به گزارش خبرگزاری رویترز، انتخابات پارلمانی عراق روز سه‌شنبه در سراسر این کشور برگزار شد تا ۳۲۹ عضو جدید مجلس قانون‌گذاری انتخاب شوند. کمیسیون عالی مستقل انتخابات اعلام کرد که رأی‌گیری از صبح آغاز شده و تا ساعت شش عصر ادامه خواهد داشت. به گفته مسئولان انتخاباتی، بیش از ۲۱ میلیون شهروند واجد شرایط رأی دادن هستند، در حالی که پیش از این، رأی‌گیری ویژه نیروهای نظامی، امنیتی، پیشمرگه و نیروهای حشد شعبی به‌صورت الکترونیکی انجام شده بود.
به نوشته رویترز، این انتخابات، ششمین دوره پارلمانی عراق از زمان سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ است؛ انتخاباتی که بسیاری از ناظران آن را فراتر از یک رویداد سیاسی عادی و در واقع آزمونی برای آینده استقلال و مشروعیت نظام سیاسی عراق می‌دانند.
محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر کنونی عراق که از سال ۲۰۲۲ در قدرت است، در پی آن است که با پیروزی در این انتخابات، برای بار دوم سکان دولت را در دست گیرد. اما در جامعه‌ای که فساد ساختاری، بیکاری گسترده و ضعف خدمات عمومی اعتماد مردم را از میان برده، بسیاری از رأی‌دهندگان، این انتخابات را تکرار چرخه‌ای می‌دانند که نتیجه‌اش، تقسیم مجدد قدرت و ثروت نفتی میان همان احزاب سنتی است.
به گزارش رویترز، کمیسیون انتخابات اعلام کرده که بیش از ۷۷۰۰ نامزد از جمله ۲۲۴۸ زن در رقابت حضور دارند و نزدیک به ۴۰ درصد از آن‌ها زیر ۴۰ سال سن دارند. این میزان مشارکت نسل جوان در فهرست نامزدها، به نوشته رویترز، نشان‌دهنده تلاش نسل جدید برای به چالش کشیدن سلطه سیاسی شبکه‌های فرسوده قدرت است.
در میان گروه‌های سیاسی، ائتلاف «بازسازی و توسعه» به رهبری السودانی، کارزار خود را بر بهبود خدمات، مبارزه با فساد و تقویت اقتدار دولت متمرکز کرده است. در مقابل، ائتلاف «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی، نخست‌وزیر پیشین، یکی از رقبای اصلی او در میان گروه‌های شیعی است. منتقدان می‌گویند سیاست‌های فرقه‌گرایانه دوران مالکی زمینه‌ساز ظهور داعش در سال ۲۰۱۴ بود. در کنار این دو جریان، ده‌ها حزب شیعی دیگر وابسته به جمهوری اسلامی و گروه‌های مسلح همسو با تهران نیز در قالب فهرست‌های جداگانه وارد رقابت شده‌اند.
به نوشته رویترز، روزنامه‌های عراقی گزارش داده‌اند که بیش از ۲۰ حزب وابسته به گروه‌های مسلح تحت حمایت تهران در انتخابات شرکت کرده‌اند؛ احزابی که حضورشان نگرانی از نفوذ فزاینده جمهوری اسلامی در بغداد را دوچندان کرده است.
در جبهه اهل‌سنت، حزب «تقدم» به رهبری محمد الحلبوسی، رئیس پیشین پارلمان، مهم‌ترین نیروی سیاسی به شمار می‌رود. این حزب شعار بازسازی نهادهای دولتی و تقویت جوامع سنی‌نشین را سر می‌دهد. در اقلیم کردستان نیز حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی همچنان بر دولت محلی تسلط دارد و برای افزایش سهم خود از درآمدهای نفتی تلاش می‌کند، در حالی که حزب اتحاد میهنی کردستان به رهبری بافل طالبانی، با تمایل به نزدیکی بیشتر به بغداد، رقیب اصلی آن محسوب می‌شود.
به گزارش رویترز، در سوی دیگر میدان، جریان مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه، انتخابات را تحریم کرده و دلیل آن را فساد گسترده در ساختار سیاسی اعلام کرده است. با این حال، این جریان همچنان از طریق منصوبان خود در دولت، نفوذ قابل توجهی در ساختار قدرت دارد.
تحلیل‌گران معتقدند که این انتخابات در واقع آزمونی برای توازن قدرت در منطقه نیز هست. در شرایطی که نفوذ جمهوری اسلامی در محور موسوم به «مقاومت» در دو سال گذشته به‌دلیل شکست‌های نظامی و سیاسی در لبنان، سوریه و در جریان جنگ دوازده‌روزه با اسرائیل تضعیف شده، بغداد به آخرین و حیاتی‌ترین پایگاه نفوذ منطقه‌ای تهران بدل شده است. ایران اکنون با تقویت نیروهای نیابتی و حضور سیاسی گروه‌های وابسته، می‌کوشد از عراق به عنوان مسیر تنفس اقتصادی و راهی برای دور زدن تحریم‌های غرب استفاده کند.
به نوشته رویترز، دولت آینده عراق با چالشی دوگانه روبه‌روست: از یک سو باید میان فشار واشنگتن برای مهار شبه‌نظامیان نزدیک به تهران و تهدیدهای مستقیم اسرائیل در صورت تداوم فعالیت آن‌ها تعادل برقرار کند، و از سوی دیگر در داخل کشور با مطالبات عمومی برای اصلاحات واقعی و مقابله با فساد مواجه است. کارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم نفوذ گروه‌های مسلح و وابستگی بخشی از ساختار سیاسی به جمهوری اسلامی، می‌تواند مانع اصلی در مسیر حاکمیت ملی واقعی عراق باشد.
در چنین فضایی، انتخابات ۲۰۲۵ عراق بیش از هر چیز میان دو مسیر متضاد تعریف می‌شود: بازتولید وابستگی به محورهای خارجی یا آغاز دشوار استقلال سیاسی. نخست‌وزیر آینده، فارغ از گرایش سیاسی‌اش، ناگزیر است با سه آزمون سرنوشت‌ساز روبه‌رو شود — مهار گروه‌های مسلح و بازگرداندن اقتدار دولت، بازسازی اعتماد عمومی از طریق اصلاحات واقعی، و ایجاد توازن پایدار در روابط میان ایران، ایالات متحده و شرکای غربی بغداد.
به گزارش رویترز، عراق در طول دو دهه گذشته صحنه ائتلاف‌ها، بحران‌ها و مصالحه‌های بی‌پایان بوده است. حال، انتخابات تازه می‌تواند سرنوشت این کشور را میان تداوم نفوذ نیروهای خارجی یا آغاز استقلالی واقعی رقم بزند؛ انتخابی دشوار برای ملتی که هنوز میان امید و ناامیدی، در جست‌وجوی حاکمیتی ملی و پایدار است.
