امشب در تفسیر خبر همراه با آقای سهراب سبحانی کارشناس نفت مرور میکنیم وضعیت کنونی صنعت نفت در ایران را، ونیز نگاهی خواهیم داشت به آینده این صنعت و اینکه جایگاه کنونی ایران در بازار جهانی کجاست ؟
آیا ایران میتواند گذر گاه صادرات نفت و گاز آسیای میانه به بازار های جهانی باشد؟
چالنگی: مثل اینکه آش اینقدر شور است که صدای روحانی جوان را هم در آورده است ، اگر وضعیت اینهمه اسفناک است چرا برای افراد در حکومت نیست اینها تقصیر آمریکاست تقصیر کیست در این چهل سال هر سال بدتر شده است؟
سبحانی :شما همیشه برنامه هایتان را با اشاره به سفره مردم ایران شروع میکنید این آقای آخوندی که الان ویدئویش را نشان دادید اشاره میکند به سفره مردم شاید برای بینندگان داخل ایران این آمار جالب باشد چون بر میگردد به سئوال اصلی شما که آیا اینها تقسیر آمریکاست. جواب کوتاه اینست که خیر تقصیر آمریکا نیست و تقصیر عمده به گردن کسانی است که این انقلاب را به وجود آوردند از بانیش که خمینی بود تا امروز آقای خامنه ای و کسانی کهدور و اطراف ایشان هستند. اما آمار ، قبل از اینکه خمینی به ایران بیاید و این انقلاب را بر پا بکنند اقتصاد ایران در مقایسه با سه کشور ترکیه ، کره جنوبی ، وعربستان سعودی . در سال ۱۹۷۷حجم اقتصاد ایران ۸۰ بیلیون دلار بود اقتصاد عربستان سعودی ۷۸ بیلیون ،اقتصاد ترکیه ۵۸ بلیون ، اقتصاد کره جنوی ۳۸ بیلیون بوده است .امروز اقتصاد ترکیه ۸۵۹ بلیون ،کره جنوبی ۱/۴ تریلیون ،عربستان ۶۴۶ بیلیون همه این کشور ها در عرض این مدت حکومت این بی غیرتها از ایران جلو زده اند این سفره مردم ایران است.
چالنگی : دیدار کره شمالی با کره جنوبی دیروز انجام شده و قرار است بزودی رهبر کره شمالی به کره جنوبی برود .چرا انقلاب کردیم اگر وضعیت خوب بوده است؟
سبحانی : شکی نیست که وقتی نفت بالا رفت و تورم ایجاد شد و کسانی از بیرون شهرها به داخل شهرها آمدند و این تورم را تجربه کردند این دلیلی نمیشود که انقلاب کنند ، اما اگر شما محمدرضا شاه را در مقایسه با خمینی بگذارید، می بینید که شاه میخواست گاز ایران را از طریق قفقاز به اروپا ببرد ولی در زمان آمدن خمینی متوقف شد. وقتی نقشه را نگاه میکنید باید نفت وگاز روسیه و آذربایجان از طریق ایران به خلیج فارس برود و معتقد هستم که رهبران رژیم این موقعیت را از دست داده اند، آذر بایجان از طریق گرجستان نفتش را به ترکیه میفرستد واز آنجا به اروپا ارسال میکند ، این حکومت اگر دلش میسوخت این درآمد را برای ایران منظور میکرد.
چالنگی : آیا این نقش برای ایران هنوز محفوظ است یا نه؟
سبحانی: شاید از بابت نفت دریای خزر از بین رفته باشد ، اما ذخائر گاز ترکمنستان بهترین راه عبورش از ایران است ، هنوز تمام گاز ایران استخراج نشده است و میتواند گازش را به بحرین و عربستان بفروشد البته آگر این آقایان نباشند و کسانی که سواد این کار را دارند سر کار بیایند.
