بهگزارش خبرگزاری رویترز، پنج منبع مطلع از روند تصمیمگیری در سطوح عالی جمهوری اسلامی ایران، از بروز شکافهای جدی در حلقه نزدیکان علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، خبر دادهاند. این شکافها پس از کشته شدن تعدادی از مقامهای ارشد نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی در جریان حملاتی که اخیراً رخ داده، شدت گرفته و به گفته این منابع، خطر بروز اشتباهات راهبردی در تصمیمگیریهای کلان کشور را به شکل قابلتوجهی افزایش داده است.
یکی از این منابع، که به گفته رویترز بهطور منظم در جلسات محرمانه با رهبر جمهوری اسلامی حضور دارد، هشدار داده است که احتمال ارتکاب خطای محاسباتی، بهویژه در حوزه مسائل دفاعی و امنیت داخلی، بسیار بالا رفته و میتواند «بسیار خطرناک» باشد. او افزوده است که کاهش انسجام در تیم نزدیک به خامنهای میتواند عواقب غیرقابل پیشبینی در حوزه ثبات داخلی و همچنین واکنشهای نظامی داشته باشد.
رویترز گزارش داده افرادی که از روز جمعه در جریان حملات کشته شدند، عضو حلقه اصلی مشاوران علی خامنهای بودند. این حلقه مشورتی متشکل از ۱۵ تا ۲۰ نفر از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، روحانیون بانفوذ و سیاستمداران بلندپایهای است که در مواقع حساس، برای تصمیمگیریهای کلان، از سوی دفتر رهبر جمهوری اسلامی به اقامتگاه او در تهران دعوت میشوند. بنا بر این گزارش، این افراد با وفاداری مطلق به شخص خامنهای و همچنین ایدئولوژی جمهوری اسلامی شناخته میشوند.
این منابع که به دلایل امنیتی نخواستند نامشان فاش شود، گفتهاند که ضربه به این حلقه نزدیک، خلاء تصمیمگیری در سطح رهبری ایجاد کرده و فشار بر باقیمانده اعضای آن را افزایش داده است. بهویژه در شرایطی که کشور با چالشهای متعددی در حوزه سیاست داخلی، اقتصاد و روابط خارجی روبروست، کاهش قدرت تحلیل و توازن در تصمیمگیریهای راهبردی میتواند خطرناک و هزینهزا باشد.
یکی دیگر از منابع به رویترز گفته که این تحولات، برخی چهرههای امنیتی و نظامی را به موضعگیریهای احساسی و واکنشهای زودهنگام سوق داده و همین امر میتواند زمینهساز اتخاذ سیاستهایی شود که پیامدهای منطقهای و بینالمللی سنگینی به دنبال داشته باشد.
رویترز همچنین اشاره میکند که ساختار تصمیمگیری در جمهوری اسلامی ایران، بهطور سنتی مبتنی بر شبکهای محدود از مشاوران وفادار به رهبر است که معمولاً در فضایی بسته و به دور از نظارت عمومی فعالیت میکنند. تغییرات ناگهانی در این شبکه، میتواند باعث بهوجود آمدن خلاء در فرایند اجماعسازی و تحلیل اطلاعات حیاتی شود.
با این حال، هنوز هیچ واکنش رسمی از سوی مقامهای جمهوری اسلامی نسبت به این گزارش منتشر نشده و منابع رسمی در تهران، همواره هرگونه شکاف یا اختلاف در ساختار تصمیمگیری را رد کردهاند. اما اطلاعات منتشرشده توسط رویترز، در کنار تحلیلهای پیشین درباره تمرکز بیشازحد قدرت در دایرهای بسته، نگرانیها نسبت به آینده تصمیمگیریهای راهبردی در جمهوری اسلامی را بین حامیان رژیم اسلامی تقویت کرده است.