گزارش کوتاهی از رضا بهرنگ درباره برنامه بنیاد فرهنگی ژاله اصفهانی – شب شعر شاعران افغانستان
(ویدیوی کامل پخش زنده برنامه در فیسبوک را در اینجا ببنید.)
( ویدیوی کامل پخش زنده برنامه در فیسبوک را در اینجا ببنید.)
بعد از موفقیت برگزاری دهمین دوره شعر شاعران جوان که بطور آنلاین در شبکه های مجازی، در 2 ژوئیه 2020، به انجام رسیده بود , بنیاد فرهنگی ژاله اصفهانی برآن شد تا شب “شعر شیرین فارسی با شاعران افغانستان” را نیز به انجام برساند.
این جلسه در تاریخ یکشنبه 9 اوت 2020 برابر با 19 مرداد 1399 (برابر با 19 اسد 1399) راس ساعت 5 بعدز از ظهر صورت پذیرفت.
برنامه با خوش آمد گویی خانم روحی شفیعی آغاز شد. ایشان ضمن توضیح شرایط دشوار فعلی و بروز بیماری مهلک کرونا که سبب تلفات انسانی بیشمار در سطح جهان شد و همچنین عدم برگزاری جلسات بصورت زنده را سبب شده است، اشره نمودند که در عین حال خصلت های خوب انسان را نشان دارد و فاصله در روابط دوستانه را کمتر و همدردی هارا بیشتر نموده است و روی کردن به برنامه های مجازی که نیازی به ویزا برای گذر از مرزها ندارد را فراهم نمود.
پس از آن طبق روال همیشگی بنیاد، ویدئوی شکوه شادمانه با صدای زنده یاد ژاله اصفهانی به نمایش گذاشته شد.
شکوه شادمانه
میخواهم آهنگ تازه تلاطم را آغاز کنم تا راه کشتی خیلج نشسته ام را به پهنای دریا باز کنم
میخواهم شمع لاله بلورین جانم را برافروزم تا از دره های تاریک وهم و وحشت
بسلامت عبور کند
میخواهم ………
من رها شده انسانم.
فروتن پرند از اعضای هیئت امنای بنیاد به ایراد سخنرانی کوتاهی پرداختند و طی ان خاطر نشان کردند که هدف این برنامه ها، آشنایی با شعر شاعران فارسی و لذت بردن از آن و تنوغ و رنگارنگی آن در کشورهای مختلف فارسی زبان است. ایشان خاطر نشان کردند که بعد از گذشت سیزده سال از عمر بنیاد از هیچ سازمان و نهاد دولتی، سیاسی و تجاری کمک نگرفته و بر اساس انچه درمنزل زنده یاد ژاله اصفهانی محل بحث و شعر خوانی با هر اعتقاد و سیاسی و مذهبی بوده بنیاد نیز خوشبختانه سعی کرده و توانسته این ویژگی را حفظ نموده و با تنوع فکری اعضا و مخاطبینش صرفا به کارهای فرهنگی بپردازد.
پس از ان شهباز ایرج , شاعر نامی افغانستانی که بهمراه سید رضا محمدی با بنیاد دربرگزاری این برنامه همکاری داشتند آقای سید رضا محمدی، شاعر برجسته افغانستان و دبیرسابق کانون نویسندگان این کشور را بعنوان مجری برنامه به بینندگان معرفی نمودند.
رضا محمدی جلسه را چنین آغاز کردند:
مجمعی کردند مرغان جهان, جمع کردند اشکارا و نهان
از عطار نیشابوری چنین یاد کرد که هیچ کاری جز همیاری در یک آینه نمی گنجد.
او از تمامی شرکت کنندگان در این برنامه تشکر بسیار کرد.
محمدی از دکتر علیرضا آبیز بعنوان اولین سخنران نام بر، ایشان هم با کسب اجازه از حضور دکتر اسماعیل خویی به تعریف شعر اینگونه پرداختند که خانه شعر , زبان است و مرزهای جغرافیایی در ان اهمیتی ندارد. او در حول چهار محور به درستی و شیوایی سنت در شعر را به تعریف دراورد و انقلابات شعری را نیز که بعد از چندی خود به نوعی سنت درمیایند را برشمرد. در پایان او نشانه هایی در دهه اخیر در شعر فارسی یافت که انرا سرزندگی شعردر ایران خواند و عنوان داشت : گرچه ما در حال حاضر شاعران برجسته و صاجب نام چون شاعران دهه چهل نداشته ایم تا نام ببریم اما تساهلی که در بین سبکها در شعر فارسی دیده میشود که به نظر ایشان در تاریخ شعر فارسی کم نظیر بوده است.
پس از ان مجری برنامه از عجمی چنین خواند :خوشا چشمی که بارانش تو باشی
خوشا باغی که ریحانش تو باشی
سمرقند و بخارا بی گزندند
اگر شاه خراسانش تو باشی :
و به معرفی دکتر رستم عجمی، شاعر و استاد دانشکاه، پرداخت که پدرشان استاد محمد علی عجمی از شاعران برجسته تاجیکستان سراینده این شعر بوده اند تا در مورد وضعیت شعر در تاجیکستان به سخنرانی بپردازند.
