در حالی که بیشتر کارشناسان سیاسی و تحلیلگران سیاسی تاکید دارند که جمهوری اسلامی باید از فرصت ایجادشده در تنش بین غرب و روسیه به نفع خود استفاده کند و مذاکرات را به نفع خود پیش ببرد، مذاکره‌کندگان ایرانی همچنان چشم‌شان به دهان روسیه است که درباره ایران و برجام چه تصمیمی بگیرد.
کارشناسان با اشاره به سیاست نگاه به شرق افراطی در کشور، و با بیان این موضوع که این شرق‌گرایی تعادل سیاست خارجی را برهم زده، تاکید دارند که این رویکرد ایران را درگیر بحرانی تازه و منفعت طلبی یک بازیگر جدید که روسیه است خواهد کرد.
این تحلیلگران تاکید دارند که عدم اشاعه هسته‌ای و مذاکرات برجام، روسیه را در موضع مخالفت با برجام قرار خواهد داد و به این نتیجه رسانده است که تنها با نفوذ در حل مساله‌ی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است که روسیه خواهد توانست بحران‌ها و تنش‌های خود با غرب را حل و فصل کند. کارشناسان حتی پیش‌بینی می‌کنند که روسیه با تحت فشار قرار دادن ایران، خواهد توانست که مدیریت مذاکرات را به نفع خود پیش ببرد و مانع از به خطر افتادن منافع خود بشود.
گرچه تحلیلگران تاکید دارند که جمهوری اسلامی نباید بار خطای استراتژیک حمله روسیه به اوکراین را به دوش بکشد و نباید اجازه دهد تا بخشی از این بازی پیچیده شود، اما شواهد و برخی اظهارنظرها نشان میدهد که جمهوری اسلامی به دلایل ناشناخته و موهومی همچنان در صدد جلب رضایت روسیه و محافظت از منافع روسیه در غرب است تا حدی که میتواند حتی به کلی از منافع اقتصادی و سیاسی خود به نفع روسیه چشم‌پوشی کند.
کارشناسان شرایط را به شدت برای مذاکره مستقیم بین ایران و امریکا برای به بن‌بست کشاندن روسیه برای پیشبرد اهداف خود مناسب ارزیابی می‌کنند.
این در حالی است که لاوروف وزیر خارجه روسیه به صراحت خواستار تضمین امریکا برای برقراری روابط تجاری با ایران شده است و تاکید کرده است که تحریمهای غرب علیه روسیه به صورت مانعی در برابر احیای برجام در خواهد آمد. وی تاکید کرده است که غرب باید منافع ملی روسیه را درنظر بگیرد. اقدامی که به روایت ناظران روسیه با آن تلاش می‌کند از قرارداد اتمی ایران به‌عنوان گروگانی برای مقابله خود با غرب در بحران اوکراین استفاده کند.
طبق تقاضای اخیر روسیه از آمریکا، تجارت ایران و روسیه باید از تحریمهای اخیر روسیه معاف شوند و غرب تقریباً برای رد این درخواست مطمئن است چون یک شکاف بزرگ در روند تحریمهای این کشور ایجاد می‌کند.در این صورت مسکو ممکن است کل قرارداد اتمی را وتو کند. این اقدام از سوی مقامات ایرانی حرکت سازنده‌ای برای مذاکرات اتمی وین تلقی نشده است و خواستار شفاف سازی روسیه در این زمینه شده اند .
این در حالی است که قرارگرفتن ایران ذیل منشور هفت سازمان ملل و اعمال همه جانبه تحریمهای بین المللی در دهسال قبل تنها با رای مثبت چین و روسیه امکان‌پذیر شد و این کشورها نه تنها در شرایط تحریمی به نفع ایران عمل نکردند و در طرف ایران نایستادند، بلکه حتی از قدرت خود در سازمان ملل برای کاهش مشکلات و چالش‌های ایران نیز استفاده نکردند.
کارشناسان با بیان این موضوع که احیای برجام در این مقطع زمانی به سود روسیه نیست، هدف روسیه را جلوگیری از بازگشت نفت ایران به بازار عنوان کرده و تاکید دارند که روسیه در تلاش است که تا حد ممکن بازگشت نفت ایران به بازار به تعویق بیفتد. علاوه براین در حالتی که جنگ روسیه و امریکا در حوزه های مختلف در حال افزایش است بسته شدن پرونده ایران فرصت بیشتری به غرب و اروپا میدهد که تمرکز بیشتری برروی روسیه و مقابله با این کشور داشته باشند
روسیه از فرصت برجام برای تحت فشار قراردادن غرب استفاده می‌کند و در تلاش است تا از این طریق مانع از تحقق تحریمهای غرب علیه روسیه شود.
تحلیلگران ایرانی تاکید دارند که بازگشت ایران به بازار نفت تا حدودی از نیاز بازار به نفت روسیه خواهد کاست و در همان حال موجب کاهش قیمت نفت بین ۱۰ تا ۱۵ درصد خواهد شد.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که کارشکنی‌های روسیه در این خصوص و همچنین همراهی ایران با خواسته‌های روسیه ممکن است کار توافق را چند هفته طولانی‌تر کند و موجب به دراز کشیده شدن کار شود. و البته میتواند فرصتی برای مخالفان داخلی برجام از جمله جناح تندرو سعید جلیلی نماینده خمینی در شورای عالی امنیت ملی ایران و برخی جناحهای سپاهیی مخالف برجام و تحت نفوذ روسیه قرار دعد .
در همین حال برخی کارشناسان ایرانی تاکید دارند که جمهوری اسلامی باید از این فرصت برای مذاکره مستقیم با امریکا استفاده کند. رضا نصری یکی از حقوانان که در برجام فعال بوده در این خصوص خطاب به امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه از وی خواسته است به وین برود و هم با هیات روسیه و هم با هیات امریکایی نشست دو جانبه برگزار کند و به جهان این سیگنال را بدهد که سیاست خارجی ایران تابع هیچ کشوری نیست و تنها محرک آن منافع ملی ایران است. وی تاکید کرده است که ایران در وین میتواند نقش مهم خود در تامین سوخت را به جهان یادآوری کند و نشان دهد که یکی از مهم‌ترین تأمین‌کننده‌های سوخت جهان است.
بعید است که جمهوری اسلامی ایران در این خصوص منافع ایران را در اولویت قرار دهد و همانگونه که برخی از تحلیلگران در ابتدای درگیری‌های روسیه در منطقه پیش‌بینی کرده بودند، جنگ روسیه با اوکراین و اعمال محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی غرب علیه روسیه، با توجه به سیاست فرصت سوزی مقامات جمهوری اسلامی و توهماتی که جناحهای تندرو از شرایط محیط بین المللی و موقعیت ایران در صحنه بین المللی دارند ممکن است از ایجاد یک فرصت جدید برای بهبود رابطه با غرب و تنش زدایی با این کشور منجر به یک تهدید جدید برای کشور و حتی مرگ برجام منجر شود ر و حتی لتیدر نهایت به ضرر ایران و برجام تمام خواهد شد.زیرا اکنون اسراییل و روسیه با هم داستان و هم موضع شده اند . هر چند ممکن است مخالفان این جناحها با توجه به شرایط بحرانی اقتصادی کشور از اقدام و نزدیکی با روسیه فاصله بگیرند که برخی ناظران شانس آن را کم ارزیابی نمی کنند و روسیه هم متوجه این جناح بندی در درون حکومت ایران شده و از این بابت نگران هست
