در حالی که انتقادها به خاطر آغاز به کار در تهران وجود دارد و دولت روحانی به خاطر دستور وی به آغاز به کار برخی ادارات، کارگاهها و اصناف همچنان مورد انتقاد قرار دارد، حسن ورحانی روز یکشنبه در جلسه ستاد ملی مدیریت و مقابله کارونا از آغاز به کار کسبوکارهای کمریسک در تهران از روز شنبه خبر داد. وی همچنین در خصوص مجوزهای داده شده برای تردد بین شهرستانها، اعلام کرد تردد بین شهرستانهای استانها اغاز شده و تردد بین استانها هم از اول اردیبهشت مجاز خواهد شد.
رئیس جمهور از اقدام وزارت بهداشت برای هماهنگی با اصناف برای ثبت نام در سامانهی وزارت بهداشت نیز خبر داد و از کسبه و فعالان اقتصادی خواست که با ثبت نام در سامانهی وزارت بهداشت، در ارتباط با وزارت بهداشت قرار گیرند و از این طریق به کشور خدمت کنند.
وی اظهار داشت در پایان دوره افراد و بنگاههای که در این زمینه خوب عمل کردهاند به مردم معرفی خواهند شد تا مردم بدانند کدام بنگاهها و کسبوکارها بیشتر برای سلامت مردم و جامعه تلاش کردند و این مسیر ادامه پیدا خواهد کرد.
البته کارشناسان و تحلیلگران معتقدند دولت از هر رفتاری برای تولید رانت و خارج کردن مسیر فعالیتها از مسیر عادی اقدام میکند. به گفته کارشناسان در شرایطی که زمینهی تولید فساد در فعالیتهای اقتصادی بالاست، این اقدام دولت میتواند زمینهسار تولید رانت برای برخی کارگاهها و کسبوکارها شود.
رئيس جمهور در ادامه در خصوص کسبوکارهای پرریسک اظهار داشت وزارت بهداشت همراه با وزارت صمت در حال برنامهریزی هستند که این طرحها و پروتکلها را هرچه سریعتر اماده کنند.
برخی از مشاغل در تهران به شکل خیلی محدودی این پروتکلها را دریافت و فعالیتهای خود را با پروتکلهای بسیار محدودکننده آغاز کردهاند. کارشناسان اعتقاد دارند محدودیتهای گستردهای که برای آغاز به کار این مشاغل ایجاد شده است، آنقدر حضور در این مکانها را برای مردم سخت خواهد کرد که احتمالا با وجود راهاندازی این فروشگاهها مردم ترجیح خواهند داد حتی با وجود راهاندازی کسبوکار حضوری، عمده معاملات و خریدوفروش خود را به صورت اینترنتی انجام دهند.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره و تاکید بر ضرورت مراعات پروتکل های بهداشتی در وسایل نقلیه عمومی، اظهار داشت قرار شده وسایل نقلیه عمومی در ابتدا و پایان کار ضدعفونی شود. وی در عین حال با تاکید بر اینکه فاصلهی اجتماعی باید در وسایل نقلیه عمومی مراعات شود افزود مسافران وسایل عمومی حق دارند از راننده بخواهند به اندازه مسافر سوار کنند. این سخنان رئیس جمهور مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران قرار گرفته است. کارشناسان اعتقاد دارند در واقع با شلوغ شدن وسایل عمومی و استفاده گسترده از آن است که آلودگی افزایش مییابد ضدعفونی کردن وسائل نقلیه در ابتدا و پایان فعالیت، تنها یک فعالیت نمایشی است و کمکی به کاهش آلودگی نميکند.
ضمن اینکه مسافران قادر به این نیستند که رانندههای وسائل نقلیه را به مراعات فاصله اجتماعی مجبور کنند و صرفنظر از این که این کار توسط مسافران امکانپذیر باشد یا خیر، چنین اقدامی نه با خواهش مسافران از رانندهها، بلکه با استقرار یک مامور در وسایل نقلیه عمومی شدنی و امکانپذیر است.
حسن روحانی در ادامه اظهاراتش از مردم خواست به جای وسایل نقلیه عمومی از وسایل نقلیه شخصی استفاده کنند.
این پیشنهاد غیرعملی درحالی توسط رئیس جمهور مطرح میشود که بسیاری از استفادهکنندههای مترو اتوبوس قشر ضعیف جامعه هستند و اتومبیل ندارند که بخواهند از آن استفاده کنند.
رئیس جمهور در خصوص برگزاری اجتماعات حضوری به مناسبت ماه رمضان نیز خاطرنشان کرد اگر شرایط به همین منوال ادامه یابد در سال جاری در ماه رمضان اجتماعات حضوری وجود نخواهد داشت.
