“خسارات جدی” به پایگاه موشکی سپاه در شاهرود در حمله اسرائیل

عکس‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهند که اسرائیل در حمله اخیر خود احتمالاً به پایگاه مهمی از سپاه پاسداران که موشک‌های بالستیک می‌سازد و موشک‌هایی را در چارچوب برنامه فضایی خود پرتاب می‌کند، آسیب وارد کرده است. تصاویر ماهواره‌ای که روز سه‌شنبه توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس تحلیل شده این خسارت را تأیید می‌کنند.

به نوشته این خبرگزاری، خسارت وارده به پایگاه شاهرود پرسش‌های جدیدی را در مورد حمله بامداد شنبه اسرائیل به وجود آورده است، به‌ویژه با توجه به اینکه این حمله در منطقه‌ای رخ داده که پیش‌تر توسط تهران اعلام نشده بود و پای سپاه پاسداران را به این ماجرا نیز باز کرده است. سپاه تاکنون درباره خسارات احتمالی سکوت کرده است.

جمهوری اسلامی تنها از حملات اسرائیل در استان‌های ایلام، خوزستان و تهران خبر داده بود، اما اشاره‌ای به حمله در استان سمنان که این پایگاه در آن واقع شده نکرده است.

این حمله احتمالاً توانایی سپاه پاسداران را برای تولید موشک‌های بالستیک با سوخت جامد که برای ذخیره و بازدارندگی در برابر اسرائیل به آن نیاز دارد، محدود می‌کند. تهران مدت‌هاست به این زرادخانه متکی است، زیرا نمی‌تواند سلاح‌های پیشرفته غربی و به ویژه آمریکایی را که اسرائیل و همسایگان عرب خلیج فارس از آن‌ها استفاده می‌کنند، خریداری کند.

پیش از این نیز تصاویر ماهواره‌ای از دو پایگاه نظامی نزدیک تهران که توسط اسرائیل هدف قرار گرفته بودند، نشان داده بود محل‌هایی که ایران از آن‌ها برای تولید موشک‌های بالستیک استفاده می‌کرد، تخریب شده‌اند و برنامه موشکی آن بیش از پیش تحت فشار قرار گرفته است.

فابیان هینز، کارشناس موشکی و پژوهشگر مؤسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی که درباره ایران مطالعه می‌کند، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «ما نمی‌دانیم که تولیدات ایران به کلی متوقف شده یا فقط آسیب دیده است. تصاویری که ما دیده‌ایم به قدر کفایت نشان می‌دهد که تأثیراتی وجود داشته است.»

آسوشیتدپرس می‌نویسد که هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل به درخواست اظهار نظر این خبرگزاری در این زمینه پاسخ نداده است. ارتش اسرائیل نیز از پاسخ به پرسش‌های آسوشیتدپرس خودداری کرد، اما بیانیه‌ای فرستاد که تأیید می‌کرد تأسیسات تولید موشک ایران را هدف قرار داده است.

تصاویر ماهواره‌ای با وضوح بالا از شرکت Planet Labs PBC که برای آسوشیتدپرس گرفته و تحلیل شده نشان می‌دهند که به مرکز فضایی شاهرود سپاه در سمنان، حدود ۳۷۰ کیلومتری شمال شرق پایتخت ایران، آسیب وارد شده است. سمنان همچنین میزبان مرکز فضایی امام خمینی است که از آن در برنامه فضایی غیرنظامی ایران استفاده می‌شود.

این تصاویر نشان می‌دهند که ساختمان اصلی مرکزی در مرکز فضایی شاهرود تخریب شده و سایه‌ی اسکلت باقی‌مانده‌اش در تصویری که صبح سه‌شنبه گرفته شده دیده می‌شود. وسایل نقلیه‌ای در اطراف سایت دیده می‌شود که احتمالاً مقامات برای بررسی خسارت آنجا حضور دارند، و تعداد خودروها در دروازه اصلی سایت بیشتر از حد معمول است.

سه ساختمان کوچک درست در جنوب سازه اصلی نیز به نظر می‌رسد که آسیب دیده‌اند. ایران در ماه‌های اخیر ساختمان‌های جدیدی در این پایگاه ساخته بود. یک آشیانه دیگر در شمال شرقی ساختمان اصلی نیز به نظر می‌رسد که آسیب دیده باشد.

جمهوری اسلامی تاکنون هیچ حمله‌ای را در شاهرود تأیید نکرده است. با این حال، با توجه به خسارت وارد شده به چندین سازه، معلوم می‌شود که حمله اسرائیل شامل ضربات دقیقی به این پایگاه بوده است. تصاویر با وضوح پایین پس از حمله نشانه‌هایی از خسارت را در این سایت نشان می‌دهند که پیش از حمله وجود نداشتند، و این بیشتر بر احتمال نقش داشتن موشک‌های اسرائیل در این حمله دلالت دارد.

هینز که مدت‌ها این سایت را مطالعه کرده، همچنین گفت با توجه به اینکه ساختمان بزرگ با خاک‌ریزهایی احاطه شده است، این نشان می‌دهد که در آن از مواد منفجره قوی استفاده می‌شده است. این محل کانونی احتمالاً با عملیات ترکیب و ریختن سوخت جامد سر و کار دارد.

هینز گفت که جعبه‌های بزرگ در کنار ساختمان به احتمال زیاد صندوق‌های موتور موشک هستند. اندازه آن‌ها نشان می‌دهد که احتمالا برای موشک بالستیک خیبرشکن و موشک فتاح ۱ که ایران ادعا کرده است قادر به رسیدن به سرعت ماخ ۱۵، یعنی ۱۵ برابر سرعت صوت است، استفاده می‌شوند. هر دو موشک در حملات جمهوری اسلامی به اسرائیل در جریان جنگ اسرائیل و حماس و حمله زمینی بعدی به لبنان استفاده شده‌اند.

حمله به شاهرود، همراه با حملات دیگر در سراسر کشور، احتمالاً فشار بیشتری بر حکومت ایران وارد کرده است، به‌ویژه در زمانی که این کشور در حال ارزیابی خسارات وارده به زرادخانه اصلی تسلیحات خود است و سعی می‌کند حمله را کم‌اهمیت جلوه دهد.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در دیدار با دیپلمات‌های خارجی در تهران گفت: « به دنبال آمادگی و هوشیاری نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و عملکرد به موقع پدافند هوایی کشور، خسارت محدودی به برخی نقاط مورد اصابت وارد آمد که بلافاصله اقدامات لازم برای بازگشت آن تجهیزات به مدار عملیاتی صورت پذیرفت.»