هرچند حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه گفته است که ایران میز مذاکره گفتوگوهای برجامی را ترک نخواهد کرد، با این حال جوزف بورل مسوول سیاست خارجی اروپا گفته است که گفتوگوها برای احیای برجام به بنبست رسیده است. در صورتی که امیدها از احیای برجام از دست برود، شرایط برای نفت ایران سختتر خواهد شد. در این میان به نظر میرسد روسیه بیشترین ضربه را به کشور میزند .اگرچه ایران با گازپروم روسیه قراردادهای همکاری برای توسعه میادین نفت و گاز بسته، اما در مقابل روسیه در حال تصاحب تنها بازارهای نفت ایران است. علاوه بر آن روسیه در تلاش است که نفت خود را به اشکال مختلف صادر کند.
در حالیکه گفته میشود ایران از زمان روی کار آمدن دولت جو بایدن و کاهش اجرای تحریمها علیه تهران، سی و هشت میلیارد دلار، نفت به چین فروخته است و با انکه دولت بایدن تحریمهای ایالات متحده بر تجارت نفت ایران را لغو نکرده اما اجرای معاملات را تسهیل کرده است. اما به نظر میرسد اقدامات اخیر روسیه میتواند ضربه بزرگی به ایران وارد سازد به گزارش رسانه ها اخیرا شرکت ریستاد انرژی اعلام کرد که روسیه برنامه دارد که ۷۵ درصد از مسیر فروش نفتخام خود را تغییر بدهد. موضوعی که برای ایران که همچنان با تحریمهای آمریکا روبهرو است میتواند یک تهدید به شمار بیاید. زیرا روسیه در حال حاضر در حال فروش نفت خود به چین است که در دو سال گذشته مشتری نفت ایران با وجود تحریمهای آمریکا بوده است.
صادرات نفت روسیه به چین، ایران را در رقابتی نابرابر با روسیه در بازار چین قرار داده است. این رقابت باعث شده که ایران قیمتهای پیشنهادی را مرتبا بازبینی کرده و آنها برای رقابتی نگه دارد..در این بین، مسکو پس از اینکه با بایکوت و تحریم صادرات نفت از سوی اروپاییها به تلافی جنگ در اوکراین روبهرو شد، تلاش کرده است فروش به آسیا را افزایش دهد. پالایشگاههای خصوصی چین، خرید گریدهای نفتی روسیه مانند اسپو و اورال که با تخفیف عرضه میشوند را افزایش دادهاند.
در میانه گفتوگوهای برجام این امیدواری به وجود آمده بود که ایران بتواند نفت خود را علاوه بر اروپا به مشتریهای قدیمی خود مثل هند و ژاپن بفروشد. اما حالا به نظر میرسد که شرایط برای نفت روسیه در بازار هند مهیاتر شده و نفت روسیه راهی مطمئنتر برای تثبیت خود در این بازار یافته است. به نظر میرسد چین و هند در حال ذخیرهسازی نفت با تخفیف روسیه هستندهند ماه گذشته حدود ۷۶۰ هزار بشکه نفت از چین خریداری کرده است. چین هم خرید نفت از روسیه را به ۹۰۰ هزار بشکه در ماه گذشته افزایش داده است.و نشانههایی وجود دارد که تجارت جهانی نفت تبدیل به یک عملیات نفتشویی شود. یعنی نفتخام روسیه به چین و هند صادر شده و تبدیل به محصولاتی شود که در نهایت به اروپا میرسد. این شرایط رقابت را برای نفت ایران که تحریمها را به سختی دور میزند، سخت کرده است. ایران ناچار است که در شرایط ابهام در پرونده احیای برجام نفت خود را ارزان بفروشد و در حالتی در رقابت با روسیه قرار گرفته است.
شرایط سخت پیشروی اروپا در کنار افزایش نرخ تورم و سوخت باعث شده که تحلیلگران عنوان کنند که حتی در صورت اتفاق افتادن چنین سناریویی اروپا بر روی این اتفاق چشمپوشی کند. کارشناسان میگویند در شرایطی که اروپا در بحران انرژی است و تقاضا برای نفت بالاست، دنیا آماده پذیرش نفت ایران است. برخی گزارشها نشان میدهد که با قطع واردات نفت از روسیه توسط اروپا ظرفیت ۲ میلیون بشکهای باز شده است که بهترین زمان برای فروش نفت ایران به اروپاست. ضمن اینکه اگر تحریمها برداشته شود، مراودات بانکی تسریع مییابد و مسیر انتقال پول نفت تسهیل میشود. بی خردی حاکمان ایران در تعلیق مذاکرات هسته ای ماهانه حداقل پنج میلیارد دلار به کشور ضربه میزند و این ضربه بزرگی به اینده و توسعه کشور خواهد وزیر خارجه عراق با اشاره به تداوم مذاکرات ایران و عربستان گفت که این دو کشور درخصوص مسائل زیادی به توافق رسیدند.