انتشار اخباری در خصوص مهاجرت هشتاد درصدی رتبههای برتر کنکور در دو دههی اخیر، بار دیگر توجه رسانههای داخلی را به موضوع مهاجرت نخبگان جلب کرده است و برخی تحلیلگران معتقدند که این وضعیت زنگ خطر جدی است که میتواند کشور را از نخبگان به مرور زمان خالی کند.
این نگرانی در حالی مطرح میشود که به گفته کارشناسان نگرانکنندهتر از مهاجرت نخبگان، نخبگانی هستند که در داخل کشور ماندهاند، اما خانهنشین شدهاند و از چرخه کار وخلاقیت دور نگه داشته شدهاند.
به گفته کارشناسان، در حال حاضر مهاجرت از ردههای دانشگاهی به مهاجرت در سنین پایین و میان دانشآموزهایی کشیده شده است که هنوز به کنکور نیز نرسیده اند. مشاهدات نشان میدهد که نوجوانان به خاطر فشارهایی که به خاطر سبک زندگی به آنها وارد میشود تحمل ماندن در کشور را ندارند ومترصد فرصتی برای خروج از کشور هستند.
محمدرضا نیکنژاد، کارشناس آموزش، درباره افزایش مهاجرت نخبگان و نفرات اول کنکور در این خصوص گفته است پیش از این، مهاجرت نخبگان در سطح دانشگاه بود، و فرد پس از لیسانس و فوق لیسانس و برای ادامه تحصیل مهاجرت میکرد، اما در حال خیلی قبلتر از ادامه تحصیل ودر دوران دبیرستان مهاجرت میکنند.
نیک نژاد همچنین با اشاره به این که ارائه آمار مهاجرت ممنوع شده و آمار دقیق وجود ندارد، گفته است نخبگان از امتیاز نخبه بودن استفاده میکنند و از کشور میروند. وی همچنین اظهار داشت تنها جایی که به فکر جذب این نخبگان نیست و یا تلاش حداقلی و بیفایده میکند ایران است.
این کارشناس همچنین با بیان این موضوع که خارجیها نیز دنبال جذب نیروی انسانی هستند، اظهار داشت هر دانشآموزی که اینجا درس میخواند چندصد میلیون تومان بودجه برای او صرف شده است که یا خانواده پرداخت کرده اند و یا دولت پرداخت کرده است وبا مهاجرت آنها، این هزینه در اختیار کشورهای خارجی قرار میگیرد.
این در حالیست که در شته های فنی پیشرفته انند ماننند هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ بیش از نود درصد فارغ التحصیلان این رشته به خارج عزیمت کرده اند و حتی دولتهای اروپایی ویزای سریع جذب استعدادها را تعبیه کرده اند. سالهاست کارشناسان نسبت به مهاجرت نخبگان هشدار میدهند، اما دولت وحاکمیت هیچ گاه دغدغه نگه داشتن افراد توانمند را در کشور ندارد وبالعکس، به جای استفاده از افراد توانمند، بیشتر در تلاش است تا وابستگان و افراد نزدیک به خود را در نهادهای اجرایی، دانشگاهی وتخصصی قراردهد که بسیاری از آنها جزو ضعیفترین افراد از نظر علمی، خلاقیت و توانمندی هستند.
به گفتهی کارشناسان، افراد توانمندی که مهاجرت نمیکنند با چالشهای بزرگتری مواجهند. آنها به کلی از چرخه کار و خلاقیت کنار گذاشته شده وخانهنشین شدهاند، و حکومت جمهوری اسلامی دغدغهای هم درباره هدررفت این سرمایهها و تواناییهای علمی ندارد. از مشاهده گفتار و رفتار عملی دولت رییسی واعضا جبهه پایداری مشخص است که انها عامدانه با اعمال سیاستهایی مانند فشار برای حجاب اجباری و نیز بکار گیری افراد بی سواد برای ریاست کارهایی که در دست نخبگان قرار دارد عامدانه قصد دارزند نخبگان تحصیلکرده که عمدتا منتقد وضع موجود هستند را به خارج بفرستند تا بتوانند خود عهده دار مناصب حکومتی شوند. انها فکر میکنند با پول نفت و پتروشیمی میتوانند مملکت را اداره کنند و نیازی به افراد نخبه ندارند و در صورت کمبود از متخصصان کشورهای دیگر در این زمینه استفاده خواهند کرد.
