این شماره از برنامه پنجره ای رو به خانه پدری را با شعری از دفتر اشعار دکتر علیرضا نوری زاده آغاز مینماییم. سپس همراه با شما خوبان به گفتگو با میهمان گرامی برنامه آقای کاک عبدالله مهتدی رهبر حزب کومله کردستان ایران خواهیم پرداخت و در ارتباط با مسائل کردستان و مهمترین رویداد های منطقه با ایشان به تبادل نظر خواهیم نشست.
دکتر نوری زاده: کاک مهتدی عزیز کجا بودید؟؟
کاک مهتدی: ما مرکز رهبری حزب مان در کردستان عراق است و در سلیمانیه و اربیل دفتر داریم و قسمت های مرزی نیروهای پیشمرگه داریم و من قسمت های زیادی از کارم و فعالیتم را در آنجا میگذرانم.
دکتر نوری زاده: الارغم فشار های جمهوری اسلامی کرد های عراق مقاومت کردند.
کاک مهتدی: ما نباید فراموش کنیم که سالهاست که میهمان آنجا هستیم و ما را در خودشان جا داده اند ، و حمایت کرده اند ، البته ماهم برای آنها مفید بوده ایم.
اما اشاره به این نمودید که جمهوری اسلامی ساکت ننشسته ؟؟ طی سال گذشته میلادی چندین نفر از فعالین سیاسی را در خاک کردستان عراق ترور کردند و به دام انداختند و برای حزب کومله بمب های کنار جاده ای گذاشتند و مقامهای امنیتی آمدند و آنها را خنثی کردند چون آنجا خیلی جاده شلوغی است که هم عابرین و هم خانواده ها از آنجا عبور میکنند، هیچوقت نمیشود از اقدامات جمهوری اسلامی دور ماند ممکن است هر زمان دست به اقداماتی جدید بزنند.
دکتر نوری زاده: در حمله داعش به شمال عراق پیشمرگه ها نقش بسزایی داشتند و توانستند بر داعش پیروز شوند.
کاک مهتدی: حدود پانزده ماه نیروهای پیشمرگه های ما درمنطقه کرکوک بودند و چند نفر هم زخمی دادیم، عملیات ما مورد توجه قرار گرفت و این کمک کرد به روابط ما با مردم و کرد های منطقه .البته نیروهای آمریکایی و فرانسوی و ایتالیایی دوره های آموزشی گذاشتند که ما هم در آن شرکت کردیم.
دکتر نوری زاده: در روزنامه ها خواندم که یکی از مسئولین پیشمرگه گفته بود همینکه ما از کرکوک بیرون آمدیم داعش پر رو شده است، البته نحوه مبارزه با داعش را کرد ها خوب بلدند و این امر را در سوریه دیده ایم.
کاک مهتدی: خوب است این را بگویم زمانی محمد جواد ظریف گفته بود که اگر جمهوری اسلامی نبود داعش خاک کردستان عراق را به توبره کشیده بود. فکر کنم برعکسش است، و اگر مقاومت کردها نبود الان داعش در ایران بود.
دکتر نوری زاده : کاملا درست است و آن مسئله کوبانی بود که جانی به کردها داد. که نیروهای آمریکایی هم از آنها حمایت میکند.
کاک مهتدی: در مورد کوبانی باید بگویم علاوه بر مقاومت جانانه ای که در آنجا شد و هم اقلیم کردستان و هم آقای بارزانی در این راه خیلی کمک کردند و توانستند با موافقت ترکیه نیروهای زبده پیشمرگه کرد را از طریق خاک ترکیه به کوبانی برسانند که پس از پس زدن داعش از همان راه به اقلیم برگشتند و لازم بذکر است که پیشمرگه های کرد عراقی هم در کوبانی تاثیر گذار بودند.
دکتر نوری زاده: این مشکل با ترکها تا کی ادامه خواهد داشت ؟
کاک مهتدی: من فکر میکنم ترکیه دیر یا زود این ضرورت را احساس خواهد کرد که باید این مسئله را حل کند بغیر از سالهایی که آنها در صلح بودند مردم کرد پشتیبانی کردند و به پارلمان رفتند و ۷۹ نماینده در آنجا داشتند. ولی بنظر من این وضعیت فعلی نه برای ترکیه مفید است و نه برای کردهای ترکیه. ما در قرن ارتباطات زندگی میکنیم و جامعه ترکیه هم طعم جامعه مدنی و آزادی های مدنی را چشیده است و مانند ایران نیست. آنها نمیتوانند آنقدر ایدیو لوژیک بشوند جامعه شان خراب میشود اقتصادشان بهم میریزد.
دکتر نوری زاده: موضوع بسیار با اهمیتی که باید در چهار چوب مسئله کردستان به آن پرداخت ، رفراندوم که یک مسئله غلط بود و کرکوک را از دست دادند ، حال با انتخاباتی که شد آیا تغییری در میزان قوا میبینید.؟
کاک مهتدی ببینید موضوع رفراندم یک خواست عمومی بود. نودو سه درصد از مردم کرد عراق جواب مثبت دادند به این رفراندم بخصوص با دخالتهای جمهوری اسلامی و با اهمال و سستی که آمریکا نشان داد در کار، کرد ها ضربه خوردند، ولی بنظر من بزودی جای واقعی خودشان را پیدا خواهند کرد. این انتخاباتی که اخیرا شده انتخابات پارلمان عراق بوده است در کل کردها تعداد نمایندگانشان و شرکت شان بد نبوده است.
