اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، روز پنجشنبه گفت تحریمهای رئیسجمهور دونالد ترامپ علیه ایران با هدف تعطیلی صنعت نفت این کشور و «سقوط اقتصادی که پیشتر نیز در حال فروپاشی بوده است» طراحی شدهاند.
به گزارش سیانبیسی، او در باشگاه اقتصادی نیویورک گفت ایالات متحده با شدت همه تحریمها را علیه ایران اعمال میکند تا «تاثیر حداکثری و فوری» داشته باشد. بسنت گفت هدف ترامپ این است که صادرات نفت ایران از ۱.۵ میلیون بشکه در روز به میزان ناچیزی کاهش یابد. دولت ترامپ هنگام بازبرقراری فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی گفته بود که هدف به صفر رساندن صادرات نفت ایران است.
وزیر خزانهداری آمریکا گفت: «ما قصد داریم بخش نفت ایران و تواناییهای تولید پهپاد آن را تعطیل کنیم.» او همچنین گفت دولت آمریکا در نظر دارد دسترسی تهران به سیستم مالی بینالمللی را قطع کند.
بسنت که پیشتر یک مدیر سرمایهگذاری جهانی بوده است، گفت: «فقیر کردن مجدد جمهوری اسلامی آغاز سیاست تحریمهای بهروزشده ما خواهد بود.» او افزود: «اگر من یک ایرانی بودم، همه پولم را همین حالا از ریال خارج میکردم.» در حال حاضر نرخ دلار در بازار ایران حدود ۹۰ هزار تومان است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا بارها گفته است که در دولت اول او جمهوری اسلامی ورشکسته شده بود و پولی برای کمک به گروههای شبهنظامی نداشت.
ترامپ در ۴ فوریه با صدور یک یادداشت ریاستجمهوری، کارزار فشار حداکثری خود را علیه ایران از سر گرفت. دو روز بعد، وزارت خزانهداری آمریکا اعمال تحریمهایی را علیه یک شبکه بینالمللی که نفت ایران را به چین منتقل میکرد، آغاز کرد.
ترامپ در عین حال اعلام کرده که خواهان توافق با ایران است.
در همین حال نشریه آلمانی اشپیگل پنجشنبه ۱۶ اسفند گزارش داد که جمهوری اسلامی در تلاش است تا به میلیاردها دلار دارایی بلوکهشده ایران در یکی از شرکتهای وابسته به بورس آلمان دسترسی پیدا کند. اشپیگل بهنقل از منابع مالی آگاه گزارش داده است که که ارزش اولیه این داراییهای مسدودشده حدود ۴.۹ میلیارد دلار برآورد شده است.
بهنوشته اشپیگل، بخشی از این داراییها متعلق به بانک مرکزی ایران است که نزد شرکت کلیر استریم در لوکزامبورگ نگهداری میشود. بخشی دیگر نیز از طریق یک بانک ایتالیایی مدیریت شده است. شرکت کلیر استریم از سال ۲۰۰۸، تمامی حسابهای مرتبط با بانک مرکزی ایران را مسدود کرده است، چراکه واشینگتن این شرکت را به اعمال تحریم و مجازات تهدید کرده بود.
بهنوشته اشپیگل، کارشناسان امنیت بینالمللی بر این باورند که تهران بهشدت نیازمند ارز برای تامین مالی نیروهای مسلح خود و تجهیز حزبالله لبنان است.
جمهوری اسلامی همچنین موظف است به تعهدات خود در قبال معاملات تسلیحاتی با روسیه عمل کند و از آنجا که بودجه نظامی جمهوری اسلامی بهطور کامل از محل منابع دولتی تامین نمیشود، بخشی از درآمدهای نفتی کشور به این بخش اختصاص مییابد. اما تحریمهای بینالمللی فروش نفت ایران را با چالشهای جدی مواجه کرده است.
در همین راستا، آمریکا اخیراً یک شبکه از شرکتهای صوری را که برای دور زدن تحریمهای نفتی ایران استفاده میشد، هدف تحریم قرار داده است.
بهنوشته اشپیگل، با وجود این محدودیتها، جمهوری اسلامی توانست در ابتدای سال ۲۰۲۵ به موفقیتی بزرگ دست یابد. پیشتر والاستریت ژورنال گزارش داده بود که حکومت ایران موفق به آزادسازی نزدیک به دو میلیارد دلار نفت بلوکهشده در چین شده است.
پس از این موفقیت، جمهوری اسلامی اکنون میکوشد میلیاردها دلار باقیمانده خود را از حسابهای بلوکهشده در اروپا آزاد کند.
براساس گزارش اشپیگل، یک مقام اجرایی از گروه انرژی سپهر که از نوامبر ۲۰۲۳ تحت تحریمهای آمریکا قرار دارد، هدایت این عملیات را بر عهده گرفته است. منابع امنیتی میگویند این فرد، که در آزادسازی منابع مالی ایران در چین نقش کلیدی داشت، اکنون مسئول تلاش برای آزاد کردن پول هنگفتی است که نزد شرکت کلیر استریم باقی مانده است.
بانک مرکزی ایران در سال ۲۰۱۸ شکایتی را علیه شرکت کلیر استریم برای آزادسازی ۴.۹ میلیارد دلار مسدودشده به همراه سود آن مطرح کرد. اما گزارشهای سالانه بورس آلمان نشان میدهد که این شرکت شانس زیادی برای موفقیت حکومت ایران در این دعوای حقوقی قائل نیست.
از مبلغ اولیه، حدود ۱.۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ به حسابی در آمریکا منتقل شد تا بهعنوان غرامت به قربانیان حمله تروریستی به پایگاه نظامی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳ پرداخت شود. گزارشها حاکی از آن است که مبالغ دیگری نیز برای پرداخت خسارتهای مشابه در نظر گرفته شده است. بر اساس برخی منابع ایرانی، تنها ۱.۷ میلیارد دلار از این داراییها همچنان در نزد شرکت کلیر استریمباقی مانده است.
ماه گذشته، دو روز پس از یادداشت ریاست جمهوری دونالد ترامپ، وزارت خزانهداری آمریکا تحریمها علیه شبکه بینالمللی انتقال نفت ایران به چین را آغاز کرد.
اسکات بسنت در اظهارات خود همچنین گفت که برای حداکثر تاثیر، از تحریمهای نفتی علیه ایران «به طور صریح و تهاجمی» استفاده خواهد شد.