در طول یکسال گذشته که طالبان تمامی قدرت را در افغانستان دراختیار گرفته است، بحثهای زیادی در مورد نوع رابطه ایران با طالبان مطرح شده است . افغانستان از جمله کشورهایی است که سفیر ان و برخی از اعضای سفارتخانه از سوی سپاه پاسداران برگزیده میشود و سیاست گذاری نیز توسط سپاه انجام میشود. اقای رحیم پور از معاونین اسبق وزارت امورخارجه کارنامه یکسالله را نقد کرده و موفقیت و شکست سیاست ایران در قبال این گروه و افغانستان را در قالب مؤلفهها ی قابل ارزیابی برای منافع ملی مورد بحث قرار داده است . وی در وهله نخست به مسأله امنیت اشاره میکند و خاطر نشان میسازد که در این قسمت موفق نبوده چون هر روز خبرهایی از درگیریهای مرزی با طالبان در رسانهها منتشر میشود که نشان میدهد از لحاظ امنیتی توفیق چندانی به دست نیامده است. وی سپس به مساله اقتصاد اشاره میکند و میگوید باز هم به روشنی عدم موفقیت در آمار و ارقام تجارت خارجی کشور روشن است، زیرا افغانستان پیش از قدرت گرفتن طالبان در میان پنج کشور اصلی واردکننده کالا از ایران بود، و الآن جایگاه خود را از دست داده است و منافع اقتصادی ایران از مناسبات با افغانستان به مراتب کاهش یافته است. وی سپس به مساله امنیت شیعیان و فارسی زبانان در افغانستان اشاره میکند که آن هم به وضوح توفیق چندانی به دست نیامده است و هفتهای نیست که خبری از کشتار شیعیان در افغانستان یا ظلم و تبعیض علیه شیعیان و فارسی زبانان منتشر نشود که سادهترین آنها همین هفته پیش حذف تعطیلی نوروز و عاشورا از تقویم رسمی افغانستان بود.
وی نتیجه میگیرد که سیاست خارجی ایران در قبال افغانستان معدل قبولی نگرفته است. وی به همین خاطر خواستار بازگشت پرونده اداره افغانستان و تنظیم رابطه با ان بجای سپاه به وزارت امور خارجه شده است.
این موضعی است که اکثر کارشناسان مطرح میکنند ولی سپاه روز به روز دامنه نفوذ خود را در اداره سیاست خارجی در قبال این کشورها افزایش میدهد و همین است که چالشهای سیاست خارجی ایران در قبال همسایگان روز به روز افزایش مییابد.
