عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در تازه‌ترین اظهارات خود در واکنش به سقوط رژیم بشار اسد گفته بشار اسد با مذاکره با مخالفان و یا ترکیه موافق نبود.
عراقچی در مصاحبه با شبکه الغد مصر گفت: «ما در روابط بین دولت سوریه و مردم خود و با معارضان و مخالفان خود هیچ دخالتی نداشتیم. زمانی هم که ارتش سوریه از جنگیدن خودداری کرد ما هیچ اقدامی نکردیم چون قرار نبوده که ما بخواهیم به جای ارتش سوریه با معارضان برخورد کنیم. به بشار اسد توصیه کردم که با ترکیه وارد مذاکره شود. اما موافق نبود».
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنین گفت: «مبارزه با اسرائیل یک مبارزه مستمر و در برگیرنده پیروزی و شکست است.» او اضافه کرد: «دولت سوریه یک دولت مستقل بود و ما دوستانی بودیم که فقط مشورت می‌دادیم.»
این اظهارات در حالی مطرح شده که در بیستم آذرماه جلسۀ فوق العاده‌ای مجلس ایران پشت درهای بسته با حضور مقامات و افسران ارشد نیروی قدس اظهارات برگزار شد که به طبق اظهارات احمد نادری، عضو هیئت رئیسۀ مجلس در آن جلسه، حسین سلامی، فرماندۀ سپاه رسماً اعلام کرد که همزمان سقوط اسد، ایران کلیه نیروهای خود را از سوریه خارج کرده است.
پیش از آن فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت ایران، گفته بود که در سه روز پیش از سقوط اسد ۴۰۰۰ ایرانی با پروازهای “ماهان ایر” از سوریه به ایران منتقل شدند که اشاره‌ای به شمار نیروهای نظامی ایران در سوریه بود.
فرمانده کل سپاه در اظهارات دیگری مدعی شده بود که تهران قصد داشت با اعزام نیرو به سوریه از سقوط بشار اسد، رئیس‌جمهوری پیشین این کشور، جلوگیری کند اما «همه راه‌های انتقال به سوریه را بسته بودند».
در دیگر واکنش‌ها در ایران، فرمانده سپاه اصفهان، دلیل سقوط حکومت سوریه را «عدم پشتیبانی مردم» دانست. به گزارش سایت «انتخاب»؛ سرتیپ پاسدار مجتبی فداء، فرمانده سپاه اصفهان در اظهاراتی روز چهارشنبه، پنجم دی، درباره سقوط رژیم اسد گفته «حکومت سوریه یک حکومت بعثی بود که مردم حتی اجازه انجام برخی مسائل شرعی را هم نداشتند. اگر می‌بینیم در سوریه حکومتی سقوط می‌کند برای این است که مردم را به عنوان پشتیبان نداشت.»
این اظهارات در حالی مطرح شده که جمهوری اسلامی از طریق ارسال نیروهای سپاه و شیه‌نظامیان نیابتی وابسته به آن از ابتدای انقلاب سوریه در سال ۲۰۱۱ در سرکوب مسلحانه اعتراضات و کشتار معترضین مشارکت داشت.
پیشتر، محسن رضایی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران در واکنش به سقوط رژیم اسد در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت که «مقاومت سوریه در کمتر از یک سال آینده احیا خواهد شد». این در حالی است که اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، روز سه‌شنبه از حکومت ایران خواست به حاکمیت و اراده مردم سوریه احترام بگذارد و نسبت به ایجاد هرج‌ومرج در این کشور هشدار داد.
الشیبانی تأکید کرد که سوریه، ایران را «مسئول پیامد اظهارات اخیر» می‌داند. این واکنش پس از اظهارات عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، صورت گرفت که در آن گفته «هنوز برای قضاوت درباره آنچه در سوریه می‌گذرد زود است و تحولات آینده بسیاری در پیش خواهد بود.»
این در حالی است که یک منبع نزدیک به «اداره سیاسی» جدید در سوریه ضمن تکذیب هرگونه تماس با حکومت ایران درباره بازگشایی سفارت‌ها، فاش کرد که دولت جدید دمشق در حال تهیه شکایتی علیه تهران برای ارائه به دادگاه‌های بین‌المللی است که شامل درخواست برای ملزم کردن ایران به پرداخت غرامتی به مبلغ ۳۰۰ میلیارد دلار است.
این منبع ضمن تکذیب اظهارات فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی مبنی بر «گفت‌وگوهای دیپلماتیک برای بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور در دمشق و تهران»، گفت: «هیچ گونه تماسی میان اداره سیاسی سوریه و ایران از جمله گفت‌وگوهای دیپلماتیک مربوط به افتتاح سفارت جمهوری اسلامی در دمشق و سفارت سوریه در تهران صورت نگرفته و دولت جدید هیچ برنامه‌ای در آینده برای برقراری ارتباط با ایران ندارد.»
گفتنی است دبیرخانه اتحادیه عرب روز پنج‌شنبه ششم دی‌ماه، در بيانيه‌ای ضمن ابراز نگرانی از حوادث رخ داده در چندین شهر و منطقه سوریه، اظهارات اخیر مقامات جمهوری اسلامی درباره این تحولات در سوریه را برهم‌زننده ثبات توصیف و در راستای دامن زدن به فتنه در این کشور توصیف کرد.
در این بیانیه آمده است که «اظهارات اخیر از سوی مقامات جمهوری اسلامی با هدف دامن زدن به نزاع در میان مردم سوریه قابل قبول نیست».
