رد دعوت تهران از سوی وزیر خارجه لبنان در بحبوحه فشارها برای خلع‌سلاح حزب‌الله

وزیر خارجه لبنان، یوسف رجی، در یک موضع‌گیری دیپلماتیک قابل توجه، دعوت همتای ایرانی خود، عباس عراقچی، برای سفر به تهران را در شرایط کنونی رد کرد. این اقدام، که نشانۀ تعمیق تنش‌ها در روابط رسمی بیروت و تهران است، در حالی صورت می‌گیرد که لبنان تحت فشار شدید برای اجرای طرح خلع‌سلاح حزب‌الله قرار دارد.

بر اساس بیانیۀ وزارت خارجه لبنان، رجی در پاسخ به دعوت رسمی عراقچی، تأکید کرده است که این رد به معنای نفی گفت‌وگو نیست. او پیشنهاد کرد که مذاکرات دوجانبه با جمهوری اسلامی باید در یک کشور ثالث و بی‌طرف انجام شود و مهم‌تر از آن، بر پایه احترام کامل به استقلال و حاکمیت لبنان و پرهیز از هرگونه مداخله در امور داخلی آن باشد.

این تبادل پیام‌ها یک هفته پس از آن صورت گرفت که وزیر خارجه لبنان به صورت علنی در شبکه ایکس، از اظهارات علی‌اکبر ولایتی، مشاور ارشد علی خامنه‌ای، انتقاد کرده و مجدداً خواستار عدم دخالت جمهوری اسلامی در امور لبنان شده بود. ولایتی اخیراً گفته بود که «امروز وجود حزب‌الله از آب و نان برای لبنان ضروری‌تر است» و بر حمایت جمهوری اسلامی از این گروه تأکید کرده بود.

رجی در نامۀ خود، ضمن اعلام آمادگی برای آغاز مرحله‌ای تازه از روابط، شرط اساسی لبنان را «حق انحصاری دولت، از طریق ارتش ملی‌اش، برای حمل سلاح و تصمیم‌گیرندۀ یگانه در امور جنگ و صلح» عنوان کرد. این موضع‌گیری مستقیماً در تضاد با وضعیت حزب‌الله، گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی، قرار می‌گیرد که آمریکا آن را یک سازمان تروریستی می‌داند.

رد این دعوت در شرایطی حساس انجام شده است که لبنان زیر فشار نقشه‌راهی مورد حمایت آمریکا برای خلع‌سلاح حزب‌الله قرار دارد. نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، هفته گذشته اعلام کرد که ارتش باید روند برچیدن زیرساخت‌های نظامی حزب‌الله در جنوب رود لیتانی را تکمیل کند.

روابط رسمی تهران و بیروت بر سر موقعیت حزب‌الله در ماه‌های اخیر پرتنش بوده است. پیش از این، جوزف عون، رئیس‌جمهور لبنان، از لحن تند خود در ملاقات با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، خبر داده بود. در مقابل، مقامات جمهوری اسلامی در موضوع لبنان موضع‌گیری دوگانه‌ای دارند؛ در حالی که عراقچی در شبکه‌های اجتماعی ادعای عدم دخالت در امور داخلی لبنان را مطرح می‌کند، مشاور رهبر جمهوری اسلامی علناً بر اهمیت وجود حزب‌الله و حمایت تهران از آن تأکید می‌ورزد.