دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در سفر اخیر خود به ژاپن مدعی شد که اگر در جریان جنگ ۱۲ روزه به ایران حمله نشده بود، جمهوری اسلامی ظرف مدت کوتاهی به توانایی تولید سلاح هسته‌ای دست می‌یافت.
او در این سفر که بخشی از تور یک‌هفته‌ای او در شرق آسیاست، از موضع قاطع واشینگتن در دفاع از منافع آمریکا سخن گفت و تأکید کرد که هنگامی که پای امنیت کشور در میان باشد، ملاحظات سیاسی «دیگر مانند گذشته» مطرح نخواهند بود و ایالات متحده «هر طور که لازم باشد» عمل خواهد کرد. ترامپ همچنین گفت که از این پس هر جنگی که آمریکا در آن شرکت کند، با پیروزی همراه خواهد بود و افزود که کشورش اکنون به یکی از «محترم‌ترین قدرت‌های جهان» بدل شده است.
در همین سخنان، ترامپ از عملکرد پیت هگست، وزیر جنگ آمریکا، تمجید کرد و او را فردی «سرسخت و قاطع» خواند. او گفت که با اقدامات وزارت جنگ، مسیر انتقال مواد مخدر به آمریکا به شدت محدود شده و کشتی‌های حامل این محموله‌ها دیگر قادر به ورود نیستند. به گفته او، هگست در این زمینه «فوق‌العاده عمل کرده است».
این اظهارات در حالی بیان شد که ترامپ در حاشیه دیدارهای خود با رهبران آسیایی، از جمله امضای توافقی با سانائه تاکایچی، نخست‌وزیر ژاپن، برای تأمین مواد معدنی حیاتی از طریق استخراج و فرآوری مشترک، به موضوع حمله به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی نیز اشاره کرد. به گفته ترامپ، پیش از اجرای آن عملیات، ایران تنها دو ماه تا دست‌یابی به سلاح اتمی فاصله داشت، اما پس از حمله، این روند متوقف شد.
در واکنش به این سخنان، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در نشست خبری هفتگی خود گفت احتمال تعرض نظامی آمریکا همواره وجود دارد و نمی‌توان آن را به‌طور کامل رد کرد. او در عین حال با اشاره به اظهارات مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت که ایران در حین مذاکرات انتظار جنگ نداشته و آن را پیش‌بینی نکرده است.
تخت‌روانچی گفته بود رئیس‌جمهور آمریکا پیشنهاد آغاز گفت‌وگو را داده و در نامه‌ای نوشته بود: «اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، جنگ خواهد شد.»
بقایی در ادامه افزود که آماده‌باش دائمی ایران نشان از آینده‌نگری و خردورزی دارد و تأکید کرد به جای تمرکز بر خطاهای داخلی، باید بر «سنگینی جنایت آمریکا» توجه کرد. او گفت جمهوری اسلامی همچنان عضو پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) است و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ادامه می‌دهد، اما این همکاری‌ها را «موردی و مشروط به تصمیم تهران» خواند. جمهوری اسلامی همواره هرگونه تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای را رد کرده است.
در همین حال، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هشدار داده بود که اگر ایران مسیر فعلی خود را ادامه دهد، مواد کافی برای ساخت حدود ۱۰ بمب هسته‌ای در اختیار خواهد داشت. با وجود این هشدارها، رهبر جمهوری اسلامی اظهارات دونالد ترامپ درباره نابودی برنامه هسته‌ای ایران را «خیال‌پردازی» خوانده و آن را رد کرده است.
در سطحی دیگر، گزارش تازه مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در واشینگتن نشان می‌دهد فعالیت‌های عمرانی در تاسیسات زیرزمینی موسوم به «کوه کلنگ گزلا» در نزدیکی نطنز افزایش چشمگیری داشته است. این مرکز می‌گوید تصاویر ماهواره‌ای اخیر حاکی از ساخت دیوارهای حفاظتی جدید و ایجاد ورودی‌های زیرزمینی تازه در اطراف سایت است.
در مجموع، اظهارات دونالد ترامپ و واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی بار دیگر بر شکاف عمیق میان دو کشور و فضای پرتنش سیاست هسته‌ای ایران تأکید دارد. با این حال، نکته قابل تأمل در این میان، تناقض آشکار در گفتار و رفتار مقام‌های جمهوری اسلامی است؛ از یک سو ادعای تعهد به پیمان‌های بین‌المللی و از سوی دیگر ادامه فعالیت‌های مشکوک در مراکز زیرزمینی.
این دوگانگی رفتاری، نشانه همان بی‌اعتمادی عمیقی است که سال‌هاست میان تهران و جامعه جهانی وجود دارد. در حالی‌که مقام‌های جمهوری اسلامی همچنان با ادبیات انکار و تهدید سخن می‌گویند، گزارش‌های فنی و اطلاعات ماهواره‌ای چیز دیگری روایت می‌کنند: تلاشی پنهان برای حفظ و گسترش ظرفیت‌های هسته‌ای در سایه‌ی شعارهای سیاسی.
تداوم چنین روندی، نه تنها خطر بازگشت ایران به مسیر تقابل با جهان را افزایش می‌دهد، بلکه به معنای هزینه‌های بیشتر برای مردم ایران نیز هست؛ مردمی که دهه‌هاست قربانی ماجراجویی‌های سیاسی، انزوا و ناکارآمدی نظام حاکم‌اند.
