درحالی که بسیاری از کشورها و از جمله سه قدرت اروپایی عضو برجام، با تردید از احتمال احیای این توافق صحبت میکنند، عباس عراقچی وزیر خارجۀ جمهوری اسلامی و از مذاکرهکنندگان ارشد ایران در زمان گفتوگوهای برجام، از آمادگی جدی اروپا برای از سرگرفتن مذاکرات هستهای میگوید.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی میگوید تهران با آمریکا مذاکره هستهای نمیکند، تا زمانی که دولت دونالد ترامپ به برجام برگردد یا سیاست خود را در این خصوص اعلام کند.
عباس عراقچی شامگاه سهشنبه ۲۵ دی در گفتوگویی با تلویزیون ایران همچنین با اشاره به این که مقامهای تهران هنوز نمیدانند موضع دولت آینده آمریکا درباره برجام چیست، گفت از زمان خروج ایالات متحده از این توافق هستهای، مذاکرات تنها با سایر طرفهای برجام بوده است.
او تأکید کرد در این مدت مذاکرات ایران با آمریکا درباره پرونده هستهای «غیرمستقیم» بوده است و در این باره همچنین به مذاکرات با دولت جو بایدن از طریق عمان اشاره کرد که آن را «روند مسقط» خواند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی همچنین درباره احتمال مذاکرات مستقیم با دولت ترامپ اعلام کرد که «ما حرفی از دولت جدید آمریکا نشنیدهایم و بر اساس رویکردهای طرف مقابل سیاست خود را تنظیم میکنیم».
این اظهارات در حالی مطرح شده که یازدهم دی، علی عبدالعلیزاده، نمایندهٔ رئیسجمهوری اسلامی در توسعه اقتصاد دریامحور، اعلام کرد مجموعه حاکمیت ایران به «مذاکره رودررو» با آمریکا رسیده و باید با دونالد ترامپ مذاکره کرد.
او که رئیس ستاد مسعود پزشکیان در دوران انتخابات بود، در ادامه تصریح کرد که جمهوری اسلامی به یک «سیاست خارجی جدید» نیاز دارد.
عباس عراقچی در مصاحبه دوشنبه خود همچنین مدعی شد مذاکرات اخیر با سه قدرت اروپایی و اتحادیه ارویا که دور دوم آن در دو روزه گذشته در ژنو برگزار شد، «مثبت» بوده است.
در این دو روز، مجید تختروانچی، معاون سیاسی، و کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی این وزارتخانه، با همتایان خود از سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا و همچنین معاون هماهنگکننده اتحادیه اروپا دیدار کردند.
غریبآبادی بعد از دیدار روز دوشنبه اعلام کرد که در نشست با نمایندگان تروئیکای اروپایی ایدههایی در «دو حوزه رفع تحریم و هستهای که برای حصول به یک توافق ضروری هستند» مورد بررسی قرار گرفت و « این اتفاق نظر وجود داشت که باید برای رسیدن به یک توافق مذاکرات از سر گرفته شود» و در مورد آن توافق شد.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از گفتوگوی خود درباره پذیرش شرطهای «گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی» یا افایتیاف توسط ایران نیز اعلام کرد «تضمینشده نیست» خروج از فهرست سیاه این نهاد «تاثیر فوقالعادهای بر روابط اقتصادی» کشور بگذارد.
عباس عراقچی با اشاره به نظر «موافقان پیوستن به افایتیاف» گفت که از نظر آنها «محرز» است که خروج از فهرست سیاه «حداقل خسارتهای ما را کمتر میکند، چون ما بهدلیل بحثهای تحریم و بسیاری از بحثهای دیگر مشکلاتی در حوزه اقتصادی داریم». او در ادامه تصریح کرد که «افایتیاف حلال همه مشکلات ما نیست، حلال بخشی از مشکلات است».
این در حالی است که برخی اعضای کابینه مسعود پزشکیان ازجمله وزیر اقتصاد و سخنگوی دولت از «موافقت» علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، با بررسی مجدد لوایح مربوط به پروندهٔ افایتیاف در مجمع تشخیص مصلحت جمهوری اسلامی خبر دادهاند.
این مجمع در سالهای اخیر و به دنبال نظر منفی شورای نگهبان درباره لوایح «پالرمو و سیافتی» که در مجلس شورای اسلامی تصویب شده بود، نظر شورای نگهبان را تأیید و مانع از نهایی شدن آنها شده بود.
در همین حال اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به برخی اظهارات درباره حل مشکلات اقتصادی در صورت تصویب پالرمو و CFT اظهار داشت: در رابطه با این موضوع باید به تجربه گذشته نگاه کرد. پس از توافق برجام، ایران به تمام تعهدات خود عمل کرد، اما کشورهای غربی، بهویژه آمریکا، نهتنها به تعهداتشان پایبند نبودند، بلکه تحریمهای شدیدتری را نیز اعمال کردند.
کوثری در گفتوگو با فارس، با اشاره به ماهیت FATF گفت: این نهاد مالی بینالمللی به ظاهر برای مقابله با تأمین مالی تروریسم طراحی شده، اما در واقع از سیاستهای دوگانه غرب پیروی میکند. کشورهای غربی خود از تروریسم حمایت میکنند و نمونه بارز آن، حمایت از گروههایی است که پیشتر خودشان آنها را تروریست معرفی کرده بودند.
کوثری با تاکید بر اینکه هدف غرب تنها FATF نیست، گفت: آنها بهدنبال محدود کردن برنامه موشکی ایران و قطع حمایت از جبهه مقاومت هستند. به همین دلیل است که ما نمیتوانیم به وعدههای آنها اعتماد کنیم. تجربه نشان داده است که حتی اگر توافق جدیدی هم به دست آید، باز هم آنها به تعهداتشان عمل نخواهند کرد.
این نماینده مجلس در ادامه خاطرنشان کرد: برخلاف ادعای برخی جریانات سیاسی، بدون FATF نیز تجارت خارجی ایران قفل نشده است. در دوره تحریمهای شدید، هم فروش نفت ایران افزایش یافت و هم صادرات غیرنفتی رشد کرد؛ بنابراین نیازی نیست امتیازاتی را به ضرر ملت ایران به غربیها بدهیم.
کوثری در پایان تصریح کرد: ما باید با اتکا به توان داخلی و تجربههای گذشته، از امتیازدهی به غرب خودداری کنیم. ایران میتواند بدون FATF نیز مسیر توسعه و تجارت خود را ادامه دهد.
«گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی» نام یک سازمان بین دولتی است که توصیهنامههایی را در قالب استانداردهای بینالمللی برای مبارزه با «پولشویی و تأمین مالی تروریسم» ارائه میدهد. بسیاری از دولتها، مؤسسات مالی و بانکی این توصیهها را به شکل داوطلبانه اجرا میکنند و تاکنون تنها ایران و کرهشمالی در لیست سیاه این سازمان قرار دارند.