با ورود مقامات آمریکایی به پاریس دور جدیدی از گفتگوهای دیپلماتیک با محوریت برنامه هستهای جمهوری اسلامی و جنگ اوکراین آغاز شد.
ماركو روبيو، وزير خارجه آمريكا و استيو ويتكاف، نماينده ويره دونالد ترامپ براى شركت در اين مذاكرات وارد ياريس شدند.
مقامهای آمریکایی و فرانسوی تایید کردهاند که در کنار بحث درباره جنگ اوکراین، تلاشها برای رسیدن به توافقی تازه با ایران نیز از محورهای اصلی مذاکرات است.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا قرار است روز شنبه به رم سفر کند تا برای دومین بار با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران درباره برنامه هستهای این کشور مذاکره کند. این دو نفر شنبه گذشته نیز در عمان ۴۵ دقیقه گفتگو کرده بودند.
دو طرف، گفتوگوهای هفته گذشته را «مثبت» توصیف کردهاند، اما همزمان اذعان دارند که دستیابی به توافق نهایی هنوز دور از دسترس است.
دونالد ترامپ که در دوره اول ریاست جمهوری خود در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای خارج شد، روز دوشنبه تهدید کرد اگر توافق جدیدی حاصل نشود، آماده است تا تاسیسات هستهای ایران را بمباران کند.
در همین رابطه مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، جمعه در اظهاراتی درباره وضعیت پرونده هستهای جمهوری اسلامی گفت که اتحادیه اروپا باید بهزودی درباره بازگشت تحریمها علیه ایران تصمیمگیری کند، چرا که به گفته او، تهران بهوضوح از تعهدات خود سرپیچی کرده است.
روبیو با اشاره به گفتوگوهای اخیرش با مقامهای اروپایی در پاریس گفت: «سه کشور اروپایی باید تصمیم بگیرند که با ایران چه کنند. من معتقدم آژانس بینالمللی انرژی اتمی به زودی گزارشی منتشر خواهد کرد که تنها درباره سطح غنیسازی نیست بلکه به روشنی نشان میدهد ایران تعهدات خود را نقض کرده است.»
روبیو تاکید کرد: «اروپاییها به زودی باید تصمیم مهمی درباره مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران بگیرند.»
او در ادامه با اشاره به موضع صریح دونالد ترامپ گفت: «رییسجمهوری به روشنی اعلام کرده که ایران به سلاح هستهای دست نخواهد یافت.»
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از سخنانش افزود: «ما امیدواریم که مذاکرات ادامه یابد، مفید باشد و به نتیجه برسد اما نتیجه باید پایدار باشد، نه فقط برای ۱۰ سال یا بر پایه بندی با تاریخ انقضا. ما به توافقی نیاز داریم که مانعی دائمی برای دستیابی ایران به سلاح هستهای ایجاد کند.»
روبیو تصریح کرد که ترجیح واشینگتن همچنان دستیابی به راهحلی مسالمتآمیز است اما این راهحل باید تضمین کند که ایران هرگز توانایی ساخت سلاح هستهای را پیدا نکند.
وزیر خارجه آمریکا افزود: «اگر ایران عملا از توافق هستهای خارج شده، کشورهای اروپایی باید تصمیم بگیرند که آیا میخواهند تحریمها را دوباره اعمال کنند یا نه.»
روبیو تاکید کرد که این مسئله «در همه تحولات مرتبط با ایران نقش خواهد داشت» و به همین دلیل گفتوگو با کشورهای اروپایی پیش از مذاکرات رم اهمیت زیادی داشته است.
او در ادامه گفت: «ما این موضوع را بهطور شفاف با سه کشور اروپایی در پاریس در میان گذاشتیم. اکنون نوبت آنهاست که تصمیم بگیرند چه باید بکنند.»
این سخنان در حالیست که قرار است استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا روز شنبه به رم سفر کند تا برای دومین بار با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران درباره برنامه هستهای این کشور مذاکره کند.
جاناتان پانیکوف، افسر سابق اطلاعاتی آمریکا در امور خاورمیانه، درباره ماموریت استیون ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ گفت: «تلاش برای مدیریت همزمان غزه، اوکراین و ایران از نظر حجم کار، برای هر فردی چالشبرانگیز است.»
او که اکنون با اندیشکده شورای آتلانتیک در واشینگتن همکاری میکند، افزود: «اما این دشواری، در مورد ایران بهمراتب بیشتر است؛ بهدلیل حجم جزییات فنی، سابقه تاریخی، ملاحظات ژئوپولیتیکی منطقهای و پیچیدگیهای گستردهتری که وجود دارد.»
در خبری دیگر وبسایت خبری والانیوز به نقل از سه منبع اسرائیلی گزارش داد که ران درمر، مشاور ارشد بنیامین نتانیاهو و وزیر امور استراتژیک اسرائیل و دیوید بارنئا، رییس موساد، بهطور محرمانه به پاریس سفر کردهاند تا با استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، درباره پرونده هستهای جمهوری اسلامی گفتوگو کنند.
مقامهای ارشد اسرائیلی گفتند این دیدار روز جمعه و در آستانه دور دوم مذاکرات میان واشینگتن و تهران در خصوص توافق هستهای برگزار میشود؛ مذاکراتی که قرار است روز شنبه در رم برگزار شود.
ویتکاف پنجشنبه در پاریس با امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه و مقامهای بلندپایهای از بریتانیا و آلمان دیدار کرد.
منابعی در خلیج فارس نیز گفتهاند کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که نگران آغاز جنگی دیگر در خاورمیانه هستند، امیدوارند مذاکرات میان تهران و واشینگتن ادامه یابد اما در عین حال نسبت به کنار گذاشته شدن از روند گفتوگوها احساس نگرانی دارند.