در کشورهایی که قانون اساسی حامی حاکمیت قانون و حمایت از حقوق و آزادی های اساسی است، حبس سیاسی معمولاً غیرقانونی و نقض آن حقوق تلقی می شود. حبس سیاسی به شیوه ای اطلاق می شود که افراد صرفاً به دلیل عقاید، عقاید یا فعالیت های سیاسی آنها، بدون توجیه قانونی مناسب یا روند مناسب، بازداشت شوند.
در دموکراسی های موسوم به مشروطه (به معنی دارای قانون اساسی و مشروط بودن اختیارات دولت به مفاد آن قانون)، قانون اساسی قانون عالی کشور محسوب می شود و همهء اقدامات دولتی، از جمله اجرای قوانین مختلف و روندهای قضایی باید با اصول آن مطابقت داشته باشد.
