گروه بریکس، متشکل از کشورهای در حال توسعه، در نشست خود در برزیل در روز یکشنبه افزایش تعرفهها و حملات به ایران را محکوم کرد، اما از نام بردن مستقیم از دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، خودداری کرد.
این بیانیه که همچنین به اقدامات نظامی اسرائیل در خاورمیانه پرداخته، از وارد کردن هرگونه انتقاد به روسیه، از بنیانگذاران اصلی این گروه، پرهیز کرد و فقط یک بار به کشورجنگزده اوکراین اشاره نمود.
در بیانیه منتشرشده، اعضای بریکس نسبت به روند فزاینده تعرفهها ابراز «نگرانی جدی» کرده و آن را مغایر با مقررات سازمان تجارت جهانی توصیف کردند. آنها دراشارهای غیرمستقیم به آمریکا اعلام کردند که محدودیتهای جدید «خطری برای کاهش تجارت جهانی، بروز اختلال در زنجیرههای تأمین جهانی و بیثباتی» به حساب میآیند.
لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا، رئیسجمهوری برزیل همچنین از تصمیم ناتو برای افزایش هزینههای دفاعی تا ۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو انتقاد کرد و گفت: «سرمایهگذاری در جنگ آسانتر از صلح است.»
رهبران گروه بریکس ضمن ابراز«نگرانی شدید» نسبت به وضعیت انسانی در غزه، خواستار آزادی همه گروگانها و بازگشت به میز مذاکره شدند. آنها همچنین بر پایبندی خود به راهحل دو کشوری تأکید کردند.
با وجود تلاش رئیسجمهوری برزیل، برای تمرکز بر مسائلی مانند هوش مصنوعی و تغییرات اقلیمی در نشست، این رویداد بدون حضور چندین رهبر کلیدی برگزار شد.
دو تن از قدرتمندترین اعضای بریکس یعنی شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، درمیان غایبان این نشست بودند. آقای پوتین به دلیل صدور حکم بازداشت بینالمللی پس از تهاجم تمامعیار روسیه به اوکراین، از سفرهای خارجی اجتناب میکند.
مسعود پزشکیان رئیسجمهوری اسلامی و عبدالفتاح سیسی، رئیسجمهوری مصر نیز در نشست ریودوژانیرو حضور ندارند.
تحلیلگران بر این باورند که با دو برابر شدن تعداد اعضای بریکس در سال گذشته، انسجام درونی این گروه تضعیف شده و این موضوع ممکن است مانعی برای ایفای نقش پررنگتر آن در تحولات جهانی باشد.
گروه بریکس که توسط برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بنیانگذاری شد، در سال گذشته اندونزی، ایران، مصر، اتیوپی و امارات متحده عربی را به عضویت خود درآورد.
این بلوک همچنین یک دستهبندی جدید تحت عنوان «شرکای استراتژیک» ایجاد کرد که شامل کشورهای بلاروس، کوبا و ویتنام میشود.