دونالد ترامپ روز پنجشنبه ۲۸ فروردین در دیدار با جورجا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، در پاسخ به سوالی درباره گزارش نیویورک تایمز که اعلام کرده او حمله اسرائیل به ایران را متوقف کرده است، گفت: «نمیگویم این حمله را رد کردم اما عجلهای برای انجام آن ندارم، زیرا فکر میکنم ایران این شانس را دارد که کشوری بزرگ باشد».
روزنامه «نیویورکتایمز» روز چهارشنبه بهنقل از مقامات دولت آمریکا و منابع دیگر نوشته بود که رئیسجمهور ایالات متحده با حملۀ برنامهریزیشدۀ اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران مخالفت کرده و ترجیح داده که وارد مذاکره با تهران برای محدودسازی برنامه هستهایش شود.
بر اساس این گزارش، اسرائیل برنامههایی برای حمله به تأسیسات هستهای ایران در اردیبهشتماه طراحی کرده بود با این هدف که توانایی تهران برای ساخت سلاح هستهای را بهمدت یک سال یا بیشتر عقب بیندازد.
رئیسجمهور آمریکا در ادامه گفت: «این واقعاً ساده است. ما بهدنبال تصاحب صنعت آنها نیستیم، ما بهدنبال تصاحب سرزمین آنها نیستیم. تنها چیزی که میگوییم این است که شما نمیتوانید سلاح هستهای داشته باشید».
او در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «من میخواهم که ایران با شادی و بدون مرگ زندگی کند. و دوست دارم این نخستین گزینهٔ من باشد. گزینهٔ دوم خیلی برای ایران بد میشود».
آقای ترامپ افزود: «فکر میکنم ایران خواهان گفتوگو است. امیدوارم. برای آنها خیلی خوب خواهد شد اگر این کار را انجام دهند. دوست دارم ببینم ایران در آینده شکوفا خواهد شد».
او تصریح کرد: «من مردم ایران را میشناسم. آنها فوقالعادهاند. همیشه باهوش، دارای انرژی و موفق هستند. نمیخواهم کاری انجام دهم که به کسی آسیب بزند».
رئیسجمهور آمریکا از زمان آغاز دولت دوم خود در ژانویه امسال، کارزار «فشار حداکثری» علیه ایران و تشدید تحریمها را از سرگرفته است.
او در عین حال گفته که خواهان دستیابی به توافق هستهای تازه با تهران برای جلوگیری از رسیدن آن به سلاح هستهای است. آقای ترامپ بارها تهدید کرده که اگر این توافق حاصل نشود، ایران را مشمول تحریمهای ثانویه کرده و «بمباران» خواهد شد و در این راه، اسرائیل نیز مشارکت خواهد کرد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل روز پنجشنبه در واکنش به گزارش نیویورک تایمز، اقدامات “بیشمار” خود علیه برنامه هستهای ایران را برشمرد اما ممانعت ترامپ از اجرای حمله را انکار نکرد.
به گزارش “تایمز اسرائیل” دفتر نخستوزیری در بیانیهای با اشاره به “بیش از یک دهه رهبری کارزار جهانی علیه برنامه هستهای ایران” توسط نتانیاهو نوشت: «نخستوزیر نتانیاهو اقدامات بیشمار آشکار و پنهانی را در چارچوب این کارزار هدایت کرده است و تنها به واسطه همین اقدامات است که ایران امروز در زرادخانه خود سلاح هستهای ندارد.»
در بیانیه بار دیگر تأکید شده است اسرائیل “اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند.”
در همین حال با وجود مخالفت ترامپ با حمله مشترک آمریکا و اسرائیل به ایران، ایالات متحده همچنان به ارسال گسترده تسلیحات به اسرائیل ادامه داده است. بنا بر گزارشها ۹ هواپیمای ترابری ارتش آمریکا وارد پایگاه نواتیم در جنوب اسرائیل شدهاند و صدها بمب، از جمله بمبهای سنگرشکن را به اسرائیل منتقل کردهاند.
همچنین گزارشهایی مبنی بر انتقال بمبهای سنگین “مارک۸۴” و موشکهای رهگیر ویژه سامانه پدافندی تاد به اسرائیل منتشر شده است.
اظهارات ترامپ در حالی مطرح شده که مقامات جمهوری اسلامی در حال آمادهسازی برای دور دوم گفتوگوها با ایالات متحده در روز شنبه ۳۰ فروردین در شهر رم با میانجیگری عمان هستند؛ مذاکراتی که قرار است با هدف رسیدن به توافقی دیپلماتیک در مورد برنامه هستهای ایران برگزار شود. عمان روز پنجشنبه تأیید کرد که مذاکرات در رم برگزار خواهد شد.
نمایندگان ایران و آمریکا روز ۲۲ فروردین اولین دور مذاکرات خود را در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند که از نگاه طرفین «سازنده و مثبت» بود. دور دوم قرار است روز شنبه هفته آینده، ۳۰ فروردین، در رم پایتخت ایتالیا برگزار شود.
استیو ویتکاف، نمایندهٔ ویژهٔ ترامپ در امور خاورمیانه، در روزهای اخیر مواضع متفاوتی در مورد نحوهٔ برخورد با برنامه هستهای ایران ابراز کرده است؛ از به رسمیت شناختن غنیسازی ۳.۶۷ درصدی اورانیوم توسط تهران تا برچیده شدن کامل این برنامه و نابود کردن آن.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، این خواسته را رد کرده و گفته که «حق غنیسازی ایران قابل مذاکره نیست».
ایالات متحده، اسرائیل و کشورهای غربی نگران افزایش ذخایر اورانیوم ایران و تلاش آن برای دستیابی به سلاح هستهای باشد، ادعایی که تهران آن را رد کرده و میگوید که برنامهاش ماهیت «صلحآمیز» دارد.
با این حال، گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که میزان ذخایر اورانیوم آن به سطحی رسیده که در صورت غنیسازی ۹۰ درصدی، برای ساخت شش بمب اتمی کفایت میکند.
ایران و شش قدرت جهانی در تیرماه ۱۳۹۴ به توافق هستهای موسوم به «برجام» دست یافتند و آقای ترامپ که همواره منتقد این توافق بود در اردیبهشت ۱۳۹۷ خروج آمریکا را از آن اعلام کرد.
جمهوری اسلامی از آن زمان از تعهدات برجامی خود عدول کرده و میزان غنیسازی اورانیوم را به ویژه در یک سال گذشته شتاب داده است.