در روزهای اخیر و با افزایش فشار نهادهای مدنی به جامعه غرب برای تروریستی شناختن سپاه پاسداران فعالیتهای اقتصادی این نهاد شبه نظامی بیش از پیش افزایش یافته است.
چندی پیش با امضای قرارداد سازمان ملی زمین و مسکن با قرارگاه خاتم سپاه تحت عنوان طرح نهضت ملی مسکن، دروازه جدیدی از فعالیتهای اقتصادی سپاه در کشور گشوده شد. تا پیش از این نهادهای وابسته به سپاه هیچگاه در حوزه ساخت و ساز شهری ورود نکرده بودند اما با امضای این قرارداد که به اعتقاد بسیاری داره شبهات فراوانی بود، عملا مدیریت پادگانی در کشور نهادینه شده است.
پس از انقلاب 57 و تشکیل سازمان شبه نظامی سپاه پاسداران به فرمان روح الله خمینی در آن روزها کمترکسی گمان میبرد که این نهاد در آینده یکی از نهادهای قدرتمند اقتصادی در کشور شود.
سپاه پاسداران که در دهه 60 به یک نیروی نظامی تمام عیار تبدیل شد پس از پایان جنگ ایران وعراق با ورود به فعالیتهای عمرانی و تجاری کمکم مزه درآمد مالی را چشید و از اینرو با توسعه حوزه فعالیتش به عنوان یک پیمانکار بزرگ این عرصه در کشور شناخته شد.
این نهاد شبه نظامی با انعقاد قرار دادهای پیمانکاری کلان بدون انجام مناقصه در راه سازی، سد سازی، ساخت تونل کشاورزی حوزههای نفت و گاز و هم چنین خریداری سهام عمده شرکت مخابرات و حضور فعال در بازار سهام به طور کاملا انحصاری دراین عرصهها خیلی زود چرخه اقتصاد کشور را در دست گرفت.
این در حالی است که سپاه پاسداران برای رسیدن به اهداف کلان اقتصادی خود بعضااز قدرت نظامی خود نیز بهره میگیرد . به عنوان مثال در سال 83 و در دولت محمد خاتمی رییس دوران اصلاحات، هنگام افتتاح فرودگاه بینالمللی امام خمینی مسوولان مجبور شدند قراردادی را که با یک شرکت ترکیهای بسته بودند لغو کنند زیرا سپاه، خشمگین از اینکه خود طرف قرارداد نبود، باند فرودگاه را در روز افتتاح اشغال کرد.
هر چند از زمان ورود سپاه به عرصه اقتصاد کشور تاکنون هیچ گزارش مالی شفافی در خصوص فعالیت های این نهاد منتشر نشده است اما سال گذشته برخی منابع در گزارشی به نقل از تحلیلگران اقتصادی در ایران اعلام کردند که درآمد حاصل از فعالیت سپاه در «عرصههای غیرقانونی اقتصاد» تا ۱۲ میلیارد دلار در سال میرسد.
به گفته ی کارشناسان مسایل اقتصادی فعالیت های سپاه پاسداران در دولت رییسی روند رو به افزایشی داشته است. فرماندهان ارشد سپاه با نفوذ در دولت و اغلب مراکز قدرتمند اقتصادی این نهاد را به یک تراست عظیم اقتصادی و تجاری تبدیل کردهاند.
تحلیلگران اقتصادی اعتقاد دارند که در سال های اخیر و با توجه به تحریمهای بین المللی علیه ایران ، که به گفته ی آن ها تنها به دلیل سیاست های ماجراجویانه دولت انجام گرفته است ، فرصت مناسبی را برای سپاه فراهم آورده تا فعالیتهای خود را در این عرصه بیش از پیش گسترش دهد.
پس از اعتراضات سراسری در ایران در پی قتل حکومتی مهسا امینی که منجر به سرکوب گسترده معترضان زیادی از سوی حاکمیت شد سپاه پاسداران نقش عمدهای در بازداشت فعالان سیاسی و اجتماعی و اعمال خشونتها و ارعاب مردم ایفا کرد.
بیتردید فعالیتهای اقتصادی سپاه که در سالهای اخیر به خارج از مرزها رسیده است با تروریستی شناخته شدن آن از سوی حوامع غربی میتواند تبعات بسیاری را برای هر طرف داشته باشد و مطابق نظر بسیاری از کارشناسان تحرکات مربوط به تروریستی خواندن سپاه تنها برای سهم گیری بیشتر از اقتصاد ایران از سوی برخی کشورهاست. موضوعی که به باور بسیاری از مردم ایران آینده طولانی نخواهد داشت.