سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز چهارشنبه ۱۹ دیماه اظهار نگرانی رئیسجمهور فرانسه نسبت برنامه هستهای ایران را سخنانی “آشکارا فرافکنانه و مزورانه” نامید.
اسماعیل بقایی ادعا کرد که “فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران در چارچوب قوانین بینالمللی و تحت نظارت دقیق و مستمر آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.”
اشاره بقائی به سخنان روز ۶ ژانویه امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه است که در دیدار با سفرای خارجی گفته بود برنامه هستهای ایران “در حال رسیدن به نقطه غیرقابل بازگشت است.”
او افزوده بود که فرانسه نیاز به یک استراتژی و گفتوگوی راهبردی درباره ایران با دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا دارد و این کار را خواهد کرد.
رئیسجمهوری فرانسه همچنین ایران را “چالش اصلی استراتژیک و امنیتی اصلی در خاورمیانه” دانسته و گفته بود: «ایران چالش استراتژیک و امنیتی اصلی برای فرانسه، اروپا و کل منطقه و فراتر از آن است.»
بقائی در واکنش ادعای مداخله ایران در جنگ روسیه علیه اوکراین را رد کرد و گفت که “اینگونه اظهارات غیرمسئولانه به مثابه تحریف واقعیات و تلاش در جهت اختفای نقش مخرب بازیگران اصلی بحرانساز در جهان است.”
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین از اسرائیل به عنوان “تهدید فوری و واقعی برای صلح و ثبات منطقه” نام برد که به ادعای او “با برخورداری از حمایت همهجانبه آمریکا و برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه” بر اقدامهای خود همچون “تداوم اشغالگری و نسلکشی” در سرزمینهای فلسطینی و همچنین بر “دامنه تجاوز و توسعهطلبی نظامی” افزوده است.
او در ادامه خواستار “تجدیدنظر فرانسه در رویکردهای غیرسازنده خود در قبال صلح و ثبات در منطقه غرب آسیا شد.
بقائی “طرح ادعاهای خلاف” واقع از سوی دولتی که به ادعای او “از انجام تعهدات برجامی سر باز زده” و “نقش عمدهای” در دستیابی اسرائیل به “تسلیحات هستهای و کشتار جمعی” داشته است، را “آشکارا فرافکنانه و مزورانه” دانست.
به نظر میرسد که در آستانه آغاز به کار دولت ترامپ در آمریکا بار دیگر برنامه هستهای جمهوری اسلامی پررنگتر از قبل مورد توجه کشورهای غربی قرار گرفته است.
در همین زمینه، امانوئل مکرون در سخنان روز ۶ ژانویه خود تاکید کرد که موضوع اصلی گفتوگویش با دولت جدید آمریکا مساله ایران خواهد بود. او همچنین گفت رهبران کشورها باید از خود بپرسند که آیا میخواهند مکانیسم بازگشت تحریمها علیه ایران (مکانیسم ماشه) را تا قبل از اکتبر سال جاری فعال کنند یا نه.
در یکی از جدیدترین تحولات در خصوص پرونده هستهای ایران، سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان اواخر آذرماه گذشته با ارسال نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کردند که برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی در صورت لزوم آمادگی دارند مکانیسم ماشه را فعال کنند.
اشاره این سه کشور به سازوکاری است که در متن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ذکر شده و در آن آمده که اگر جمهوری اسلامی از اجرای تعهدات برجامی خود سرباززند، تمامی تحریمهای شورای امنیت که از سال ۲۰۰۶ وضع و اعمال شده بود مجددا و به صورت خودکار بازگردانده خواهد شد و اعضای شورای امنیت نیز برای جلوگیری از آن نمیتوانند از حق وتو استفاده کنند.
پیش از آن رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته پیش به خبرگزاری رویترز گفته بود که حکومت ایران غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد را “به طرز چشمگیری” افزایش داده است. کارشناسان میگویند، این میزان از غنیسازی بسیار به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح اتمی نزدیک شده است.
تنش هستهای میان جمهوری اسلامی و قدرتهای غربی در شرایطی بار دیگر بالا گرفته است که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز اول آذرماه با اکثریت آرا قطعنامهای را علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی تصویب کرد. در این قطعنامه، جمهوری اسلامی به دلیل توسعه برنامه اتمی خود و عدم همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی محکوم شد.
در این بین، مقامهای جمهوری اسلامی از برنامههای مختلف این کشور برای مواجهه با اقدامهای احتمالی کشورهای غربی خبر دادهاند. از جمله آنها ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی روز چهارشنبه ۱۴ آذر از نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه و کاظم غریب آبادی، معاون حقوقی و بینالمللی وزیر امور خارجه خبر داده بود.
بر اساس اعلام رسانههای ایران، مجید تختروانچی در نشست با نمایندگان مجلس گفته بود که در صورت بازگشت تحریمها یکی از گزینههای جمهوری اسلامی خروج از “انپیتی” خواهد بود.