حسن روحانی رییس جمهور، پس از یک هفته از سکوت و بیخبری در خصوص سرنگونی هواپیمای مسافربری اکراینی، روز سهشنبه همانطور که سخنگوی دولت وعده داده بود، در خصوص هواپیمای مسافربری اظهاراتش را بیان کرد. وی در مهمترین فراز از سخنان خود ضمن اینکه شلیک اشتباه به هواپیمای مسافربری را نابخشودنی خواند، تاکید کرد در اقدام به شلیک به هواپیمای مسافربری فقط یک فرد خطاکار نیست و در گزارشی دقیق باید تمام کسانی که در این اتفاق دست داشتهاند به اطلاع مردم برسد.
رییس جمهور یادآور شد به دلیل آشنایی نسبی با مساله پدافند هوایی، تاکید میکند که در این داستان فقط یک فرد مقصر نیست. وی افزود علاوه بر کسی که دکمه را فشار داده، دیگرانی هم هستند که این مساله باید با صداقت برای مردم بیان بشود.حسن روحانی خاطرنشان کرد هرکس در حدی که در این حادثه مقصر یا قاصر بوده باید معرفی شود و به مجازات برسد.وی افزود قوه قضاییه باید یک دادگاه ویژه با یک قاضی عالیرتبه و دهها کارشناس برای بررسی سانحه سرنگونی هواپیما تشکیل دهد. روحانی همچنین خاطرنشان کرد که این پرونده عادی و معمولی نیست و تمام دنیا به این دادگاه نگاه خواهند کرد.
این در حالی است که قوه قضائیه پیش از این اعلام کرده بود در خصوص پروندهی سرنگونی هواپیما تعدادی دستگیر شدهاند. رئیس قوه قضائیه همچنین دادگاه ویژه نظامی را نیز مامور بررسی دلایل وقوع حادثه و بررسی پرونده سرنگونی هواپیما کرده است. این، همان دادگاهی است که حادثه کوی دانشگاه و نیز را مورد بررسی قرار داده و البته متهمان را نیز تبرئه کرده است. حسن روحانی در بخش دیگری از اظهاراتش با تاکید بر اینکه به محض اطلاع از مشکوک بودن حادثه سرنگونی هواپیما تلاش کرده تا به دقت دلایل وقوع حادثه بررسی شود، از همکاری خوب نیروهای مسلح در رابطه با کشف موضوع خبر داد و اظهار داشت بلافاصله بعد از آن مشخص شد که خطایی بسیار دردناک و نابخشودنی انجام شده است. روحانی افزود به محض اطلاع به مسوولان اعلام کرده است که بلافاصله به مردم اطلاع دهند.رئیس جمهور تاکید کرد بعد از این که مشخص شد خطای انسانی منجر به این فاجعه شده غم مردم چندین برابر شد.حسن روحانی همچنین صراحت نیروهای مسلح در اعتراف به اشتباه و عذرخواهی از مردم را گام مثبت مناسبی دانست و اظهار داشت گامهای بعدی هم باید برداشته شود
.اشاره حسن روحانی به نیروهای مسلح در حالی عنوان می شود که بنا به گفتهی سپاه این اقدام توسط سپاه صورت گرفته و نمیتوان در حالت عادی آن را به کل نیروهای مسلح تعمیم داد، اما تاکید منتقدان و برخی ناظران بر اینکه مسئولیت این کوتاهی متوجه آیتالله خامنهای به عنوان فرمانده کل قوا است، به نظر میرسد که ممکن است هدف از این اشاره این بوده باشد که این خطا در حد سپاه متوقف نماند. روحانی افزود باید معلوم شود چه کسانی دخیل بودند و چه شرایط پیش آمده که این اشتباه صورت گرفته است.
وی همچنین از مسئولین خواست تا دلیل طولانی شدن پروسه علت سرنگونی هواپیما را توضیح دهند. اظهارات حسن روحانی بار دیگر شگفتی همه را برانگیخته است. اینکه وی به جای پاسخگویی در جایگاه معترض، شاکی و پرسشگر قرار گرفته و به جای اینکه خود به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی و همچنین به عنوان رئیس دستگاه اجرای کشور دلایل وقوع حادثه را برای مردم توضیح دهد، موضوع را به دیگر مسئولان محول کرده تا توضیحات لازم را برای مردم بدهند، موجب تعجب شده است. وی در این خصوص خود را نماینده ملت نامید و اظهار داشت به عنوان نماینده ملت مساله را دنبال خواهد کرد و از مسئولین میخواهد تا جزيیات را برای مردم توضیح دهند. وی همچنین در این خصوص به مساله امنیت فضایی ایران اشاره کرد و تاکید کرد گرچه جان ۱۷۶ نفر برای جمهوری اسلامی اهمیت دارد، اما موضوع امنیت فضای ایران هم موضوع بااهمیتی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. روحانی همچنین تاکید کرد مردم باید مطمئن شوند که چنین حوادثی تکرار نخواهد شد. وی خاطرنشان کرد این حادثه بینظیر بوده و هیچوقت نبوده که یک مسئول و یا افسر پدافندی در کشور نسبت به هواپیمای مسافری آن هم در پایتخت و در مرکز کشور و در کنار فرودگاه بینالمللی چنین خطایی را مرتکب شده باشد.
این در حالی است که جمهوری اسلامی تاکنون در موقعیت این چنینی قرار نگرفته که بتوان تخمین زد آیا در زمینهی پدافند هوایی از دقت کافی برخوردار است یا خیر.
در زمان جنگ، علاوه بر آنکه پدافند موشکی ایران طبق گفته مسئولین مربوطه، به اندازه امروز پیشرفته نبود، پروندهی چندان موفقیتآمیزی نیز نداشت. سردار بابایی از جمله قربانیان پدافند خودی در دوران جنگ است و پدافندهای نظامی ایران در دوران جنگ در خصوص حملات هوایی عراق به شهرهای مختلف کشور نیز کمتر موفقیتآمیز بود و معمولا نمیتوانست مانع از بمباران و موشکباران شهرهای ایران شود. بنا براین بر خلاف آنچه که حسن روحانی ادعا میکند، جمهوری اسلامی و نیروی نظامی ایران تاکنون فضای زیادی برای نشانادن قدرت پدافندی خود نداشته که وی بتواند ادعا کند حملات پدافندی جمهوری اسلامی تاکنون همواره موفقیتآمیز بوده است.