عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در نشست علنی روز سه شنبه مجلس شورای اسلامی به بیان مشکلات و چالشهای بانک مرکزی پرداخت و نیز کوششهایی که برای موازنه ارزی و حفظ تعادل در بازار را انجام میدهد شرح داد .وی گفت: در سال 97 شرایط خیلی سختی را داشتیم اما باید گفت سال 98 یکی از سخت ترین سال های بعد از دوران انقلاب اسلامی بود، تحریم های تحمیلی در2 ساله گذشته بی سابقه و هوشمندانه بود.وی افزودهوشمندانه از این جهت بود که دولت آمریکا از همه ابزارهای خود استفاده کرد تا ایران را از درآمدهای بین المللی خود محروم کند و تمام منافذ بانکی و صادراتی ایران را مختل کند. این اقدامات در چارچوب هدف فروپاشی اقتصادی کشور و نرسیدن به چهلمین سال انقلاب اسلامی بود.
همتی گفت مااکنون در موقعیتی قرار داریم که دست برتر نسبت به آمریکا را داریم، زیرا اکنون آن ها به چیزی گرفتار هستند که می خواستند ایران درگیر آن شود وی افزوداقتصاد جدا از روند سیاسی نیست در سال 97 در خوشبینانه ترین حالت نرخ های نجومی برای تورم و ارز پیش بینی می شد که با تدبیر رهبری، ایستادگی مردم و مدیریت مسئولان نرخ های نجومی محقق نشد.وی با اشاره به آمارهای رشد اقتصادی، گفت تحریم ها تاثیر بسیاری بر شاخص های رشد اقتصادی داشت به طور مثال ما در سال 97، بالغ بر 107 میلیارد دلار درآمد حاصل از نفت داشتیم که درسال 98 به کمتر از 20 درصد این رقم دست پیدا کردیم.همتی افزود واردات در سال 97 بالغ بر 78 میلیارد دلار بود که در سال گذشته 42 میلیارد دلار واردات داشتیم.در عین حال که می دانیم تحریم تاثیر بسیاری بر اقتصاد دارد و می تواند تهدید و شوک تورمی به دنبال داشته باشد آن را فرصتی برای تولید ملی و عدم وابستگی به درآمدهای نفتی می دانیم.
همتی تاکید کرد: با گذشت 2 ماه ونیم از سال 99 و با وجود شرایط سخت توانستیم 4 میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه کارخانجات با کمک صادرات غیرنفتی فراهم کنیم.همتی گفت . با وجود ادامه فشار حداکثری اقتصادی آمریکا بر ایران در سال گذشته 43 میلیارد دلار واردات داشتیم که این به معنای شکست سیاست های آمریکا بود.وی گفت: کشورهای دوست از جمله کره و عراق به خاطر فشار آمریکا بر بانک هایشان اجازه نداشتند منابع ارزی ایران را در اختیار ما بگذارند، ذخایر ارزی بانک مرکزی خوب و کافی است اما اجازه دسترسی به آن ها را نداریم برای رفع این موضوع در حال مذاکره هستیم تا منابع را در اختیار بگیریم این مسئله در سال 98 وجود نداشت و توانستیم 4.5 میلیارد دلار دارو علاوه بر تولیدات داخلی وارد کشور کنیم امیدواریم این روند بهتر شود.
همتی با اشاره به شرایط تورمی حاکم بر کشور، گفت: باید رابطه بانک مرکزی و دولت اصلاح شود، نرخ تورم در 5 سال گذشته به طور میانگین 20 درصد و میانگین رشد نقدینگی در طول این 5 سال 25 درصد ارزیابی می شود اما میانگین رشد نقدینگی در سال های گذشته 27 درصد برآورد شد که علت آن را رابطه میان دولت و سیستم بانکی می دانیم.همتی مطرح کرد: باید دو چیز را اصلاح کنیم یکی در رابطه با دخل و خرج دولت با بانک مرکزی و به درستی هم آقای رئیس جمهور چند روز پیش گفتند که نیاز نداریم دست در جیب بانک مرکزی کنیم اگر دولت به این نتیجه برسد که دست در جیب بانک مرکزی نکند و اگر ما بتوانیم تولید ناترازی بانک ها را اصلاح کنیم مطمئن باشید که ما بر نقدینگی و تورم فائق خواهیم آمد.
وی ادامه داد: این تصمیمی است که دولت و بانک مرکزی گرفته است و ما این موضوع را شروع کردیم و اولین مرحله آن 2، 3 روز پیش با حراج اوراق خزانه شروع شد، به نظر من بهترین روش است برای اینکه در شرایطی که دولت مشکل نقدینگی دارد البته تاکید می کنم که نمایندگان و دولت هزینه ها را کنترل کنند. معنا ندارد در کشور هزینه افزایش پیدا کند.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: برای کنترل بازار ارز در سال های گذشته به طور متوسط سالی 18 میلیارد دلار ارز به بازار تزریق می شد، اما ما در طول 2 سال گذشته یک دلار هم به بازار تزریق نکردیم و حتی یک میلیارد دلار ارز از بازار خرید داشتیم.
وی افزود: کنترل ارز شاکله اصلی کنترل اقتصاد در کشور است و ما برای مدیریت بازار ارز و اصلاح نظام پولی و بانکی اقدامات خوبی انجام دادیم.وی درخصوص برنامه بانک مرکزی برای مبارزه با پولشویی و رانت های ارزی گفت: امروز هیچ شخص و سازمانی نمی تواند بدون هماهنگی با بانک مرکزی مبالغ بزرگ را جابجا کند و سیاست های کنترلی ما در این زمینه ادامه خواهد داشت.
همتی در حالی این سخنان را بیان میکند که بازار ارز در ماه گذشته حداقل با بیست درصد افزایش قیمت روبرو بوده و دولت هم برای حل بدهی خود قصد انتشار اوراق قرضه را گرفته و میزان تورم هم برخلاف اماری که همتی داده نزدیک به چهل درصد میباشد. علاوه براین با کاهش سود بانکی که زیر قیت و نرخ تورم عملا سرمایه ها در حال خارج شدن از بانکها و ورود به بازارهای دیگر شده است .مصاحبه های متعدد همتی و بیانیه های اینستا گرامی وی نشان میدهد که وی بشدت نگران خیزش قیمت ارز در بازار است و تلاش میکند از جنبه روانی بازار را مدیریت کند .