وی افزود در نشست روز یکشنبه تاکید شده است اگر شرایط به همین صورت که امروز مشاهده میشود ادامه یابد، اجتماع حضوری برگزار نخواهد شد و صدا و سیما و شبکههای اجتماعی مجازی باید وظیفهی برگزاری اجتماعات را به عهده بگیرند. وی در عین حال اعلام کرد تصمیمگیری نهایی در باره این موضوع در جلسات آینده برگزار خواهد شد.
نکته این است که بسیاری از این اجتماعات نه توسط دول، بلکه در منازل برگزار میشود و دولت به جای این اقدامات باید همچنان اقدامات آموزشی خود را ادامه دهد و با گوشزد کردن خطرات این اجتماعات از برگزاری خصوصی این تجمعات جلوگیری کند.
حسن روحانی وزارت بهداشت را تصمیمگیرندهی اصلی در خصوص آغاز فعالیتها را در اماکن بیمارستانی عنوان کرد و تاکید کرد محدودیتهای درمانی مبنای اصلی تصمیمگیری دولت و وزارت بهداشت است. وی همچنین فراهم بودن امکان تست آزمایشگاهی را از دیگر عوامل تاثیرگذار بر تصمیم وزارت بهداشت در خصوص آزادسازی فعالیتها و کسبوکارها دانست و گفت وزارت بهداشت برای آغاز فعالیتها، علاوه بر امکانات درمانی بیمارستانی، توانایی وزارت بهداشت از حیث آزمایشگاهها و قدرت و توانایی انجام تست را نیز در نظر میگیرد.
وی در ادامه و در حالی که در هفته گذشته بارها از نزولی بودن روند بیماری صحبت کرده بود روز یکشنبه اعلام کرد وزارت بهداشت باید نزولی بودن روند بیماری را نشان دهد و اگر روند بیماری صعودی است جای نگرانی است و باید اقدامات لازم صورت پذیرد.
وی همچنین مردم ایران را دارای فرهنگی بالا ارزیابی کرد و گفت با توجه به اینکه رفتار مردم در زمانی که محدودیتها اعمال شده، با زمانی که محدودیتی وجود نداشت تقاوت معنیداری نداشته اظهار داشت اگر حقایق به زبان ساده برای مردم عنوان شود نیازی به بگیر و ببند نیست.
به گفتهی تحلیلگران آن چیزی که روحانی به آن توجه نمیکند این است که مردم به این علت در ماههای اخیر رعایت کردند که پای جان و سلامت آنها در میان بود و با توجه به سهلگیری دولت و گیجی دولت در خصوص رسیدگی به وضعیت و امکانات ضعیف دولت برای ایجاد محدودیت و نیز رسیدگی به بیماران، مردم به خوبی میدانستند دولت توان رسیدگی به وضعیت مردم در صورت وخیم شدن اوضاع را ندارد.
در واقع به گفتهی تحلیلگران رفتار مناسب مردم به خاطر ناتوانی و ناکارامدی دولت است نه لزوما تشخیص فرهنگی خود مردم.
وی در پایان با بیان اینکه شرایط ایران از اروپا بهتر است گفت بسیاری دوست ندارند وضع ایران از اروپا بهتر باشد.
روحانی اظهار داشت مردم ایران در خصوص کرونا دست به دست هم دادند اما اروپاییها این کار را نکردند. وی همچنین گفت اروپاییها میتوانند با مردم ایران تماس بگیرند و بینند چقدر وضع ایران از اروپا بهتر است.
کسی باور نمیکند که میزان مرگ و میر در ایران پایینتر از کشورهای پیشرفتهی اروپایی و امریکا باشد.و دولت امار را کنترل میکند .در عین حال باید توجه داشت که شیوع بیماری در ایران یک ماه از اروپا زودتر بوده و به واقع مرگ و میرهای ایران و شدت بیماری در ایران در دو ماه پیش صورت گرفته و با محدودیتهای اعمالشده تا حدودی تخفیف یافته است. در عین حال، مردم ایران بسیار بیشتر و زودتر از اروپا محدودیتهای ارتباطی و تماسی را آغاز کردند که این محدودیتها به شدت بر شیوع مراحل بعدی بیماری تاثیر داشته است. در همان حال سبک زندگی ایرانیها و بهداشت فردی و شستوشوی روزانه و مستمر از جمله دیگر مواردی است که به گفتهی کارشناسان بر پایین تر بودن تعداد مبتلایان و نیز میزان مرگ و میر پایینتر در ایران تاثیر داشته است.
