیتها در جمهوری اسلامی نیز در دورههای رقم خورده است که برخی گروههای سیاسی توانستهاند به طور نسبی سطحی از ارتباط دیپلماتیک را بین ایران و غرب برقرار کنند.
موضوع سیاست خارجی و رویکرد نسبت به آن همچنان مهمترین عامل تفکیک کاندیداها در جمهوری اسلامی است و بسته به موفقیتهای قبلی در تقویت روابط دیپلماتیک در غرب،در سالهای اخیر یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده در انتخاب یا عدم انتخاب رئیس جمهوری بوده است که شعار سیاسی او ارتباط با غرب یا تقویت ارتباط با بلوک شرق بوده است.
گرچه طرفداران احمدی نژاد با بدخواهی نسبت به انتشار اظهارات ظریف در خصوص تلاشها برای پیروزی تیم روحانی به خاطر ارتباط با غرب اقدام کردهاند، اما واقعیت همین است که ارتباط با غرب یک از عوامل کلیدی در پیروزی یا عدم پیروزی یک تیم انتخاباتی در انتخابات ریاست جمهوری است.
