کانادا اعلام کرده است که در سال جاری میلادی چندین «تهدید بالقوه مرگبار» منتسب به جمهوری اسلامی ایران را در خاک خود شناسایی و خنثی کرده است؛ تهدیدهایی که مخالفان سیاسی تهران و افرادی را هدف قرار داده بود که از نگاه حکومت ایران «دشمن» تلقی میشوند. این اظهارات را دن راجرز، رئیس آژانس اطلاعات امنیت کانادا، در سخنانی بیسابقه مطرح کرده؛ سخنانی که بازتاب گستردهای در رسانههای بینالمللی داشته است.
راجرز که حدود ده ماه از انتصاب او میگذرد، در گزارشی درباره تازهترین چالشهای امنیتی کانادا توضیح داد که نهاد تحت امرش طی یکسال گذشته مجبور شده اولویتهای عملیاتی خود را به دلیل «اقدامات سرویسهای امنیتی ایران و نیروهای نیابتی آن» تغییر دهد. به گفته او، این تهدیدها در چندین مورد شامل «شناسایی، تحقیق و خنثیسازی عملیات بالقوه مرگبار» علیه افراد مقیم کانادا بوده، عملیاتی که اگر متوقف نمیشد میتوانست به قتل شهروندان در خاک این کشور منجر شود. این نخستین بار است که بالاترین مقام امنیتی کانادا، بهطور علنی دخالت این آژانس در حفاظت مستقیم از منتقدان ایرانی ساکن کانادا را تأیید میکند.
در همین گزارش، راجرز به جنبه دیگری از تهدیدات امنیتی اشاره کرد: افزایش نگرانکننده حضور نوجوانان در پروندههای تروریسم. او گفت نزدیک به یکدهم تمام تحقیقات تروریستی کانادا اکنون شامل افراد زیر ۱۸ سال است و افراطگرایی آنلاین به روندی خطرناک تبدیل شده که نوجوانان را به سمت خشونت سوق میدهد. آژانس امنیت کانادا تنها از سال ۲۰۱۴ تاکنون ۲۴ حمله خشونتآمیز افراطی را ثبت کرده که ۲۹ کشته و بیش از ۶۰ زخمی برجای گذاشته است.
راجرز به نمونههایی از این موارد اشاره کرد: بازداشت نوجوانی در مونترال بهاتهام برنامهریزی حمله به نفع داعش، بازداشت یک نوجوان ۱۵ ساله دیگر در ادمونتون به دلیل نگرانی از ارتباط با شبکههای خشونتطلب برونمرزی، و بازداشت دو نوجوان در اتاوا که مظنون به توطئه برای حمله گسترده علیه جامعه یهودیان بودند. به گفته او، تنها در سالهای اخیر دستکم ۲۴ اقدام خشونتآمیز افراطی با دخالت این آژانس خنثی شده است.
اما نقطه تمرکز اصلی گزارش، نقش جمهوری اسلامی در تهدیدهای امنیتی کانادا و سایر کشورهای غربی بود. راجرز تأکید کرد که آژانس امنیت کانادا در کنار مقابله با فعالیتهای چین و هند، اکنون بیش از گذشته ناچار است بر «سرکوب فرامرزی» جمهوری اسلامی تمرکز کند؛ سرکوبی که شامل تلاش برای ارعاب، ربایش یا حتی ترور مخالفان در خارج از مرزهای ایران است. او بار دیگر تصریح کرد که در چندین مورد، تهدیدهای بالقوه مرگبار علیه شهروندان یا مقیمان کانادا مستقیماً توسط عوامل جمهوری اسلامی یا گروههای نیابتی آن هدایت شده است.
این هشدارها در زمینهای مطرح میشود که روابط اتاوا و تهران سالهاست بهشدت تیره شده است. کانادا در سال ۲۰۱۲ روابط دیپلماتیک با ایران را قطع کرد و سال گذشته نیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار داد؛ اقدامی که واکنش شدید جمهوری اسلامی را به دنبال داشت. این در حالی است که بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی در سالهای اخیر بارها نسبت به نقش تهران در برنامهریزی اقدامات تروریستی در خاک آنها هشدار دادهاند.
نمونههای این پروندهها متعدد است: از خنثیسازی طرح ترور سفیر اسرائیل در مکزیک توسط نیروهای امنیتی مکزیک، گرفته تا شناسایی شبکههای وابسته به ایران در اروپا، و همچنین گزارش بریتانیا که تأیید میکند دستکم ۲۰ طرح ترور یا ربایش مرتبط با تهران از سال ۲۰۲۲ در خاک این کشور کشف و متوقف شده است. در برخی از این موارد، روزنامهنگاران فارسیزبان مستقر در لندن نیز هدف قرار گرفته بودند.
در گزارشهای امنیتی گروه هفت نیز تأکید شده که فعالیتهای جمهوری اسلامی، از عملیات ترور و خرابکاری گرفته تا جاسوسی سایبری و تلاش برای تأثیرگذاری سیاسی، بهطور مستقیم حاکمیت ملی کشورها را تهدید میکند. کشورهای عضو این گروه همراه با متحدانشان در بیانیهای مشترک هشدار دادهاند که تهران بهطور فزایندهای تلاش کرده مخالفان سیاسی را در خارج از ایران هدف قرار دهد و حتی پروژههای آدمربایی را برنامهریزی کرده است.
در کانادا نیز سایه این تهدیدها سالهاست سنگین است. نمونه بارز آن زمانی بود که پلیس کانادا اروین کاتلر، وزیر پیشین دادگستری این کشور را از یک تهدید جدی برای ترور آگاه کرد؛ تهدیدی که بنا بر گزارشها توسط مأموران جمهوری اسلامی طراحی شده بود. پلیس کانادا در آن پرونده رد دو مظنون را شناسایی کرد و تدابیر حمایتی فوری به اجرا گذاشته شد.
در کنار تهدیدات ایران، رئیس آژانس اطلاعات امنیت کانادا همچنین از تلاشهای روسیه برای دسترسی پنهانی به اطلاعات و فناوریهای کانادایی پرده برداشت. به گفته او، شبکههای پوششی وابسته به مسکو با استفاده از شرکتهای ظاهراً اروپایی سعی داشتند محصولات حساس کانادایی را خریداری کنند، اما هشدارهای امنیتی باعث توقف این معاملات شد.
در مجموع، سخنان اخیر رئیس آژانس اطلاعات امنیت کانادا تصویری نگرانکننده از محیط امنیتی این کشور ارائه میدهد؛ محیطی که در آن، ترکیبی از افراطگرایی داخلی، تهدیدهای خارجی، و اقدامات برونمرزی جمهوری اسلامی، دستگاه امنیتی کانادا را به تغییر اولویتها و افزایش تمرکز بر حفاظت از مخالفان، اقلیتها و جامعه مدنی واداشته است.
