دومین و آخرین مناظره مسعود پزشکیان و سعید جلیلی، دو نامزد نهایی چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، شامگاه سهشنبه ۱۲ تیر به صحنه مشاجره داغ بین نمایندگان دو گروه از وابستگان حاکمیت تبدیل شد. در این مناظره سعید جلیلی بارها مسعود پزشکیان را به نداشتن برنامه متهم کرد و مسعود پزشکیان نیز دولت سایه و منابع مالی آن را زیر سوال برد و برخی وعدههای بیسرانجام دولت سیزدهم را فهرست کرد. با این حال از این مناظره چند ساعته تنها یک جمله بیرون آمد که در کانون توجه طیف وسیعی از مردم قرار گرفت و آن وقتی بود که مسعود پزشکیان با استناد به آمار حکومتی گفت که ۶۰ درصد مردم رای ندادند و «این یعنی ما را قبول ندارند». سعید جلیلی هم بهرغم اینکه بارها سخنان رقیب را با برافروختگی قطع کرده بود، در برابر این جمله سکوت کرد.
مسعود پزشکیان در بخش اول صحبتهای خود بار دیگر از قانون اقدام راهبردی مجلس گذشته درباره پرونده هستهای انتقاد کرد و گفت باید با همکاری مجلس و شورای عالی امنیت ملی این مشکل را «حل کنیم». او به جزئیات روش مدنظر خود در این زمینه اشاره نکرد.
پزشکیان همچنین سیاستهای مدنظر سعید جلیلی را باعث آن دانست که ایران در تحریمهای بینالمللی بماند و گفت که «ما نمیتوانیم در قفس رشد کنیم».
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به مجری مناظره درباره این که آیا میتواند همه تحریمها علیه ایران را لغو کند، تأکید کرد: «هیچ وقت قرار نیست که تمام تحریم ها را لغو کنیم یا نکنیم. گفتوگو و مذاکره است و در آن بستگی دارد آنها چه میدهند و ما چه میدهیم.»
سعید جلیلی در واکنش از پزشکیان انتقاد کرد که میگوید «ما در قفس هستیم» و مانند مناظره اول او و مشاورانش را متهم کرد که قصد دارند برای رفع تحریمهای غرب امتیازهای جدید بدهند.
مناظره در این قسمت به صحنه مجادله دو کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری تبدیل شد.
سعید جلیلی گفت: «شما در بحث تحریم یک راهی را می دانید و می گویید و می روید و جواب نمیگیرید و باز تحریم می شوید و باز می گویید همان راه را می رویم؟»
مسعود پزشکیان نیز در پاسخ به جلیلی پرسید: «یعنی با تحریم شما پرواز خواهید کرد؟»
جلیلی همچنین با اشاره به دولتهای اکبر هاشمی رفسنجانی، محمد خاتمی و حسن روحانی گفت «مملکت» به مدت ۴۰ سال در دست همفکران مسعود پزشکیان بوده است و او همچنان «طلبکار» است.
او اشارهای به دولت محمود احمدینژاد نکرد که خودش در بیشتر دوران آن مسئول پرونده هستهای ایران بود.
جلیلی همچنین مدعی شد که دولت ابراهیم رئیسی توانست «سیل سرمایهگذاری خارجی و صادرات» را ایجاد کند.
پزشکیان پس از انتقاد از لحن صحبت رقیب خود خطاب به او گفت که اگر وضعیت اقتصادی بهتر شده است، چرا مردم چنین چیزی حس نمیکنند؟
او خطاب به مردم پرسید وضعیت شما در دولت محمد خاتمی بهتر بود یا اکنون و سپس به جلیلی گفت اگر شما برنامه دارید، چرا در اختیار دولت رئیسی قرار ندادید؟
در بخش بعدی مناظره، سعید جلیلی رقیبش را متهم کرد که از پاسخ به راهحلهای خود برای رفع تحریمها «طفره» رفته است و افزود «تنها راهحلش این بود که ما میرویم و دوباره امتیاز میدهیم و فشار بر داخل میآوریم که عقبنشینی کنند.»
او همچنین ادعا کرد در دوره او قطعنامهای علیه ایران صادر نشده است. اشاره او ظاهرا به دورانی بود که دبیری شورای عالی امنیت ملی را بر عهده داشت و چند قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل علیه برنامه هستهای ایران صادر شد.