دکتر عجمی با ابراز شوق بسیارش بخاطر حضور در چنین جمعی بزرگ شرکت داشته اند به مرور شعر در تاریخ سیاسی اجتماعی ان پرداخت و با استقلال تاجیکستان در سال 1991 و دگرگونی های اساسی او روی بلند و سطح بلند شعری را پدید اورد تا رها از قید و بند به شعر اصلی خود دست یابند.
اولین شاعر این برنامه را معرفی کردند : خانم محبوبه ابراهیمی
محمدی خود ابیاتی از شعر ایشان را چنین خواند که : باز هم بهار شد، پرنده ها با خبر، دوباره جنگ مبشود، دشتها و تپه های دهکده بازلانه تفنگ میشوند.
خانم ابراهیمی با سلام و تشکر از بنیاد به معرفی خود پرداختند و سه شعر خواندند .
نوشتم عشق برایم نشانه بفرستد پیامهای مجبت به خانه بفرستد
نوشتم عشق پر و بال آدمیزاد است نوشتم عاشقم و آب و دانه بفرستد. .بهار رفته و از عاشقی گذشته ولی هنوز منتظرم عاشقانه بفرستد.
پس از ان در بخش موسیقی این برنامه وزین و پر بار اقای ضیا ساحل به حصار ردرود فرستادند و (از طریق ویدیوی شبط شده کنسرتی از ایشان) به اجرای ترانه بن بست پرداختند. و پس از ان شعری از سیدرضا محمدی را بصورت زنده اجرا کردند :
دلم گرفته از این مرده بودنم , ببرید
مرا برای تنفس به میهنم ببرید.
بعد از اجرای موسیقی، مجری برنامه اقای الیاس علوی را با پاره کوتاهی از شعر او که: ما می میریم تا خبرنگار روزنامه تایمز جایزه بگیرد، ایشان را معرفی نمودند.
علوی سه شعر خواندند که قسمتی از یکی از انها این بود : خدا کند انگور ها برسند , جهان مست شود , تلو تلو بخورند خیابانها ……
سهراب سیرت بطور اجمالی شعر افغانستان را چند ساله اخیر مورد بررسی قرار داد و انرا از نظر کمیت و کیفیت بی سابقه ارزیابی نمود.و از چهار منظر تاثیر آن در هر چه درخشان شدن شعر در افغانستان را بر شمرد.
و شعری نیز خواندند : می بارد از ابر پریشان جای باران , مرگ ما افتاده در پای درختان , مرگ
از مهتاب ساحل دعوت میشود تا چند غزل بخوانند.
هم سرنوشت تاکهای بعد کولاکم
در من هزاران زخم ناشی آشیان دارند
ویران تر از آنم که آوارم فرو ریزد
بعد از آن شهباز ایرج چنین خواند :
با تو همیشه شاد نبودن جنایت است
هرچند گاه عیدی و گاهی محرمی
وی شعر دیگر ی خواندند که بیتی از ان چنین سروده شد که: یادش بخیر وقت سفر منتشر شدن
احساس بی پناهی جنگل طبیعی است
یا ترس صدایش از تبر منتشر شدن
اخرین شاعر این برنامه اقای شهیر داریوش بودند
ایشان نیز به اجرای سه شعر پرداختند. یکی از ابیات او در شعری که برای فرزندشان سروده بودند این بود که : دنیای ما اغوش بی مهری
دنیای تنهاییست دلبندم
هر جا که بگریزیم زنجیری دنبال داناییست دلبندم
آواره ات کردم که آزادی همبسترت باشد
نفهمیدم اینجا هم این بانوی بی فرزند درگیر نازایی ست.
در اخر از سید رضا محمدی درخواست شد که شعری از خود بخواند: او چنین خواند
این دفعه مست و مخفی و جادوگر آمده
شیطان شده آمده به داخل جانم آمده.
این دفعه من گریخته ام در بدر
ولی او هر کجا منم از من اول تر آمده
در اخر با درخواست یکی از حضار , سهراب سیرت شعر کابل را خواندند.
و برنامه بنیاد فرهنگی ژاله اصفهانی با موفقیت هر چه بیشتر به پایان رفت.
با امید به برگزاری هر چه بیشتر چنین برنامه های فرهنگی که پلی ارتباطی بین فارسی زبانان سه کشور و شرکت شاعران و اهل ذوق و هنراز سرتاسر دنیا میشود.
من به سهم خود به یکایک دست اندرکاران بنیاد فرهنگی ژاله اصفهانی درود گرم فرستاده و اجرای چنین برنامه پربار و دیدنی تشکر و برایشان ارزوی موفقیت روزافزون دارم.
رضا بهرنگ، لندن 12 اوت 2020
