حسن روحانی: بهار ۱۴۰۰ یک امضا تا رسیدن به توافق مطلوب فاصله بود، اما داخلی‌ها نگذاشتند

حسن روحانی روز دوشنبه اول اردیبهشت‌ماه، در دیدار اعضای شورای مرکزی مجمع ایثارگران گفت: باید از فرصت پیش‌آمده برای مذاکرات حداکثر استفاده را ببریم. وظیفه اصلی همه ما این است که نگذاریم جنگ شود، نه اینکه از جنگ بترسیم بلکه جنگ به نفع آمریکا و ایران و منطقه نیست. مردم و نظام در دو مقطع سال‌های ۸۲ و ۹۲ مانع جنگ شدند. نگذاریم بهانه در اختیار ترامپ قرار بگیرد، نگذاریم نتانیاهو از شرایط فعلی منطقه به نفع صهیونیسم و علیه ملت ایران و کشورهای منطقه سوءاستفاده کند.

رئیس‌ دولت اسلامی در دوره‌های یازدهم و دوازدهم گفت: هدف دیگر اینست که باید تحریم‌ها را برداریم. تحریم معضلی برای مردم ایران است. بعضی می‌گویند تحریم نعمت است، اما چه نعمتی؟ ممکن است برای یک عده کاسب تحریم که دنبال سوء‌استفاده هستند نعمت باشد، ولی به ضرر ۸۵ میلیون نفر ایرانی است. نمی‌خواهم بگویم همه مشکلاتی که ما در کشور داریم به خاطر وجود تحریم است اما سهم تحریم کم نیست. فعلاً مذاکره‌ای شروع شده که نتیجه آن معلوم نیست، اول کار است و بحث بر سر این است که مذاکره در چه چارچوبی باشد. هنوز هیچ توافقی نشده است اما در همین حد هم بر بازار ارز و طلا و سکه و حتی امید و روحیه مردم تأثیر گذاشته است.

روحانی به وجود دو دیدگاه درباره مذاکره در ایران اشاره کرد و گفت: یک تفکر معتقد است ما نمی‌توانیم با دنیا تعامل داشته باشیم و مذاکره نادرست است. از این بالاتر هم می‌گویند که بالاخره یک روزی باید با آمریکا وارد نبرد نهایی شویم و هیچ راه دیگری وجود ندارد. می‌گویند سازمان‌های بین‌المللی عادلانه عمل نمی‌کنند و ارزشی ندارند و ما نباید به آن‌ها تکیه کنیم. این حرف از یک نظر درست است، سازمان‌های بین‌المللی بر مبنای عدالت و اخلاق و انصاف بنیان‌گذاری نشده‌اند، بر مبنای قدرت فعالیت می‌کنند ولی از طرفی هم نمی‌توانیم بگوییم که این سازمان‌های بین‌المللی هیچ‌کاره هستند و بی ارزشند. یا اینکه با آن‌ها کاری نداریم و در مقاطعی نباید به آن‌ها مراجعه کنیم. قدرت‌های بزرگ دنیا چه در شرق و چه غرب، هیچ کدام در چارچوب موازین حقوقی و اخلاقی رفتار نمی‌کنند، همه دنبال منافع و هژمونی و سلطه‌طلبی خودشان هستند. اما در عین حال معنایش این نیست که ما نتوانیم با آن‌ها مذاکره کنیم و یا خصومت و تنشی که بین ما وجود دارد را کاهش بدهیم.

او ادامه داد: آیا در برابر همه قدرت‌های بزرگ جهانی باید بایستیم و با آن‌ها مقابله کنیم؟ این کار اصلاً شدنی است؟ به نفع نظام و مردم ما هست؟ اسلام چنین دستوری به ما داده است؟

روحانی به تفکر دوم اشاره کرد و اظهار داشت: این تفکر که ما نمی‌توانیم با دنیا مذاکره کنیم و نباید تعامل داشته باشیم و کاملاً بی‌فایده است، درست نیست. یکی از خواص برجام این بود که ثابت کرد می‌شود با دنیا تعامل کرد و مذاکره می‌تواند مفید باشد. علت اینکه عده‌ای از برجام عصبانی بودند به خاطر همین تفکرشان بود. سالیان دراز به مردم گفته بودند که مذاکره هیچ فایده و خاصیتی ندارد، به قول آن امام جمعه محترم که گفت هر وقت ما با دنیا حرف زدیم شکست خوردیم و همیشه این کار نادرست و غلط بوده است. عده‌ای از روی مسائل جناحی و حزبی و منافع شخصی این حرف‌ها را می‌زنند، یک عده هم اعتقادشان این است که با دنیا نباید مذاکره کنیم.

حسن روحانی، رییس دولت‌های یازدهم و دوازدهم، با اشاره به مذاکرات جاری با آمریکا، گفت: «باید از فرصت پیش‌آمده برای مذاکرات حداکثر استفاده را ببریم.»

او افزود: «وظیفه اصلی همه ما این است که نگذاریم جنگ شود. نه اینکه از جنگ بترسیم، بلکه جنگ به نفع آمریکا و ایران و منطقه نیست. مردم و نظام در دو مقطع سال‌های ۸۲ و ۹۲ مانع جنگ شدند. نگذاریم بهانه در اختیار ترامپ قرار بگیرد، نگذاریم نتانیاهو از شرایط فعلی منطقه سوءاستفاده کند.»

روحانی گفت قبلا و پس از برجام، فرصت‌های خیلی خوبی برای مذاکره و توافق با آمریکا وجود داشت ولی به خاطر دیدگاه برخی مخالفان در داخل کشور مبنی بر اینکه «آن آقا رییس‌جمهوری شود و این آقا نشود»، فرصت‌ها از دست رفت.

به گفته او، عراقچی در بهار ۱۴۰۰ مذاکره کرد و توافق کرد که نه تنها تحریم‌های قبلی برداشته شود بلکه هرچه ترامپ هم اضافه کرده بود، بردارند و «این را هم تقریبا قبول کردند که حتی سپاه پاسداران از لیست تروریستی حذف شود».

رییس دولت دوازدهم افزود: «آن زمان در دولت گفتم اگر به ما اجازه بدهند همین امروز تمام می‌کنیم، یک امضا مانده که آقای عراقچی انجام دهد. نگذاشتند! تا روحانی ناموفق باشد… در شورای ‌عالی امنیت ملی گفتم این توافقی که همه قبول داریم باید اجرا شود، بناست در دولت من نباشد و در دولت بعدی باشد و این عیبی ندارد… اما متاسفانه فرصت طلایی را از دست دادیم.»