مساله حضور اتباع پناهنده افغانستان در ایران به یک چالش جدی برای حکومت و افکار عمومی ایران تبدیل شده است و بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران با هشدار نسبت به این وضعیت، خواستار رسیدگی دولت به مخاطرات نحوه این حضور هستند این در حالیست که وزیر کشور نیز امار درستی در دست ندارد و گفته حدود پنج میلیون پناهنده افغانستان در ایران زندگی میکنند.
برخی گزارش های غیررسمی حاکی از پیش گرفتن آمار تولد کودکان افغانستانی نسبت به کودکان ایرانی است و برخی دیگر با اشاره به حضور بالای افغانستانی ها در ایران، خواستار توجه امنیتی به این موضوع هستند به ویژه آن که جریان طالبان و برخی از اقوام افغانستان، بارها مساله خراسان بزرگ و تمایل به تشکیل مجدد سرزمینی یکپارچه را مطرح کرده اند.
در این خصوص سردار احمد وحیدی، وزیر کشور دولت سیزدهم، با اشاره به این که تعداد مهاجران افغان به ایران در دست ارزیابی است، برآورد کرده است که حدود ۵ میلیون از اتباع افغانستان در کشور حضور دارند.
وی که این اظهارات را در حاشیه جلسه هیات دولت عنوان کرده است، موضوع مهاجرین و اتباع خارجی را مسئله قابل توجهی عنوان کرده و گفته است که این ساماندهی در دستور کار جدی دستگاه ذیربط قرار دارد. وی در عین حال و با وجودی که برآورد خود وی حضور حدود پنج میلیون افغان در ایران است اظهارات رسانه‌ها را در این خصوص نادرست عنوان کرده و گفته است آنچه که در رسانه‌ها درباره عدد مهاجرین بیان می‌شود اظهارات غیر کارشناسی و ساختگی است. وی تصریح کرده است که هیچ مرجع رسمی این عدد را تایید نمی‌کند.
احمد وحیدی با بیان این موضوع که نسبت به ساماندهی اتباع خارجی اقدام خواهد شد، همچنین خواستار آن شده است که اتباع غیر قانونی باید به کشور خود بازگردانده شوند. وی در عین حال گفته است کسانی که مجوز حضور دارند باید ساماندهی شوند.
در روزهای اخیر اظهارات مخالف و موافق زیادی در خصوص حضور پناهنده های افغانستان در ایران مطرح شده است. گرچه برخی کارشناسان نسبت به حضور انها در کشور از نظر امنیتی هشدار داده اند، اما برخی تحلیلگران با بی توجهی نسبت به این شرایط ، این نگرانی ها را ناشی از افغان ستیزی ونژاد پرستانه عنوان کرده و تاکید دارند که گروه های سایبری این تبلیغات را به راه انداخته اند که حضور افغان ها را مخل امنیت ایرانیان معرفی کنند.
این در حالی است که این انتقادها متوجه افغان ها نیست، بلکه بدون توجه به افغان بودن آنها، با توجه به محدودیت های امکانات که در ایران به لطف جمهوی اسلامی ایجاد شده است و به واسطه تحریم ها که مشکلاتی را برای کشور به دنبال داشته است، بسیاری از کارشناسان هشدار می دهند که با توجه منابع محدود کشور دولت در این مورد باید با نهادهای بین الملی برای دریافت کمک مذاکره کند ودر عین حال نیروهای هوادار طالبان نیز میتوانند خطرات امنیتی به همراه داشته باشند. در عین حا نباید فراموش کرد که حکومت میخواهد از میان نیروهای پناهنده هم برای سرکوب تظاهرات داخلی و نیز در درگیریهای منطقه ای که قبلا به سپاه فاطمه مشهور بود بهره مند شود.