با توجه به اینکه گرایش نیرومندی در عراق هست که سیاست های سکتاریستی و طایفی رو به کنار بگذارند که عامل اصلی تزریق این سیاست جمهوری اسلامی است. مانند سیاست بین شیعه و سنی و کرد و عرب ، حال گرایشی نیرومندی است که میخواهد این را پایان دهد و کردها در بعد از انتخابات نیرومند تر هستند تا قبل، بنابراین در آرایش سیاسی فردای عراق میتوانند نقش اساسی بازی کنند. تاجدار نیستند اما تاج بخش خواهند بود ، میتوانند بسیاری از امتیازهایی که در اثر فشار آقای عبادی از دست داده اند را دوباره بدست بیاورند و مخصوصا در مورد مسئله کرکوک به توافقاتی برسند.
تشدید مخالفت آمریکا با حضور ایران در عراق نیروهای طرفدار ایران را ضعیف تر نموده است و این فرصت خوبی است برای دولت مردان عراقی که بدون حضور قدرتمند آنها بتوانند کابینه ای مردمی تشکیل دهند.
دکتر نوری زاده : حال تصور کنید اگر دولت اقلیم زیر فشار دولت مرکزی بگوید کردهای مبارز مثل کومله و حزب دمکرات باید از عراق بروند شما چه خواهید کرد.؟
کاک مهتدی: به این سادگی ها هم نیست،اما اقلیم کردستان میتواند از این نیرو های مسلح کومله و دمکرات و مبارزین دیگر به عنوان کارت در مقابل توطئه های جمهوری اسلامی استفاده کند و در هیچ زمانی نیروهای کرد چنین تصمیمی نمیگیرند. اما باید به این احتمال تلخ هم فکر کرد و برایش راه حل پیدا نمود.
دکتر نوری زاده : شما میدانید که چند تن از این مبارزان را همین کاک عبدالله مهتدی سر پناه و خانه داده است ؟؟
کاک مهتدی: در زمان انقلاب حزب توده با ما سر جنگ داشت تا وقتی که خودشان گیر افتادند ولی باز ما آنها را با آغوشی باز پذیرفتیم، چهل سال است که کردستان مأوای تمام مبارزین بر علیه حکومت است و سنگری است برای آزادیخواهان و این را در دوران مختلف نشان داده ایم.
دکتر نوری زاده: شما در فرهنگ کردستان عراق هم تاثیر بسزایی داشته اید چنانچه خود آنها میگویند فرهنگشان قبیله ای بوده است؟
کاک مهتدی : در این زمینه حرف زیاد است اول بار آنها، دختر پیشمرگ را در قالب حزب کومله دیدند، خیلی از خانمهای فمنیستی که پا به سن گذاشتند در کردستان عراق مدیون همان دختران پیشمرگه هستند.
دکتر نوری زاده : شما در بلوچستان میبینید که اختلاف بین شیعه و سنی بحدی است که جوانها بطرف مذهب گرایش پیدا کرده اند ، اما این مسئله را در کردستان مشاهده نمیشود دلیل آن چیست؟؟
کاک مهتدی : کردها کمتر هویت خودشان را مذهبی تعریف کرده اند، بنابر این هیچ اختلافی بین کرد شیعه و کرد سنی و کرد یارسانی وجود ندارد.
دکتر نوری زاده : آیا عبدالله مهتدی جدایی طلب است؟؟
کاک مهتدی: این را بارها پاسخ داده ایم که در برنامه ما و حزب دمکرات نه چنین برنامه ای وجود دارد و داشته ایم،در گذشته دورتر هردوی ما برای کردها خود مختاری میخواستیم، و طبیعتا آن شعار دمکراسی برای ایران و خودمختاری برای کردها بود و خود ما از خودمختاری کردستانی دمکراتیک پشتیبانی میکردیم.
امروزه با توجه به وسعت وچند زبانی اقوام وجود دیگر عوامل در ایران، بدنبال جمهوری فدرال دمکراتیک و سکولار هستیم بدین معنی که حقوق کردها در چهار چوب منطقه خودشان به رسمیت شناخته شود واین باید در قانون اساسی تضمین شود.
خیلی ها از من میپرسند آیا زمینه جدایی وجود ندارد، بله وجود دارد ما نباید چشم بر روی این واقعیت بپوشانیم و به عقیده من چاره اینکار یک ایران دمکراتیک است که میتواند جامعه مشترک خلقها را تضمین کند، ادامه و بقای جمهوری اسلامی به وحدت ایران لطمه میزند،.
من معتقدم یک تعریف جدیدی از اینکه چه کسی ایرانی است باید بکنیم و نه آن تعریفی که جمهوری اسلامی دارد که هر کسی که زبانش فارسی نیست و مذهبش شیعه نیست از ایران براند. من این را عامل تجزیه طلبی میدانم.
بنظر من کردها باید یکی از آلترناتیو های آینده باشند، و نباید سیاست انزواطلبانه در پیش بگیرند. و از همین الآن اپوزیسیون باید فکری بحال مردم کرد بکند و من راهش را نه سرکوب و نه جدایی می دانم. و باید نشان بدهند که آمادگی پذیرش اینها را دارند.
در ادامه برنامه به تبادل نظر پیرامون زبان محلی و قومی و زبان ملی خواهیم پرداخت .
با ما باشید و برنامه پنجره ای رو به خانه پدری را با دوستان و آشنایان خود به اشتراک بگذارید، منتظر شنیدن نظرات شما پیرامون این برنامه هستیم.