او مانند مناظره شب قبل تصریح کرد برنامهاش آن است که آمریکا را از تحریم کردن ایران «پشیمان» کند و در عین حال عملکرد محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی را «افتضاح» خواند.
مسعود پزشکیان در مقابل راه پیشرفت کشور را «تعامل با جهان و رفع تحریم» دانست و با اشاره به برنامه نامزد مقابل برای رسیدن به رشد اقتصادی هشت درصدی گفت: «خیال میکنند بدون رابطه دنیا میشود به هشت درصد رشد رسید.»
او در بخش دیگری از صحبتهای خود به میزان مشارکت مردم در دور اول انتخابات ریاستجمهوری اشاره کرد و گفت: «با کل دعواهای ما ۴۰ درصد مردم آمدند؛ ۶۰ درصد مردم نیامدند و هیچکداممان را قبول ندارند. با این تفکر بیاید، میشود ۲۰ درصد!»
او همچنین مخالفت خود با طرح مسکن مهر را که جلیلی به آن اشاره کرده بود، تکذیب کرد.
در ادامه بار دیگر میان دو کاندیدای ریاستجمهوری جدال لفظی در گرفت.
مسعود پزشکیان مشکل ایران را «مدیران نالایق و بدون تجربه» دانست و افزود: «می گویند آدمهای اطراف من بد هستند. دور اینها چه کسانی جمع شده اند؟ آدمهایی که از سفارت بالا رفته اند.»
سعید جلیلی در پاسخ گفت: «یکی را اسم ببرید.»
پزشکیان جواب داد که عکسها و پرونده آنها را آوردهام.
جلیلی دوباره پرسید که یکی را بگویید.
پزشکیان پاسخ داد که مردم میدانند سفارت انگلیس و عربستان سعودی را چه کسانی گرفتند.
مسعود پزشکیان در بخش جمعبندی خود گفت:«من نیامدم که خطری دیگر برای ایران شوم. من آمدم تا حکومت صداهایی را که شنیده نشد، بشنود.»
او در ادامه اتهام «دولت سوم روحانی» بودن را رد و تاکید کرد که بسیاری از اعضای ستادهای ابراهیم رئیسی و محمدباقر قالیباف با ستاد او همکاری میکنند.
این نامزد اصلاحطلبان اضافه کرد: «من آمدم تا با تفاهم و وفاق ملی سخنگو و پیگیر خواست همه محرومان و طردشدگان باشم. من ادامه وضع ناعادلانه کنونی را خطر بار و برای مردم غیرقابل تحمل میدانم، باید با هم نگذاریم که ایران، روزبهروز ناتوانتر و ملت شریف و عزیز آن فقیرتر شوند.»
پزشکیان تصریح کرد که «غالب شهروندان» در ایران از داشتن یک زندگی معمولی و بیدغدغه محروم شدهاند و «حقوق قانونیشان و خواستههای قدیم و جدیدشان» در عرصههای مختلف نادیده گرفته شده است.
سعید جلیلی در بخش پایانی این مناظره خطاب به «مردم ایران» تاکید کرد که زمان «انتخاب» فرا رسیده است.
این نامزد اصولگرایان تصریح کرد که اکنون وقت «انتخاب بین بازگشت به ۸ سال تعطیلی کشور یا امتداد» دولت ابراهیم رئیسی است.
جلیلی گفت: «تجربه ۳۵ سال کار من در سیاست خارجی من را به اینجا رسانده است که حل این مسائل اشراف و شجاعت ایستادن مقابل فساد داخلی و فشار خارجی میخواهد. با جهش در تولید و نقشآفرینی مردم، در عدالت، در فناوریهای پیشرفته و در روابط گسترده با جهان و معطل دو سه قدرت نماندن. این راهحل پشتوانه مردمی میخواهد.»
در پایان مناظره سهشنبه شب، هر دو نامزد مردم ایران را خطاب قرار دادند و آنها را تهدید کردند که در صورت روی کار آمدن رقیب، مشکلاتشان افزایش خواهد یافت.
در مقابل، فعالان مدنی، خانوادههای دادخواه و کاربران شبکههای اجتماعی تاکید کردند که بین دو نامزد موردتایید حکومت تفاوتی قائل نمیشوند و رئیس دولت چهاردهم را «گماشته» علی خامنهای میدانند.