چالنگی: شاید شرکتهای نفتی در منطقه باعث این رقابت شده اند و این در عرصه سیاسی اثر گذار بوده است؟
سبحانی : شرکت های بزرگ نفتی در دنیا سهامشان در بازار نیویورک و لندن عرضه میشود و از نظر مالی سرمایه اشان را در جایی میبرند که دارای ثبات باشد ، اگر در ایران هم ثبات وجود داشت در ایران هم سرمایه گذاری میکردند الان در عراق آذربایجان ، بحرین و قطر توانسته اند این سرمایه ها را جذب کنند . وتا زمانی که در ایران مرگ بر آمریکا و آسراییل میگویند تصور نمیکنم به ایران بیایند .
چالنگی: آینده نفت آمریکا چه پیامدهایی برای ایران دارد ؟
سبحانی: ما شاهد تکنولوژی برتر در خارج کردن نفت در آمریکا هستیم زمانی بود که آمریکا نفت را وارد میکرد ولی هم اکنون با انقلابی که در تکنولوژی استخراج نفت پیدا کرده است نفت را صادر میکند. و هر روز که این آقایان بی غیرت سر کار باشند ما از قافله عقب خواهیم ماند.
چالنگی: اوپک زمانی قدرتمند ترین تشکل نفتی بود و امروز خبری از آن نیست و قرار بود بزودی در الجزایر نشستی داشته باشد تفسیر شما چیست.؟
سبحانی : یکی از دلایل قدرت اوپک این بود که اقتصاد عربستان و ایران شکوفا شد،ولی بدلیل انقلاب در تکنولوژی اینقدر نفت در بازار آمده است که در داد و ستد ها ارزش خود را از دست داده است و در آینده ممکن است عربستان یا ونزوئلا راه خودشان را بروند.
چالنگی : ایران تا چه اندازه از این تکنولوژی عقب هست ؟
سبحانی : من معتقد هستم که از لحاظ انسانی ما همگام هستیم با تکنولوژی جهانی و در این چهار چوب حکومت حکومت جایزی نیست و باید برای سرمایه گذاری در این بخش حداقل سالیانه ۲۵ بیلیون دلاراحتیاج دارد تا چاههای نفت خودش را نجات بدهد.
چالنگی : اینکه در عراق از سال ۱۹۸۰ جنگ است و عملیات ترپریستی در لیبی همینور ادامه دارد ولی هردو جزو صادر کنندگان نفت هستند و در این کشور ها لطمه عمده ای به مخازن نفتشان نخورده است ، قضیه چیست آیا شرکتهای نفتیشان دارای حفاظت های بخصوصی هستند ؟
سبحانی در عراق در مناطق نفتی درگیری وجود ندارد و در لیبی از مناطق نفتی خوب محافظت میشود و توانسته این نفت را استخراج و به بازارهای اروپایی عرضه کند البته لیبی اختلافی زیادی با اروپا ندارد همچنین عراق ذخایر زیادی دارد و در جنوب عراق نا امنی وجود ندارد . کشوری مثل آذربایجان دارد روزانه ۸۰۰ هزار بشکه نفت استخراج میکند و میفروشد. اما قیمت نفت کمی بعلت بی ثباتی بعضی کشور ها بالا رفته است.
چالنگی : خود شرکت های نفتی دستی در این ناامنی ندارند ؟
سبحانی : شاید این حرف در سال ۱۹۱۲ درست بود. وقتی ایران تصمیم گرفت صنعت نفت را ملی کند و شرکت نفتی انگلیس نگذاشت نفت ایران صادر شود مثلا شرکت آمریکایی میخواهد در آذربایجان فعالیت کند از دولت آمریکا میخواهد که در این باره به او کمک کند. همین کار را آقای مکرون برای توتال انجام میدهد .
با ما باشید و برنامه تفسیر خبر را با دوستان و آشنایان خود به اشتراک بگذارید.منتظر شنیدن نظرات شما پیرامون این برنامه هستیم .